Szczodrak szczodrze krzepi ciało, umysł i oddala stres

Szczodrak krokoszowaty inaczej luzea ałtajska [Rhaponticum carthamoides, Leuzea carthamoides] to odporna, zaadoptowana do ekstremalnych warunków klimatycznych długowieczna bylina. Według niektórych źródeł może żyć 100, nawet 150 lat.

Obok żeń-szenia syberyjskiego i różeńca górskiego należy do trójki najsilniejszych syberyjskich adaptogenów. W Rosji, Mongolii i Chinach od setek lat stosuje się dla zwiększeni odporności, sił fizycznych i wytrzymałości.  Ludy ałtajskie nadały szczodrakowi przydomek korzeniem marala, od gatunku szlachetnych jeleni. Zaobserwowano, że zwierzęta żywią się rośliną, a w okresie godowym z wielką determinacją wykopują korzenie. Uznali zatem, że szczodrak da siłę i energię do przetrwania surowych zim.

Szczodrak krokoszowaty luzea

Jest dosyć rzadką rośliną z rodziny astrowatych spiczastych liściach, dorastającą do ponad metra wysokości. Wiosną w drugim roku wypuszcza duże, purpurowe kwiaty podobne do ostów, o waniliowym zapachu.

Dziko rośnie na stepach i górskich obszarach Syberii i Azji Środkowej. W zielarstwie stosuje się liście i zbierane jesienią kłącza, korzenie. Ze względu na powolne tempo wzrostu, jego sprzedaż podlega znacznie surowszym regulacjom niż różeńca górskiego i żeń-szenia. Kłącze szczodraka jest dostępne w naszym sklepiku TUTAJ. 

W tradycyjnym zielarstwie

Rośliny, które potrafią przystosować się do ekstremalnych warunków środowiska, wytwarzają substancje, które pomagają im przetrwać. Logiczne jest więc, że również człowiekowi mogą zwiększyć tolerancję na stres i niesprzyjające warunki otoczenia.

W medycynie syberyjskiej szczodrak stosuje się dla zwiększenia energii fizycznej, wigoru, poprawy nastroju, koncentracji, podniesienia odporności. Z ziela i korzeni wyrabia się odmładzające balsamy i nalewki poprawiające koloryt skóry, i łysieniu. Wywary i nalewki używa się w chorobach nerek, wątroby, układu oddechowego z gorączką i silnym bólem gardła. Toniki przy ogólnym osłabieniu, dla poprawy pracy serca, normalizacji ciśnienia, przeciwdziałające impotencji i alkoholizmowi.

Profil energetyczny
Smak: gorzki, słony
Energetyka: chłodzi, osusza
Tkanki: nerki, nadnercza, żołądek, jelito grube, płuca
Działanie: odprowadza ciepło, zmniejsza toksyczne obrzęki, wyrównuje Yin

Według TCM szczodrak wyrównuje Yin Yang nerek, tonizuje serce i układ nerwowy. W Ajurwedzie  uznać za zioło regulujące Vata oraz Kapha, łagodzące nadmiar Pitta. Z końcem XIX wieku, syberyjski podróżnik Grigorij Potani wskazał na lecznicze właściwości rośliny, jako stymulator energii mięśni. Badania farmakologiczne przeprowadzono po II wojnie światowej, a pierwsza nalewka ze szczodraka pojawiła się w aptekach 1955 roku.

Wiedza aktualna

Korzenie i kłącza są bogate w olejki eteryczne, garbniki, flawonoidy, fenole, terpeny glikozydy, ligniny, alkaloidy, steroidy, ekdysteroidy i witaminy. Szczególne kwasy organiczne pomagące zachować czujność i skupienie w sytuacjach stresowych.

Działanie:  przeciwutleniające, pobudzające, energetyzujące, witalizujące, wzmacniające, immunomodulujące, przeciwnowotworowe, przeciwbakteryjne, przeciwpasożytnicze, przeciwnowotworowe, ochraniające wątrobę  [1].

