Gałka muszkatołowa ma w sobie wielkie ciepło, a jej siły tworzą dobrą mieszankę, jeśli człowiek zje ten orzech, to idzie on do serca, oczyszcza jego zmysły i rozum, przydaje pogodnego usposobienia. Tak o zaletach gałki pisała Św. Hildegarda około 1151r.
W starożytności przyprawa była bardzo kosztowna. Posiadanie jednego niewielkiego worka zapewniało niezależność finansową na całe życie. Około VI wieku kupcy arabscy zaczęli sprowadzać gałkę muszkatołową do Konstantynopola, do Europy trafiła krótko przed urodzeniem Hildegardy.
Obok czarnego pieprzu, cynamonu i goździków szybko stała się najbardziej pożądaną przyprawą. Ówczesnych kupców na jej punkcie ogarnęła taka obsesja, że o handel „korzennym złotem” toczono wojny i dopuszczano się najgorszych okrucieństw.
Z ciekawostek warto wspomnieć, że Holendrzy wymienili wyspę Manhattan na gałkę muszkatołową. W 1677 podpisali traktat z Anglikami, na mocy którego dostali prawo kontrolowania skrawka ziemi, jednej z wysp Banda o powierzchni mili kwadratowej. Tym samym zdobywając monopol na handel.
Jak powstaje przyprawa?
Na Wyspach Korzennych gołąb cesarski pożera kremowy, mięsisty owoc z dużą pestką wewnątrz. Niestrawione, aromatyczne nasiono zostanie wydalone przez ptaka, ostatecznie trafiając do gleby bujnych lasów tropikalnych. Kiełkując da początek drzewu muszkatołowca korzennego [Myristica fragrans]. Jeśli wyrośnie z dwupiennego, żeńskiego ziarna, pierwsze owoce [Semen Myristicae] wyda za 9–12 lat. Po kolejnej dekadzie będzie dawać rocznie 1500-2000 madashauda, co w języku tubylców oznacza „odurzający owoc”.
Lud Banda, zamieszkujący dzisiejsze Moluki, setki lat wykorzystywał owoce muszkatołowca jako pożywienie i lekarstwo, handlowano również przyprawą z okolicznymi wyspami. Kiedy Europejczycy trafili na Wyspy Korzenne towarzyszące gołębie żeglarzom, przenosiły nasiona na sąsiednie archipelagi. Z czasem Francuzom udało się przemycić wystarczającą ilość nasion, by założyć plantacje w innych rejonach tropikalnych, przełamując holenderski monopol. Obecnie muszkatołowce uprawia się w wielu miejscach na świecie.
Gałka muszkatołowa
Owoce składają się z jąder gałki, otoczonych subtelniejszą w smaku, szkarłatną koronkową błonką – buławą muszkatołową. Pestka gałki ma kształt jajka o średnicy 2-5 cm. Kremowobiałe wnętrze poprzecinane jest ciemnobrązowymi żyłkami. To właśnie nimi płyną olejki eteryczne, które nadają przyprawie charakterystyczny lekko gorzko-słodki smak i korzenny aromat.
Zarówno nasiona jak i buława, zwana kwiatem używane są jako przyprawy. Pasują do potraw mięsnych, beszamelu, białych sosów, dań ziemniaczanych, budyniów, kremów, ciast. Doskonale łączą się z kardamonem, cynamonem, goździkami, pieprzem i anyżem gwiaździstym. Ale to również lekarstwo.
W tradycyjnym zielarstwie
Gałka muszkatołowa była znana już w starożytnych Indiach. Pisma wedyjskie zalecały na bóle głowy, gorączkę i „zły oddech”. Według kronikarzy w krajach arabskich gałką leczono problemy żołądkowe, trawienne i stosowano jako afrodyzjak.
Na kontynencie europejskim wierzono, że powstrzymuje zarazę, wykorzystywano jako substancję halucynogenną, lekarstwo i przyprawę w bogatych domach. W późniejszych wiekach stosowano na sen i do złagodzenia grypy.
„Ciepły okład z szmatki wysmarowanej smalcem, ze startą gałką, przynosi szybką ulgę przy bólu klatki piersiowej towarzyszącym ostremu przeziębieniu lub początku zapalenia oskrzeli albo płuc”. Harvey Wickes Felter, Eclectic Materia Medica, 1922.
Profil energetyczny:
Smak: aromatyczny, cierpki, gorzki, słodki
Energetyka: chłodzi, osusza
Powinowactwo tkankowe: jelito grube, śledziona, żołądek, narządy rozrodcze
Działanie: Porusza krew i zastoje Qi, ogrzewa śledzionę i żołądek, stabilizuje jelita
TCM wykorzystuje przy nudnościach, wymiotach, biegunkach, wzdęciach i gazach z powodu zimna w środkowym, potrójnym ogrzewaczu. Dla wspomagania trawienia, poprawy apetytu, bólach artretycznych, reumatycznych związanych z zastojem krwi
W ajurwedzie stosowana jest jako rozgrzewająca przyprawa uspokajająca Vata i Kapha, pobudzająca Pitta. Oczyszcza z toksyn „ama”, rozpala apetyt, łagodzi bóle i skurcze jelit, tonizuje serce, odmładza tkanki rozrodcze i jelita, wspomaga sen.
