Ruta na układ krążenia, pokarmowy, choroby neurologiczne, raka

Ruta zwyczajna [Ruta graveolens] potocznie zwana rutką pochodzi z basenu Morza Śródziemnego, gdzie od wieków stanowiła przyprawę i lekarstwo.  Rzymianie leczniczo stosowali ziele przeciw gorączce, histerii jako afrodyzjak i środek nasenny.

W Polsce rutę uprawia się w ogródkach głównie jako roślinę ozdobną odstraszającą insekty i… koty by trzymały się od grządek z daleka.

Ruta magicznym zielem

Od starożytności rutę ceniono jako roślinę magiczną, obrzędową i leczniczą. Hipokrates zalecał ziele jako środek moczopędny, rozkurczowy i afrodyzjak. W średniowieczu wierzono że zapach ruty działa podniecająco na kobiety.

W czasach biblijnych ruta była wysoko cenioną rośliną, od której nawet płacono dziesięcinę

Lecz biada wam, faryzeusze, że dajecie dziesięcinę z mięty i ruty, z każdego ziela,
a pomijacie prawo i miłość Boga; a wszak należało i to czynić i tamtego nie zaniechać.
Ewangelia św Łukasza 11:42

W dawnej Polsce rutę powszechnie uprawiano w ogródkach i okiennych parapetach z przeświadczeniem o jej mocy odpędzania zła i odczyniania uroków.

W domach, gdzie były panny na wydaniu ruta była szczególnie pielęgnowana.

O starej pannie mawiano, że nadal „rutę sieje”. Roślina była też bohaterką ludowych piosenek „oj ruta, ruta, jałowiec – lepszy kawaler niż wdowiec”. Zaś ruciany wianek symbolizował czystość i niewinność panny młodej. W noc poślubną go palono.

Oj ruta, ruta – drobne ziele,
drobne ziele, czarne nasienie.
Już mnie z ciebie wianka nie wić,
już mnie u matuli długo nie żyć.
Jedna noc przenocować,
jedna wieczera zjeść.

Ruta wchodziła w skład wianków rzucanych na wodę w noc świętojańską letniego przesilenia.

Ruta właściwości lecznicze

Obecnie ruta znajduje zastosowanie w leczeniu:

• Skurczów żołądka i jelit, problemów z przemianą materii.
• Zaburzeń krążenia obwodowego.
• Nadciśnienia.
• Przy słabych naczyniach krwionośnych.
• W leczeniu kamicy żółciowej.
• Przy niewydolności lub uszkodzeniu wątroby.
• Zaburzeniach miesiączkowania.
• W stanach wyczerpania psychicznego i nerwowego.

Ruta stanowi jeden z ważniejszych składników w mieszankach przeciwmiażdżycowych, nasercowych, krążeniowych i uspokajających stosowanych przez Ojców Bonifratrów.

A co mówią badania naukowe?

W ostatnich latach ruta coraz częściej jest przedmiotem badań naukowych. Wiadomo już, że pod względem substancji aktywnych i właściwości to niezwykle ciekawa roślina. Nowe badania dają nadzieję na szersze zastosowanie i wykorzystanie  potencjału w leczeniu chorób układu krążenia, nowotworowych, neurologicznych, ciężkich chorób skóry jak bielactwo i łuszczyca.

Ekstrakt z ziela ruty wykazuje zdolność do hamowania rozrostu komórek rakowych. Przy zastosowaniu stężenia 60 µg na zastosowanych liniach komórkowych tworzenie nowych kolonii  zostało zahamowane prawie o 100%.  Jednym z mechanizmów działania jest zatrzymanie cyklu komórkowego w późnej fazie S, G2 oraz M. W obserwacjach zauważono zwiększoną ilość zaburzeń mitozy komórek nowotworowych w postaci wrzecion wielobiegunowych. źródła [1], [2]

Surowcem zielarskim są ziele i liść ruty zbierane od maja.  Przy zbiorze najlepiej pracować w rękawiczkach, by uniknąć uczulającego działania rośliny.
Zebrane ziele suszymy  w miejscach przewiewnych i zacienionych.

W kuchni świeżych i suszonych liści ruty  używa się do konserwowania dziczyzny, nacierania mięs, przyprawiania dań mięsnych, z kapusty i grzybów.

Ruta – przepisy lecznicze

Herbatka z ziela ruty

1 łyżeczkę ziela zalać szklanką wrzątku.
Parzyć pod przykryciem 20 minut.
Zaleca się przy wzdęciach, uczuciu pełności, bolesnych skurczach, bólach miesiączkowych i menopauzie.
Herbatka usuwa nadmiar wody z organizmu i odtruwa.
Zwiększa odporność organizmu na czynniki środowiskowe środowiskowe.

