Schorzenia dotyczące skóry powodują nie tylko fizyczne dolegliwości, ale także duży dyskomfort psychiczny. Nieestetyczne, widoczne ślady mogą być przyczyną wielu kompleksów. Dlatego w zwalczaniu jakiejkolwiek choroby należy przede wszystkim ustalić przyczynę, co z kolei przełoży się na skuteczność leczenia. Dość często spotykany jest tzw. łupież pstry – co powoduje jego powstawanie i jak wygląda leczenie
Łupież pstry – czym jest?
Łupież pstry wbrew pozorom nie dotyczy owłosionej skóry głowy, chociaż symptomy mogą ujawnić się również w tym rejonie. Zamiast tego zmiany są zlokalizowane najczęściej na tułowiu i klatce piersiowej, a także na ramionach, plecach czy w pachwinach.
Łupież pstry jest chorobą zakaźną, która polega na zakażeniu grzybami z rodzaju Malessezia furfur. To drożdżaki, które naturalnie występują na ludzkiej skórze, jednak w momencie, gdy dochodzi do ich przerostu, zaczynamy odczuwać nieprzyjemne konsekwencje.
Jak najłatwiej rozpoznać łupież pstry?
Objawy łupieżu pstrego są dość charakterystyczne – w wymienionych wyżej miejscach pojawiają się nieregularne plamy o brunatnym, beżowym lub różowawym kolorze. Są one rozmieszczone nierównomiernie i wyraźnie odznaczają się na tle zdrowej skóry. Z biegiem czasu plamki mogą zacząć się ze sobą zlewać oraz łuszczyć na brzegach. Stąd też ich powierzchnia jest w dotyku szorstka i sucha.
Zdarza się, że w obliczu pierwszych symptomów dana osoba próbuje zminimalizować problem, opalając się. Niestety drożdżaki hamują produkcję melatoniny, dlatego też plamki nie reagują na promieniowanie UV. O ile skóra wokół nich może zbrązowieć od słońca, o tyle ślady wciąż pozostają doskonale widoczne i wyraźnie odcinają się od reszty ciała. To sprawia, że choroba jest najtrudniejsza w rozpoznaniu w okresie zimowym, ponieważ wówczas plamy mogą tak nieznacznie różnić się kolorem, że stają się ledwo widoczne.
Dodatkowo osoby zmagające się z łupieżem pstrym często uskarżają się na pieczenie i świąd w obrębie zmian skórnych.
Co powoduje łupież pstry? Najczęstsze przyczyny
Wiadomo, w jaki sposób dochodzi do pojawienia się pstrych plam na ciele – jest to efekt namnażania się grzybów z gatunku Malessezia furfur, w wyniku czego dochodzi do zakażenia. Niestety wciąż nie jest znana dokładna przyczyna tego zjawiska. Wśród stanowisk lekarzy można napotkać na sugestie, że do infekcji grzybiczej może dojść na skutek przebywania w wyjątkowo wilgotnym, ciepłym klimacie, co sprzyja rozwojowi grzybów.
Należy też zaznaczyć, że tak jak w przypadku każdej innej choroby zakaźnej, łupieżem pstrym możemy się zarazić. Jeśli przykładowo korzystamy z tego samego ręcznika bądź też szczotki do włosów chorej osoby, to ryzyko zakażenia jest bardzo duże.
Z pewnością duży wpływ mają także naturalne mechanizmy obronne naszej skóry. Jeśli bariera ochronna zostaje zachwiana, w związku z czym zdecydowanie łatwiej o uszkodzenia – takie jak chociażby niedoskonałości – to łupież pstry ma wprost idealne środowisko do rozwoju. Dlatego też niezwykle istotne jest stosowanie właściwej pielęgnacji, która pozwoliłaby na zachowanie równowagi mikrobiomu i tym samym wzmocnienie zdolności regeneracyjnych naskórka.
