Poziewnik bogaty w krzem wspomaga płuca, poprawia profil krwi

Poziewnik [Galeopsis] to pospolita roślina dziś uważana za chwast, dawniej bardzo ceniona w gospodarstwach domowych. Z jego włókien wytwarzano liny, w wywarach z korzeni myto naczynia, kwitnące ziele używano w kadzidłach.

Wierzono, że duch poziewnika zapewnia jasność myślenia, chroni przed kłamstwami i oszustwami. W wielu kulturach woreczki z zasuszonym zielem poziewnika wieszano na szyi, by wykryć złe zamiary innych, uchronić się przed przebiegłością, i oszustwem, wyłudzeniem.

Wszystkie części rośliny wykorzystywano w kuchni i zielarstwie. Odkrycie poziewników na stanowiskach archeologicznych wskazuje na dawne osady.

Poziewnik Galeopsis

Rodzina poziewników obejmuje co najmniej 10 gatunków, występujących w strefie umiarkowanej Eurazji. Wszystkie mają podobne zastosowania, najczęściej używane w zielarstwie są poziewnik szorstki [Galeopsis tetrahit], pstry [G.speciosa] i polny [G. ladanum].

Poziewniki to rośliny jednoroczne miododajne, o rozgałęzionych, wzniesionych pędach 50-70 cm pędach i kanciastych, owłosionych łodygach. Kwiaty z charakterystyczną górną wargą  zebrane w spiczaste, rurkowate kielichy podobne do szałwii. Kwitną od lipca do października wytwarzając kolorowe kwiaty – białe, żółte, różowe, purpurowe, w zależności od gatunku.

Zawierają bardzo niewiele olejków eterycznych, prawie nie ma w nich przewodów gruczołowych, co jest niezwykłe wśród roślin z rodziny jasnotowatych.

W tradycyjnym zielarstwie

Dawniej mówiono, że poziewnik nazywany kocipyskiem  ma wielką moc uzdrawiania. W średniowieczu zebrane i ususzone ziele sprzedawano aptekarzom za wysoką, jak na tamte czasy, cenę . Wyrabiano z nich syropy, nalewki i mikstury na męczący kaszel,  gruźlicę, suchoty, niedobory krwi i choroby wyniszczające.

XVI-wieczny zielnik: Herbarium En Tibi – perpetuis ridentem floribus hortum czyli uśmiechnięty ogród wiecznych kwiatów, wymienia poziewnik jako najskuteczniejsze zioło na wszystkie niedomagania układu oddechowego i poważne schorzenia płuc.

Profil energetyczny
Smak: cierpki, lekko gorzki, słonawy
Energetyka: chłodzi, osusza
Tkanki: płuca, żołądek, śledziona, skóra, tkanka łączna
Działanie: usuwa flegmę, wilgotne ciepło, zmniejsza stany zapalne i przekrwienie tkanek.

Poziewnik przynosi ulgę w gorących, wilgotnych stanach dróg oddechowych. Usuwa flegmę, przekrwienie śledziony i tkanki płucnej,  łagodzi dokuczliwy kaszel, chrypkę, objawy astmy i katar sienny.  Medycyna Wschodnia stosuje przy chorobach wyniszczających, utracie apetytu,  anemii i chorobach krwi. Zewnętrznie do okładów na rany.

Właściwości poziewnika

Poziewnik jest bogatym źródłem krzemionki, cynku, selenu, żelaza i fosforu. Zawiera flawonoidy, garbniki, saponiny, alkaloidy, irydoidy, terpeny,  kwas fenolowy.

Działanie: gojące, ściągające,  przeciwzapalne, przeciwbakteryjne,  przeciwgrzybicze, przeciwgorączkowe, przeciwskurczowe,  wykrztuśne,  wykrztuśne, moczopędne, żółciopędne.

Wysoka zawartość krzemy i soli mineralnych wzmacnia tkankę łączną, skórę, włosy i paznokcie. Goryczki pobudzają trawienie i wydzielanie żółci. Saponiny ułatwiają oczyszczenie błon śluzowych układu oddechowego, rozpuszczają i pomagają usuwać zalegający śluz i wydzielinę ropną. Przyspiesza gojenie tkanki płucnej i zmniejsza wysięk płucny. Poprawia strukturę włókien kolagenowych, stan skóry, błon śluzowych, uszczelnia naczynia krwionośne.

Główne zastosowania:

• Infekcje dróg oddechowych gardła, krtani, płuc, oskrzeli, angina, astma, grypa, gruźlica,
• Choroby krwi, obrzęk śledziony, brak apetytu, anemia, dolegliwości reumatyczne
• Kamica moczowa, podrażnienia błon śluzowych przewodu pokarmowego, miażdżyca naczyń
• Grzybice skórne i wewnętrzne, rany skórne, blizny, oparzenia, wypryski, trądzik, łojotok, AZS
• Mało elastyczna skóra, słaba tkanka łączna i naczynia krwionośne
• Świeże kwitnące wierzchołki stosuje się przy niedoborze żelaza i dla uzupełnienia składników mineralnych

Poziewnik przepisy zielarskie

Poziewnik pospolicie rośnie na nieużytkach, terenach zaniedbanych, ruderalnych, poboczach dróg, ugorach, zachwaszczonych polach i ogrodach. Ziele zbiera się w okresie pełnego rozkwitu od lipca do sierpnia/września. Po zebraniu szybko trzeba ususzyć rozwieszony w pęczkach lub rozłożony cienką warstwą w przewiewnym miejscu.

Zmiażdżone, świeże liście można stosować do okładów, łagodzi podrażnienia skóry i obrzęki.

Herbatka z poziewnika
2 łyżeczki suszy zalać szklanką wrzątku. Odstawić pod przykryciem na 20 minut i przecedzić. W razie potrzeby dosłodzić miodem. Przy uporczywym kaszlu, chrypce pije się 2-3 szklanki dziennie. Napar stosuje się do płukania gardła i okładów na problematyczną skórę.

Syrop na kaszel
Dwie garści świeżych kwiatów układać w słoiku przesypując cukrem lekko dociskając. Zalać przegotowaną, ostudzoną wodą około 1-2 cm ponad wysokość surowca. Słoik przykryć lnianą ściereczką i odstawić w chłodnym pomieszczeniu na 4-6 tygodni. Przecedzać syrop, podgrzać do wrzenia, po ostudzeniu przelać do czystych słoiczków. Stosuje się łyżeczkę 3-4 razy dziennie przy uporczywym kaszlu, chrypce, drapaniu w gardle.

Dokuczliwy kaszel
Wymieszać w równych ilościach poziewnik, miodunkę, oman, porost islandzki, podbiał, rumianek. Łyżeczkę mieszanki zalać szklanką wrzątku, zaparzać 20 minut. Po przecedzeniu pije się 1-2 razy dziennie. Zastosowania: infekcje ostre i przewlekłe dróg oddechowych, zaflegmienie, kaszel palacza, narażenie na toksyny środowiskowe.

Alergie
Wymieszać w równych ilościach: poziewnik, babkę lancetowatą, przetacznik, skrzyp polny, rdest, podbiał, kłącze perzu. Łyżeczkę mieszanki parzyć 15 minut w 250 ml wrzątku. Pije się 2 razy dziennie.

Mieszanka na niedobór żelaza
Poziewnik 50 g, pokrzywa 50 g, kwiatu głogu 20 g, dziewanna 20 g, rumianek 20 g. Łyżeczkę mieszanki zaparza się 15 minut w szklance wrzątku. Pije 2 razy dziennie.