Bioflawonoidy nie tylko cytrusowe. Rodzaje, właściwości i źródła

Bioflawonoidy są to bioaktywne flawonoidy z grupy polifenoli. Konkretne pigmenty roślinne nadające kolor owocom i roślinom.

Odkryte w 1936 roku przez węgierskiego noblistę Alberta Szent-Gyorgyi, który prowadząc badania na cytrusach wyizolował związki, którym nadał wspólną nazwę witamina P. Od angielskiego permeability – przepuszczalność.  Przeprowadzając serię eksperymentów odkrył, iż sama witamina C nie wystarczy do wyleczenia szkorbutu. Dopiero razem z witaminą P przynosi pozytywne skutki.

Bioflawonoidy cytrusowe

Są najbardziej znane, jak można się domyśleć pochodzą z cytrusów.  Wykazują aktywność witaminy P: rutyny, kwercetyny, hesperydyny naryngeniny, odpowiadającej za gorzko-kwaśny smak.
Występują w duecie  z witaminą C w cytrynach, limonkach, pomarańczach, grejpfrutach, mandarynkach, klementynkach, pamelo. Są rozpuszczalne w wodzie.

Bioflawonoidy cytrusowe głownie działają jako przeciwutleniacze, wzmacniają odporność i układ krążenia.  U osób cierpiących na niedobory witaminy P, głownie rutyny, bardzo łatwo pękają naczynka krwionośne. Wystarczy mocniej chwycić za ramię by powstały siniaki. Często na twarzy i kończynach pojawiają się tak zwane pajączki. Skutkiem niedoboru witaminy są ogniska zapalne, większe ryzyko zawałów, udarów, mało elastyczna skóra, zwłaszcza twarzy. Bioflawonoidy to nie tylko witamina P i cytrusy.

 Właściwości bioflawonoidów

Do tej pory zidentyfikowano co najmniej 5 tyś flawonoidów. Najwięcej ich znajduje się w skórkach owoców, warzyw i ziołach.

Rozpuszczalne w wodzie bioflawonoidy mają silne właściwości przeciwutleniające, przeciwzapalne, przeciwwirusowe, przeciwnowotworowe, antyalergiczne, przeciwstarzeniowe

• Przedłużają działanie witaminy C, wspomagają krążenie i wzmacniają ścianki naczyń krwionośnych.
• Zmniejszają ryzyko wylewów, krwotoków, wybroczyn, siniaków.
• Poprawiają trawienie, tonizują, chłodzą wątrobę i chronią przed uszkodzeniami.
• Stymulują produkcję żółci i kolagenu, korzystnie wpływają na wzrok i skórę.
• Wzmacniają odporność i chronią przed infekcjami.

Bioflawonoidy rodzaje

Antocyjany 

Cyjanidyna, malwidin, pelargonidyna. Stymulują procesy naprawcze i pełnią funkcje ochronne. Wzmacniają układ krążenia, wzrok i pamięć. Są barwnikiem roślin i kwiatów o kolorze: niebieskim, fioletowym,  czerwonym, pomarańczowym. Występują w wielu owocach: borówki, żurawina, czereśnie, śliwki jeżyny, winogrona rabarbar.  Zioła: owoce głogu, dzikiej róży, hibiskus, ślaz, malwa, chaber, tarnina, lwia paszcza, męczennica.

Apigenina

Przeciwdziała mutacjom i stymuluje procesy naprawcze DNA. Ma silne działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające i przeciwnowotworowe [1]. Występuje w koszyczkach rumianku, męczennicy, rozmarynie, oregano, żółtych jabłkach, cebuli, pomarańczach, selerze, pietruszce.

Betaina
Spełnia podobne funkcje, bogate źródła to buraki, ciemne winogrona, bakłażany, czerwone wino

Biochanina A

Silny przeciwutleniacz o działaniu przeciwzapalnym, przeciwnowotworowym, neuroprotekcyjnym, regulujący poziom cholesterolu, chroniący wątrobę. Rozluźnia tętnice wieńcowe. Bioflawonoidy biochaniny A występują w koniczynie czerwonej, lucernie, ciecierzycy.

Delfinidyna

Niebieski barwnik owoców i kwiatów. Razem z witaminą E chroni przed demencją, chorobą alzheimera, rozrzedza krew, poprawia krążenie. Występuje w bratkach, fiołkach, irysach-kosaćcach, malwach. Ciemnych owocach jagodowych, borówkach, czerwonej kapuście, fasoli, winogronach, porzeczkach.

Diosmina

Ma działanie przeciwobrzękowe, przeciwkrwotoczne, przeciwgrzybicze, antybakteryjne. Wzmacnia naczynia włosowate,  obniża ciśnienie, poprawia krążenie i przepływ limfy, zmniejsza zastój żylny w kończynach. Występuje w mięcie, hyzopie, rozmarynie, bergamotce, cytrynach.