Równie istotną kwestią jest przestrzeganie zasad higieny osobistej. Dotyczy to szczególnie osób, które zmagają się z nadmierną potliwością. Tutaj również ważne jest zastosowanie odpowiednich kosmetyków, które usuwają ze skóry wszelkie zanieczyszczenia. Należy szczególnie dbać o to, by często myć ręce, zwłaszcza kiedy przebywamy w miejscach oddanych do użytku publicznego. Konieczne jest także noszenie przewiewnych ubrań wykonanych z naturalnych tkanin, ponieważ sztuczne materiały często nie przepuszczają powietrza i tym samym prowadzą do wzmożonej potliwości.
Na higienę trzeba zwracać uwagę także w zakładach fryzjerskich i kosmetycznych, saunach, solariach czy na basenach. Jeśli udając się do wybranego salonu, widzimy, że pracownicy nie stosują się do określonych zasad, najlepiej zrezygnować z usługi. Niezdezynfekowane stanowisko w solarium czy też brudne narzędzia służące do wykonywania zabiegów kosmetycznych mogą być powodem nie tylko zakażenia łupieżem pstrym, ale także powstawania wielu innych chorób.
Niestety na łupież pstry narażone są też osoby z cerą, która ma tendencję do nadmiernego przetłuszczania się. Zwiększona ilość łoju zalegająca na powierzchni skóry to wprost doskonałe podłoże do rozwoju drożdżaków, toteż bardzo szybko możemy się przekonać o przykrych skutkach, jakie niesie za sobą nieumiejętna pielęgnacja.
Dodatkowo na schorzenie mogą oddziaływać zaburzenia gospodarki hormonalnej. Zachwianie poziomu hormonów może wynikać z przyjmowania niektórych leków, np. źle dobranych środków antykoncepcyjnych.
Jak wygląda łupież pstry u dorosłych?
Łupież pstry najczęściej pojawia się właśnie u osób dorosłych, szczególnie między 20. a 40. rokiem życia. Nieregularne plamki można zauważyć na górnej części klatki piersiowej, ale też z tyłu karku, na ramionach i plecach, a czasem nawet na twarzy i skórze głowy. Ogniska są z reguły bardzo mocno widoczne ze względu na brązowawy kolor, a czasem, by je zauważyć, trzeba nieco bardziej się przyjrzeć, ponieważ mogą przybierać jasnoróżową, niemal białą barwę.
Wraz z rozwojem choroby plamki zaczynają się ze sobą zlewać i z biegiem czasu mogą zajmować coraz większą powierzchnię skóry, szczególnie kiedy nie zostało podjęte leczenie. Na dodatek zmiany nieestetycznie się łuszczą, powodując uporczywe swędzenie.
Jak wygląda łupież pstry u dzieci?
Trzeba zaznaczyć, że łupież pstry bardzo rzadko występuje u dzieci – przypadki zachorowań niezbyt często dotyczą nawet osób w wieku dojrzewania. Niemniej również u maluchów można spotkać się z charakterystycznymi objawami, które są bardzo podobne do przebiegu choroby u dorosłych.
Na dziecięcej skórze także pojawiają się brunatno-różowo-beżowe plamki, które wyraźnie odcinają się od reszty naskórka. Może być też odczuwalne swędzenie. Zdarza się, że w niektórych przypadkach mamy też do czynienia z takimi objawami, jak nudności, zawroty głowy czy gorączka. Już po wystąpieniu pierwszych niepokojących symptomów należy jak najszybciej zabrać pociechę do dermatologa.
Leczenie a łupież pstry
Pamiętajmy, że żadnej choroby nie powinniśmy stwierdzać sami – do tego zadania potrzebny jest lekarz z odpowiednią wiedzą i umiejętnościami. Ponieważ obraz kliniczny łupieżu pstrego jest dość łatwy do rozpoznania, diagnoza może zostać postawiona bardzo szybko. Powinno ją potwierdzić badanie mykologiczne, które może zostać także uzupełnione testem z użyciem lampy Wooda.
Mogą się okazać konieczne badania dodatkowe, które pozwolą ze stuprocentową pewnością odróżnić łupież pstry od innych schorzeń skórnych, mogących dać dość podobne objawy. Są to m.in.:
- bielactwo nabyte, które wyróżnia się charakterystycznymi plamami pigmentacyjnymi;
- bielactwo kiłowe w postaci owalnych plam, umiejscowionych najczęściej na szyi i karku;
- łupież różowy Gilberta, który rozpoczyna się od małej, jasnoróżowej plamki na klatce piersiowej; z czasem dołączają do niej kolejne rozmieszczone na tułowiu czy plecach, jednak po kilku tygodniach choroba samoistnie ustępuje;
- łojotokowe zapalenie skóry – do najczęściej występujących objawów należą zaczerwienione plamki.