Zawroty głowy

Wymieszać w równych ilościach ziele ruty, liść czarnej porzeczki i melisę.
3 łyżeczki mieszanki zalać 700 ml wody, zagotować.
Parzyć 15 minut pod przykryciem.
Po przecedzeniu pije się po trochu ciepły napar cały dzień.

Kołatanie serca

Wymieszać w równych ilościach ziele ruty, kwiat krwawnika i liść melisy.
Zaparza i stosuje się jak wyżej.

Mieszanka przeciwmiażdżycowa

Wymieszać po 10 g liści lub ziela ruty i owoców kminku
Dodać po 20 g korzeni kozłka, liści melisy i kwiatów głogu.

Wsypać półtorej łyżki mieszanki do termosu
Zalać 2 szklankami wrzątku.
Przykryć i odstawić na 1-2 godziny.

Pije się po 1/2 szklanki 3 razy dziennie między posiłkami.

Dolegliwości kobiece

Mieszanka na menopauzę

Wymieszać w równych ilościach

• ziele ruty, krwawnika, przywrotnika, kwiat rumianku i liść melisy.

Łyżkę mieszanki zaparzać kwadrans pod przykryciem w szklance wrzątku.
Pije się 2 razy dziennie.

Zaburzenia krążenia w okresie klimakterium

• Wymieszać 10 g liści lub ziela ruty,
• Po 20 g rozdrobnionego kłącza tataraku, owoców głogu i kwiatów rumianku,
• 30 g szyszek chmielowych
• Po 50 g ziela jemioły i ziela serdecznika.

1-2 łyżki ziół w sypać do termosu.
Zalać 2 szklankami wrzątku
Przykryć i odstawić na 1-2 godz.
Pije się 1/4-1/2 szklanki 2-4 razy dziennie między posiłkami.
Więcej ziołowych przepisów na klimakterium i menopauzę Tutaj

Skąpe miesiączki
Wymieszać

• 20 g melisy
• Po 15 gram janowca, rumianku, dymnicy, majeranku
• I po 10 gram ruty i szczawiu zwyczajnego

Łyżkę stołową zaparzać pod przykryciem 10-15 minut w szklance wrzątku.
Pije się 3 razy dziennie po 3/4 szklanki.

Układ nerwowy

Ciężkie migreny
Wymieszać po

• 30 g babki lancetowatej i rumianku,
• 20 g ruty i kwiatu lipy.

Łyżę mieszanki parzyć 10-15 minut w szklance wrzątku.
Pije się po 3/4 szklanki 1-2 dziennie.

Mieszanka na nerwicę i przeciw padaczce

• wymieszać po 50 g ziela ruty, korzenia kozłka i szyszek chmielu
• oraz po 25 g ziela marzanki, kory wierzbowej i kwiatów lipy.

Wsypać 2-3 łyżki ziół do termosu i zalać 2 szklankami wody wrzącej.
Przykryć i odstawić na 1 godzinę.

Pije po 1/2-2/3 szklanki 2-3 razy dziennie między posiłkami jako środek uspokajający i przeciwskurczowy.
Stosuje się w padaczce, nerwicy wegetatywnej, podnieceniu nerwowym i trudnościach w zasypianiu.

Mieszanka wspomagająca stosowana w stwardnieniu rozsianym

Wymieszać w równych ilościach:

• Ziele ruty, korzenia mniszka, liści bobrka trójlistkowego.
• kwiatów bzu czarnego, liści czarnej porzeczki, ziela jemioły.
• liści pokrzywy  kwiatów ślazu, i liści orzecha włoskiego.

Sproszkować mieszankę w młynku elektrycznym i przechowywać w zamkniętym słoiku.

Wsypać 1 łyżeczkę sproszkowanych ziół do szklanki mleka, zagotować.
Osłodzić do smaku miodem i całość wypić.
Powtórzyć 2-3 razy dziennie między posiłkami jako środek ogólnie wzmacniający i uodparniający.
Jednocześnie przyjmować po 2 tabletki witaminy B 1 i po 1 drażetce Vitaralu (Polfa).

Przeciwwskazania
Bezwzględnym przeciwwskazaniem do stosowania ruty jest ciąża. Związki zawarte w roślinie powodują skurcz mięśni macicy, nasilają się krwawienia mogące doprowadzić
do śmierci płodu.  Stąd w medycynie ludowej przetwory z ruty stosowane były jako środek poronny.
Ruta nie jest wskazana przy wrzodach żołądka, dwunastnicy i niskim ciśnieniu krwi.
Może być toksyczna w większych dawkach niż zalecane

Wykorzystano przepisy:
Rośliny lecznicze i ich praktyczne zastosowanie, Aleksander Ożarowski i Wacław Jaroniewski
Prosta droga do zdrowia, Stefania Korżawska