Babka zwyczajna [Plantago major] zwana świętojańską, szerokolistną albo podróżnikiem rośnie niemal wszędzie. Spotykana przy polnych drogach, na łąkach, pastwiskach, polanach, nieużytkach i trawnikach.
W Polsce jest najpospolitszym gatunkiem z rodziny babkowatych, w ogrodach zwalczana jako chwast.
Babka szerokolistna
Babka zwyczajna jest niepozorną, ale niezwykle silną rośliną. Przetrwa w każdych warunkach pogodowych. Silnie osadzonymi korzeniami zasysa z ubogiej gleby to, co jej potrzebne do wzrostu. Nie straszne jej zimno, upały i susze. Wytrzymuje wielokrotne deptanie.
Jest niską byliną o krótkim kłączu. Charakteryzuje się długim ogonkiem i szerokimi, jajowatymi liśćmi zebranymi w rozetę. Kwitnie od maja do początku września. Wytwarza kwiaty o błoniastej żółtawo białej koronie. Owocem są jajowate torebki z drobnymi, kanciastymi nasionami, a może ich wydać kilkadziesiąt tysięcy.
Surowcem zielarskim są nasiona, korzeń i liście babki, które zbieramy ścinając tuż nad ziemią. Suszymy w cieniu rozłożone pojedynczą warstwą, ponieważ łatwo się zaparzają i czernieją.
Jest kuzynką babki lancetowatej i ma podobne zastosowanie. Zawiera mniej garbników, ale więcej śluzów i pektyn. Skuteczniej działa na przewód pokarmowy, ale ma słabsze właściwości wykrztuśne. Energetycznie ma działanie chłodzące, kojące. Smak gorzki, cierpki chłodzi krew, redukując pitta.
Babka zwyczajna właściwości i zastosowanie
Babka zwyczajna jest cenną rośliną leczniczą znaną od bardzo dawna medycynie ludowej. Obecnie wiele nowych właściwości odkrywa nauka [1]
- Ma działanie przeciwzapalne, regenerujące, wzmacniające, gojące, osłonowe.
- Ściągające, moczopędne, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, hemostatyczne, przeciwzakaźne, regulujące trawienie
- Przeciwnowotworowe [2], bakteriostatyczne – hamuje namnażanie się drobnoustrojów, niszczy pierwotniaki
- Regulujące trawienie, moczopędne.
Babka szerokolistna pomaga:
- Przy stanach zapalnych żołądka, jelit, płuc
- Chorobach układu moczowo płciowego, narządów rodnych
- Zaparciach, hemoroidach
- Guzach, cystach, chorobach nowotworowych
- Problemach dermatologicznych, chorobach oczu
- Wspiera procesy regeneracji po zabiegach operacyjnych, chemio i radioterapii
- Oczyszcza krew, płuca, żołądek
Babka zwyczajna przepisy
Napar z babki zwyczajnej
Łyżkę suszonych liści zalewamy szklanką wrzątku, parzymy pod przykryciem 15 minut. Pije się 3 razy dziennie po szklankę w nieżycie przewodu pokarmowego. Przy chorobach płuc dosładza miodem.
Sok z babki zwyczajnej
Liście iście babki przepuszczamy przez maszynkę do mięsa. Otrzymany sok przecedzamy przez lniane płótno. Pije się 2 razy dziennie po dwie łyżki stołowe 21 dni. Sok musi być świeży. Stosujemy przy chorobach płuc, nowotworach dla wzmocnienia i regeneracji tkanek.
Na problemy z wypróżnianiem
Łyżeczkę nasion babki zwyczajnej zalewamy szklanką wrzątku. Pije się schłodzony razem z nasionami przed snem.
Na guzy i cysty
Garść świeżych umytych liści babki zwyczajnej zalewamy w garnku 4 szklankami wody. Doprowadzamy do wrzenia, na małym ogniu podgrzewamy 5 minut. Po przecedzeniu pij się ciepły napar przez cały dzień. Skutecznie działa spożywanie rozdrobnionych w młynku suszonych liści połączonych z miodem. 3-4 razy dziennie po łyżeczce między posiłkami. Przepis S. Korżawskiej
Nalewka z babki szerokolistnej
Butelkę wypełniamy całkowicie liśćmi babki zwyczajnej i starannie ubijamy. Uzupełniamy wódką i szczelnie zamykamy na miesiąc. Po przecedzeniu przelewamy do czystej butelki. Nalewka może stać kilkanaście lat. Leczy paradontozę, oparzenia, schorzenia stawów, szczególnie kolanowych
Nieżyt żołądka
Świeży sok z babki zwyczajnej mieszamy z sokiem z mniszka. Pije się łyżkę 3 razy dziennie przy nieżycie żołądka, chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy z obniżoną kwaśnością. Nie wolno stosować przy nadkwasocie.
Osłabienie organizmu, wycieńczenie
Kilogram świeżych liści babki zwyczajnej przekręcamy przez maszynkę do mięsa. Sok przecedzamy przez lniane płótno, zagotowujemy, dodajemy szklankę miodu i gotujemy tak długo aż syrop będzie gęsty. Po schłodzeniu i przecedzeniu zlewamy do szklanego naczynia. Zażywa się łyżeczkę dziennie, w zależności od poprawy samopoczucia do 6 tygodni.
Okłady
Z papki świeżego skrzypu i babki zwyczajnej pomagają przy paraliżu połowy twarzy i oka. Podgrzane w gorącej wodzie listki mogą służyć za mokry opatrunek na wszelkie rany, owrzodzenia, stany zapalne skóry.
Babka w kuchni
Młode listki używa się do sałatek, gotowane na parze lub duszone jak szpinak. Smaczne są na surowo lub obgotowane łodygi kwiatowe. Nasionka o orzechowym smaku można prażyć lub zmielone dodawać do mąki.
czy można sok zakonserwować spirytusem