Po ostatecznym stwierdzeniu łupieżu pstrego może zostać wdrożone leczenie. Oczywiście wiodącą metodą zwalczania choroby są środki przeciwgrzybicze przyjmowane miejscowo lub ogólnie. W leczeniu miejscowym wykorzystuje się najczęściej różnorodne maści i żele, ale także szampony przeciwłupieżowe – wszystko dlatego, że drożdżaki, które powodują zakażenie, często bytują właśnie na owłosionej skórze głowy. W leczeniu ogólnym stosuje się oczywiście tabletki.
Objawy łupieżu pstrego zaczynają znikać po kilku tygodniach, a nawet miesiącach. Im wcześniej udamy się do lekarza, tym mamy większą szansę na całkowite wyleczenie w szybszym tempie. Jeśli przykładowo zwlekaliśmy na tyle długo, że plamki zaczęły powodować odbarwienia na skórze, to odbudowanie pigmentu może potrwać znacznie dłużej niż terapia farmakologiczna.
Pielęgnacja wspomagająca leczenie
Jak już zostało wspomniane, jednym z przyczyn łupieżu pstrego oraz nasilania się jego symptomów jest niewłaściwa pielęgnacja. By skóra mogła szybciej się zregenerować, a jej bariera ochronna została utrzymana, należy dbać o jej skrupulatne oczyszczanie i nawilżanie. Dodatkowo nie możemy zapominać o tym, by możliwie jak najbardziej ograniczyć pocenie się, co znacząco przyspieszy gojenie się zmian skórnych.
Równie istotna jest pielęgnacja włosów i skóry głowy – tam również mogą pojawić się ślady łupieżu pstrego. Konieczne jest zatem zastosowanie odpowiedniego szamponu, który nie tylko pozwoli na zwalczenie objawów chorobowych, ale także nie podrażni. Dercos DS – Szampon przeciwłupieżowy, włosy normalne i przetłuszczające się od Vichy będzie doskonałym wyborem. Znakomicie oczyszcza i przywraca uczucie komfortu, na dodatek mogą go stosować nawet posiadacze skóry wrażliwej.
By z kolei kontrolować nadmierną potliwość, potrzebujemy skutecznego antyperspirantu. Vichy Kuracja przeciw nadmiernemu poceniu 48-godzinna skuteczność to produkt w kulce, który szybko się rozprowadza i jednocześnie daje gwarancję świeżości przez długi czas. Dodatek wody wulkanicznej sprawia, że skóra jest miękka i elastyczna.
Jeśli chcemy zapobiec rozprzestrzenianiu się łupieżu pstrego na twarz, w naszej rutynie pielęgnacyjnej absolutnie nie może zabraknąć efektywnego oczyszczania. Odświeżający żel do mycia twarzy Vichy Pureté Thermale należy stosować codziennie rano oraz wieczorem, tuż po zmyciu makijażu. Połączenie wody wulkanicznej Vichy oraz ekstraktu z nasion moringi ogranicza ryzyko osadzania się zanieczyszczeń. Żel pozostawia skórę świeżą i przyjemną w dotyku. Później możemy skorzystać jeszcze z Odświeżającego toniku do twarzy z tej samej gamy, który koi i regeneruje cerę.
Dodatkowo nie zapominajmy o nawilżaniu. Im bardziej wysuszona skóra, tym większa szansa na łojotok, a ten stwarza odpowiednie warunki do rozwoju łupieżu pstrego. Rano i wieczorem możemy więc wykorzystać Serum nawilżające Intensywne & długotrwałe nawilżenie Vichy Aqualia Thermal. Zawiera składniki o wyjątkowym działaniu, m.in. wygładzający kwas hialuronowy naturalnego pochodzenia, wzmacniający sód PCA oraz nawilżającą mannozę. To umożliwi utrzymanie optymalnego poziomu nawodnienia.