Hesperydyna

Uszczelnia naczynia krwionośne, zwalcza wirus opryszczki, zapobiega infekcjom grypowym, stymuluje regenerację komórek, łagodzi depresję. Występuje w dziurawcu, hyzopie, szałwii, mięcie pieprzowej, owocach cytrusowych i ich liściach.

Hiperycyna 

Wspomaga regenerację komórek, łagodzi stres, depresję, problemy psychiczne, mgłę mózgową. Działa przeciwzapalnie, przeciwwirusowo, chroni wątrobę i serce. Występuje głowience pospolitej, szczawiu polnym, różaneczniku drzewiastym, rosiczce okrągłolistnej. Największe stężenie posiada dziurawiec.

Kwas elagowy

To bioflanoid o bardzo silnym działaniu antyoksydacyjnym, przeciwzapalnym, kojącym.  Moduluje pracę systemu immunologicznego, łagodzi stany lękowe. Występuje w migdałach, orzechach, jagodach, winogronach (większe stężenie w jasnych), żurawinie, granatach, malinach, jeżynach, korze dębu, męczennicy.

Katechiny

Silne przeciwutleniacze, przeciwnowotworowe, zapobiegające mutacją. Chronią przed chorobami neurodegeneracyjnymi, sercowo-naczyniowymi, otyłością, cukrzycą. Najbogatsze źródło to zielona i czarna herbata, kakao, czerwone wino. Występują w morelach, brzoskwiniach, śliwkach, wiśniach, fasoli, soczewicy, bobie, babce lancetowatej, pięciorniku, rdeście, kasztanowcu, korze dębu, liściu orzecha, borówce czernicy, cząbrze.

Kemferol

Zmniejsza ryzyko chorób serca, ma właściwości przeciwdepresyjne antybakteryjne, przeciwgrzybicze zwalcza bakterie E.coli. Bogate źródło to jabłka, brokuły, brukselka, kwiat czarnego bzu, męczennica, koperek, goździki

Kwercetyna

Hamuje uwalnianie histaminy. Ma działanie przeciwalergiczne, immunoregulacyjne, przeciwzapalne i przeciwnowotworowe. Wzmacnia naczynia krwionośne, zapobiega zaćmie i miażdżycy. Posiada zdolność przekształcania białych komórek tłuszczowych w brązowe, sprzyja odchudzaniu. Występuje w łupinach cebuli, męczennicy, korze dębu, kozieradce, szparagach, warzywach korzeniowych, pietruszce, fasoli.

Likopen

Czerwony barwnik pomidorów o silnym działaniu przeciwutleniającym. Chroni przed chorobami serca i rakiem prostaty, zmniejsza stany zapalne, reguluje pracę mózgu i poprawia nastrój i libido. Występuje bazylii, kwiatach mniszka, słoneczniku, chili, kminku, cynamonie, arbuzach i pomidorach. W dużo większym stężeniu w przetworach pomidorowych, po ugotowaniu. Są opinie, że salsa z czosnkiem, bazylią i oliwą stanowi sekret młodego wyglądu i wigoru Włochów.

Lignany

Silne przeciwutleniacze chroniące komórki DNA przed uszkodzeniami, regulują gospodarkę hormonalną, zmniejszają ryzyko nowotworów hormonozależnych: raka piersi, jajników, macicy. Występują w siemieniu lnianym, sezamie i oleistych zbożach.

Mirycetyna

Ma silne działanie przeciwutleniające i przeciwzapalne, chroni przed rakiem prostaty, obniża poziom cukru w krwi. Występuje w cytrusach, winogronach, orzechach włoskich, żurawinie, czerwonym winie. Duże stężenie zawierają zioła: pokrzywa, wierzbownica, kozieradka, dzika róża, portulaka. Wraz z kwercetyną i kemferolem chroni przed rakiem trzustki, zapobiega zakrzepicy.

Rutyna

Uspokaja serce, układ nerwowy i umysł. Niezbędna dla utrzymania w należytym stanie ścianek naczyń krwionośnych i błon śluzowych. Przeciwdziała przekrwieniom i powstawaniu obrzęków śluzówek. Uszczelnia naczynka, ogranicza powstawanie prozapalnych prostogladyn.  Osłania, wspomaga i przedłuża aktywność witaminy C.  Hamuje niszczący wpływ wolnych rodników również na kolagen skóry, zapobiega pękaniu naczynek krwionośnych, powstawaniu siniaków, nadmiernym krwawieniom z nosa. Przyspiesza gojenie ran, chroni siatkówkę oka, odpowiada za ciśnienie wewnątrz gałek ocznych.

Źródłem rutyny jest kasza gryczana, owoce i zioła o cierpkim smaku. Czarna porzeczka, winogrona, borówki, maliny, żurawina, wiśnie, jabłka starych odmian. W cytrusach najwięcej jest w białej błonce pod zewnętrzną skórką. Zioła: ruta, arnika, dziurawiec, czarny bez, szczawik zajęczy, berberys, liście czarnej porzeczki, malin, aronia, rokitnik, nawłoć, fiołek trójbarwny, macierzanka, mięta, dziurawiec.