Ból kręgosłupa – rwa kulszowa czy lumbago?

Ból kręgosłupa to narastający problem zdrowotny w społeczeństwie, związany ze stylem życia. Zwykle lokalizuje się w dolnej części kręgosłupa i przyczynia się do znacznego obniżenia jakości i komfortu codziennego funkcjonowania.

Ból kręgosłupa może przybierać różną postać i dotyczyć określonego odcinka kręgosłupa, ale również rzutować na inne części ciała. Dlatego wyróżnia się różne rodzaje bólów kręgosłupa, w tym rwę kulszową i lumbago, które pomimo wielu wspólnych cech przebiegają w odmienny sposób.

Czym różni się rwa kulszowa od lumbago?

Lumbago wpisuje się w ogólną grupę schorzeń bólu krzyża i nie jest odrębną jednostką chorobową, lecz zespołem objawów. Ból występujący w lumbago jest ostry, utrzymujący się w miejscu urazu z niekiedy promieniującym drętwieniem lub mrowieniem. Lumbago najczęściej jest spowodowane gwałtownym nasileniem zmian zwyrodnieniowych, które powodują pękanie włókien pierścienia włóknistego i przesuwanie się jądra miażdżystego do tyłu. Dopiero gdy dojdzie do przesunięcia dysku do tyłu w takim stopniu, że spowoduje ucisk na korzenie nerwowe w kanale kręgowym, mówimy o rwie kulszowej. Rwa kulszowa to zespół objawów będący konsekwencją podrażnienia korzeni nerwu kulszowego (L5-S1). Prowadzi do silnego bólu w dolnej części kręgosłupa oraz pośladków, który może promieniować wzdłuż jednej lub dwóch kończyn aż do palców stóp. Ucisk najczęściej jest spowodowany przez przepuklinę jądra miażdżystego krążka międzykręgowego lub zmiany zwyrodnieniowe w stawach międzykręgowych. [1]

Objawy rwy kulszowej

Osoby cierpiące na rwę kulszową doświadczają różnorodnych objawów w zależności od wielu czynników takich jak: kierunek i stopień przemieszczenia jądra miażdżystego dysku, lokalizacja przepukliny dysku oraz szybkość przemieszczania materiału przepuklinowego. W przypadku nagłego przemieszczenia się jądra miażdżystego odczuwalny jest ostry i przeszywający ból, nasilający się przy kaszlu i kichaniu, promieniujący do pośladka, któremu towarzyszy wzmożone napięcie mięśni przykręgosłupowych, oraz przymusowe zgięcie boczne ciała. Przy uszkodzeniu korzenia nerwu lędźwiowego (L5) obserwuje się także osłabienie prostowania stopy, zaburzenia czucia skórnego na przedniej stronie łydki oraz grzbiecie stopy. Dodatkowo mogą pojawiać się drętwienia i mrowienia. Z kolei uszkodzenie nerwu krzyżowego (S1) powoduje osłabienie mięśni zginających stopę, słabnie lub zanika odruch skokowy i pojawiają się zaburzenia czucia tylno-bocznej części łydki oraz bocznej strony stopy. [2]

Objawy lumbago

Dla lumbago charakterystyczne jest pojawienie się objawów po silnym nadwyrężeniu kręgosłupa np. na skutek wytężonej pracy fizycznej. Wśród nich dominuje ból dolnej części pleców, który jest na tyle silny, że sprawia trudności z poruszaniem się np. podczas schylania się, wstawania i podnoszenia przedmiotów, a nawet może utrudniać zasypianie. Dołączająca się ograniczona ruchomość kręgosłupa lędźwiowego spowodowana jest nie tylko chęcią uniknięcia bólu, ale przede wszystkim wzmożonym napięciem mięśni przykręgosłupowych. Cechą charakterystyczną jest zmniejszanie się dolegliwości bólowych i dyskomfortu po stopniowym odciążaniu kręgosłupa, które powodują rozluźnienie struktur kręgosłupa i zmniejszają ucisk na struktury nerwowe. [3]

Leczenie rwy kulszowej i lumbago

W przypadku obu jednostek chorobowych sprawdzą się leki z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne), które zmniejszają dolegliwości bólowe oraz wygaszają stan zapalny. Leki te można stosować w postaci tabletek oraz bezpośrednio na źródło dolegliwości np. żel przeciwbólowy DIP RILIF. Dodatkowo można sięgnąć po leki o działaniu rozkurczającym, które zmniejszają napięcie mięśniowe. Ponadto w obu przypadkach konieczne jest podjęcie działań usprawniających za pomocą rehabilitacji oraz personalnie dobranych specjalnych programów terapeutycznych, które pozwolą wrócić do normalnej aktywności. [4]

Bibliografia:
[1] Wojciech Pietraszko, Bóle w odcinku lędźwiowym kręgosłupa, Neurologia- Medycyna Praktyczna , 2017
[2] Bernard Baker, Peter Reisky, Bóle i choroby kręgosłupa, Amber, Warszawa, 2002
[3] Coote A., Haslam P., Ortopedia i reumatologia, Elsevier Urban&Partner, Wrocław 2007
[4] Jerzy Kiwerski, Mieczysław Kowalski, Marek Krasuski, Schorzenia i urazy kręgosłupa, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa, 1997