Gałka muszkatołowa fantastycznie uspokaja zszargane nerwy, usuwa napięcia z układu nerwowego. Jest odpowiednia dla nadmiernie pobudzonych, z zaburzeniami snu i problemami z koncentracją. Aromatyczne olejki stymulują przepływ krwi do mózgu, poprawiają klarowność i wyciszają umysł.
Aromatyczna przyprawa pomaga się zrelaksować, jednocześnie tonizuje osłabiony system nerwowy i przywraca siły. Skuteczna gdy niepokój lub napięcie zmniejszają wydajność w określonych obszarach. Wskazana przy budzeniu się w nocy, nadmiernym pobudzeniu umysłu i braku koncentracji. Pomaga rozluźnić mięśnie, łagodzi bóle przy dusznicy bolesnej, zapaleniu stawów fibromialgii.
Jej cierpkość ułatwia wchłanianie składników odżywczych z jelicie cienkim. Osusza tkanki, pomoże zatrzymać biegunki, jednocześnie łagodząc skurcze, ból, gazy i wzdęcia. Jest również użytecznym środkiem przeciw robakom. Uważana za afrodyzjak stosowana jest przy niepłodności męskiej i przedwczesnym wytrysku. Działa również ściągająco na przewody moczowe, ma zastosowania w chorobach prostaty i nietrzymaniu moczu. Przenikliwy, gorący charakter gałki pomaga usuwać nadmiar flegmy i przekrwienie tkanki płucnej.
W medycynie współczesnej
Gałka muszkatołowa jest bogata olejki eteryczne: kamfen, terpinen, limonen, mircen, geraniol, termineol, eugenol. Zawiera potas, wapń, żelazo, mangan . Olejki lotne są skutecznymi środkami przeciwzapalnymi, które pobudzają zdrową reakcję zapalną w przewodzie pokarmowym i układzie nerwowym. Łagodząc podrażnienie, niepokój, napięcie, relaksują układ moczowy i rozrodczy.
Działanie: przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwpasożytnicze, rozgrzewające, uspokajające, trawienne
Stosowana leczniczo w małych dawkach poprawia trawienie, apetyt, zapobiega wzdęciom. Oczyszcza z toksyn poprawia funkcje wątroby i nerek, obniża ciśnienie. Relaksuje, redukuje ból, pomaga przy bezsenności i reumatyzmie. Korzystnie działa na mózg spowalniając procesy demencji i chorobę Alzheimera.
W dużych dawkach ma działanie halucynogenne. Efekty psychoaktywne pojawiają się po 3-5 godzinach i trwają zależnie od dawki 16-24 godzin. W skrajnych przypadkach nawet 72 h.
Za to działanie odpowiada za to jeden ze związków – mirystycyna, która ma też działanie lecznicze. Działa rozluźniająco, przeciwbólowo, poprawia funkcje seksualne. [1] Powoduje apoptozę komórek białaczki [2], zatrzymuje rozprzestrzenianie się i przerzuty.
Gałka muszkatołowa przepisy lecznicze
Kulki nasenne
Zetrzeć na tarce ½ łyżeczki gałki muszkatołowej. Dodać łyżeczkę mielonych migdałów i taką samą ilością miodu. Wymieszać by powstała na gęstą pastę. Uformować kulki wielkości ziarnka grochu i wstawić do lodówki. Pod wieczór zażyć 2 kulki.
Mleko z gałką muszkatołową na dobry sen
¼ łyżeczki świeżo zmielonej gałki muszkatołowej wsypać do ciepłego mleka. Doprowadzić do wrzenia, dosłodzić miodem i wypić pod wieczór. Poprawia sen, zapobiega budzeniu się w nocy. Gałka muszkatołowa zaczyna działać po 2-6 godzinach, więc należy ją przyjąć wcześniej niż przed snem. Relaksujące działanie utrzymuje się 8 godzin.
Pasta na trądzik
Zetrzeć na tarce gałkę muszkatołową, wymieszać z ciepłym mlekiem by powstała pasta. Nałożyć na oczyszczoną twarz. Po 20 minutach zmyć ciepłą wodą i zimną by zamknąć pory. Pasta działa kojąco, odkażająco i przeciwzapalnie, rozjaśnia skórę.
Ból gardła
½ łyżeczki gałki zalać szklanką wrzątku. Zaparzać pod przykryciem 10 minut. Płukać gardło kilka razy dziennie. Działa antyseptycznie, przeciwzapalnie, odkażająco. Odświeża oddech i łagodzi ból zębów.
Kaszel i przeziębienie
½ łyżeczki gałki muszkatołowej zagotować w szklance wody, dosłodzić miodem. Napój powoduje intensywne pocenie i wydalanie toksyn.
Ciasteczka św. Hildegardy
Zagnieść ciasto z 500 g mąki orkiszowej, 2 jajek, 250 g masła i 150 g cukru trzcinowego, dodając po 2 płaskie łyżeczki cynamonu i gałki muszkatołowej. Rozwałkować ciasto i powycinać placki. Piec 10 minut w temperaturze 180 stopni. Dorośli mogą jeść do 5 ciastek dziennie.
Olejek z gałki muszkatołowej
Łagodzi wzdęcia, mdłości, nieżyt żołądka, bóle reumatyczne, stawów i mięśni i odżywia włosy. Przy problemach trawiennych zażywa się kilka kropli na łyżeczce miodu. W bólach reumatycznych wymieszany z olejem migdałowym wciera w bolące miejsca. 3-4 krople dodane do porcji szamponu lub odżywki wzmocni cebulki i zredukuje wypadanie włosów.