Pluskwica na układ nerwowy, hormonalny, stawy, płuca

Pluskwica groniasta [Cimicifuga, Actaea racemosa], inaczej świecznica jest wieloletnią rośliną z jaskrowatych.

Pochodzi  z Ameryki Północnej, gdzie ma długą historię stosowania. Podziemne kłącza służyły rdzennej ludności do leczenia wielu dolegliwości.  Nadawano pluskwicy fantazyjne przydomki, które zielarze używają do dziś: czarny korzeń węża, czarodziejska świeca, grzechotnik, żmijowiec.

Warto zauważyć, że ludowe metafory w nazewnictwie, nie zapożyczone z obcych języków, kryją w sobie atrybuty roślin. Indianie stosowali pluskwicę na zaburzenia miesiączkowania, opóźnione porody, malarię, gorączkę, zapalenie płuc, wędrujące bóle, reumatyzm.

Podpatrując Indian europejscy osadnicy zaczęli stosować ziele do toników wspierających kobiecy układ hormonalny i rozrodczy. Podręczniki medyczne z XIX wieku zalecały zioło jako środek przeciwzapalny, na migreny, regulujący ciśnienie i cykle miesiączkowe.

Pluskwica groniasta

Pluskwica groniasta  osiąga wysokość od 1-3 m. Błyszczące kremowo-białe kwiaty wydzielają nieprzyjemny zapach. Nazwa botaniczna pochodzi od łacińskich słów cimis-owady i fugio-uciekać, z czego można wnioskować, że odstrasza insekty. Obecnie roślina jest chętnie uprawiana w wielu krajach.

Pluskwica groniasta nieprzyjemny, ostro drażniący, kwaśno palący smak, podrażniający gardło.  Podstawowym energetycznym działaniem ziół o smaku ostro drażniącym jest relaksacja. Rozluźnienie napiętych, ściśniętych zwężonych tkanek. Mięśnie kurczą się gdy brakuje im energii.  Skurcz hamuje, tłumi ruch energii i cyrkulację. Zioła ostro drażniące otwierają przepływ, chłodzą i osuszają.

Kolejnym działaniem jest uwalnianie „wiatru”, uśmierzanie gorących dolegliwości „ognia” typu gorączka, dreszcze, biegunka, zaparcia, wędrujące bóle. Pluskwica wskazana jest gdy występuje głęboka depresja o ciężkiej, ciemnej naturze i nerwobóle. Pomaga w bólach głowy związanym z niskim poziomem estrogenów, które nasilają się podczas miesiączki, rano i po ekspozycji na zimno.

Pluskwica działa dyfuzyjnie, ale wymaga godzin by zamanifestować pełne działanie. Rozluźnia, pozostawiając na błonach śluzowych jedynie nieznaczne ściągające wrażenie. Jej moc się koncentruje głównie na układzie nerwowym, poczynając od zakończeń nerwowych po mózg. Relaksuje nerwy czuciowe i współczulny układ nerwowy. Ale to inny rodzaj działania niż w przypadku lobelii, rumianku czy innych ziół tej kategorii.

Działa stopniowo na układ nerwowy, na koniec ze zdecydowaną mocą – łagodzi ból, miejscowe podrażnienia , zmniejszając skurcz i nacisk. Uspokaja ciało i umysł, przynosi zdrowy sen i przyjemne uczucie ulgi w głowie, od natrętnych myśli. Powoli obniża puls, poprawia krążenie i działa delikatnie napotnie.  Łagodzi podrażnienia w błonach surowiczych, podostre i ostre stany zapalne. Przynosi ulgę we wszystkich rodzajach reumatyzmu i zaburzeniach układu nerwowego.

Zastosowania pluskwicy

Surowcem leczniczym jest korzeń. Zawiera terpeny obniżające ciśnienie, polifenole i kwasy organiczne o działaniu antyoksydacyjny. Salicylany działające przeciwzapalnie. Kwas galusowy, cystynę, taniny i alkaloidy.

Korzeń pluskwicy oddziałuje na układ krążenia, oskrzela, płuca stawy, macicę, tkankę mięśniową, nerwową. Jest jednym z najlepszych ziół tonizujących kobiecy układ hormonalny i rozrodczy.

Brytyjska Farmakopea Ziołowa opisuje działanie jako  przeciwreumatyczne, przeciwkaszlowe, uspokajające. Wskazane w reumatyzmie, reumatoidalnym zapaleniu stawów, rwie kulszowej, kolce macicznej, bolesnym miesiączkowaniu. Zaleca dawki 0,3-2 g.

• Działanie uspokajające, obniżające stany lękowe [1]
• Rozkurczowe. Rozluźnia mięśnie gładkie naczyń krwionośnych, macicy i szkieletowe i rozszerza oskrzeliki.
• Przeciwzapalne, napotne, łagodne wykrztuśne
• Stymulujące trawienie
• Rozszerzające naczynia obwodowe, obniżające ciśnienie
• Tonizujące kobiecy układ rozrodczy
• Chroniące przed uszkodzeniami DNA na skutek utleniania i szkodliwego promieniowania [2]

Pluskwica skutecznie działa w początkowych fazach grypy, gdy pojawia się wysoka gorączka, dreszcze i bóle mięśni. Stosowana w kosmetykach opóźnia procesy starzenia. Hamuje rozpad kolagenu i kwasu hialuronowego w skórze. Zmniejsza obrzęki, zastoje limfatyczne. Główne zastosowania:

• Infekcje z gorączką, bronchit, astma,  gruźlica, krztusiec, problemy z oddychaniem
• RZS, bóle reumatyczne, artretyczne, neurologiczne, porażenie nerwów, neuralgia, rwa kulszowa
• Wysokie ciśnienie, zaburzenia krążenia, zawroty głowy, mroczki pod oczami, konwulsje
• Zatrucie krwi, ukąszenia jadowitych węży i owadów
• Zapalnie okrężnicy, osłabienie, palpitacje serca,  słabe krążenie, zawroty głowy
• Bezsenność, natrętne myśli, depresja, drażliwość,

W dolegliwościach kobiecych

Pluskwicę stosuje do łagodzenia skurczów menstruacyjnych, braku, opóźnieniu miesiączki, oligomenorrhei, endometriozy, dolegliwościach menopauzy lub po usunięciu macicy.

• Łagodzi uderzenia gorąca, nocne poty, rozdrażnienie, niepokój, suchość pochwy
• Eliminuje problemy ze snem u kobiet po okresie menopauzy [3],
• Pomaga w leczeniu  mięśniaków macicy i zespół policystycznych jajników [4]

Według badań klinicznych preparaty z pluskwicy są bezpieczniejsze i skuteczniejsze, niż hormonalna terapia zastępcza. [5]

Przepisy z pluskwicy

W Polsce dziko występuje pospolicie pluskwica cuchnąca [Cimicifuga foetida] o podobnym składzie biologicznym i działaniu.

Odwar z korzenia pluskwicy
Łyżeczkę rozdrobnionego suszu zalewa się szklanką wrzątku. Gotuje na wolnym ogniu pół godziny. Po przecedzeniu dzieli na dwie porcję.  Wypija pół szklanki rano i wieczorem.
Na rynku dostępne są nalewki, ekstrakty, wyciągi z podanym sposobem dawkowania. Zwykle stosuje się 10-40 kropli nalewki 1-4 razy dziennie rozcieńczone w niewielkiej ilości wody.

Przy problemach hormonalnych łączy się z  niepokalankiem, czerwoną koniczyną, serdecznikiem lub kozieradką. W bólach reumatycznych z bobrkiem trójlistkowym.