Stwierdzono szerokie spektrum działania na mózg, krew, układ nerwowy, sercowo-naczyniowy , zdolność do pracy, rozmnażanie i funkcje seksualne. Ekdysteroidy pomagają regulować syntezę białek, w podobny sposób do sterydów, ale bez szkodliwego działania i skutków ubocznych. Stymulują przyrost masy mięśniowej, jednocześnie redukując tkankę tłuszczową.

Ekdysteroidy wspomagają organizm w produkcji energii, chronią komórki wątroby przed utlenianiem, DNA i błony komórkowe przed nadtlenkiem wodory. Według nauki, naśladują naturalne hormony steroidowe, również stymulują organizm do ich produkcji. W TCM można je porównać do energii Yin nerek. Gdy jest wyczerpana, ciało i umysł ulegają fizycznemu i psychicznemu stresowi.

Luzea zastosowania

Szczodrak należy do bezpiecznych adaptogenów. Pobudza fizycznie, umysłowo, zwiększa hart ducha. Dla własnych potrzeb można uprawiać w ogrodzie. Wygląda bardzo dekoracyjnie, pięknie pachnie i skutecznie odstrasza owady kąsające. Kwitnie zaledwie tydzień.

• Uzupełnia siły i rezerwy energii, wzmacnia i tonizuje przy przepracowaniu fizycznym i umysłowym.
• Przynosi ulgę w przeciążeniu mięśni, osłabieniu w  chorobach i rekonwalescencji.
• Poprawia aktywność mózgu, koncentrację, pamięć, uważność, logiczność myślenia, wyostrza zmysły
• Zwiększa reakcję na stres, obniża poziom kortyzolu
• Pomaga budować masę mięśniową, zmniejszając tkankę tłuszczową, chroni wątrobę
• Tonizuje serce, rozszerza naczynia krwionośne, poprawia przepływ krwi,
• Moduluje odporność, stabilizuje poziom cukru we krwi, reguluje insulinę, poprawia wydolność tlenową
• Stymuluje procesy regeneracyjne i naprawcze tkanek , przyspiesza gojenie ran
• Przywraca potencję u mężczyzn, u kobiet łagodzi objawy menopauzy i dolegliwości miesiączkowe
• Wspiera osoby cierpiące na depresję, nerwicę lękową i uzależnienie od alkoholu
• Zmniejsza reakcje alergiczne, przydatny przy egzemie, astmie, chorobach autoimmunologicznych

Najlepsze skutki wykazuje w leczeniu nerwicy wegetatywnej. Przy złym samopoczuciu, rozdrażnieniu, stanach lękowych, depresyjnych, apatii, bezsenności, ze zmęczeniem, bólami głowy, nocnymi koszmarami, mgłą mózgową, obniżonym libido.

Przeciwskazania: Nie zbadano reakcji na kobiety ciężarne, karmiące piersią i małe dzieci.

Szczodrak przepisy

Herbatka ze szczodraka 
TCM zaleca 3 – 12 gram korzenia, kłącza na dobę. Zalać 250 ml wody, gotować na małym ogniu 5 minut. Odstawić pod przykryciem na pół godziny. Po przecedzeniu wypija się w 3 porcjach. Odpowiednio liście zalewa się wrzątkiem, zaparza kwadrans.

Nalewka ze szczodraka 
100 g rozdrobnionych kłączy zalać 1/2 litra wódki lub bimbru. Szczelnie zamknąć, odstawić na 14 dni w zaciemnione miejsce. Potrząsać naczyniem od czasu do czasu. Przefiltrować, przelać do butelki z ciemnego szkła. Stosuje się 20-30 kropli przed posiłkami miesiąc. Potem należy zrobić przerwę.

Lemoniada z gór Sajany 
Do 250 ml schłodzonego wywaru z kłącza dolać litr przegotowanej wody i świeżo wyciśnięty sok z 2 cytryn. Ma świeży, orzeźwiający smak i daje wyraźny efekt stymulujący siły fizyczne i umysłowe.