Zbalansuj system nerwowy – odzyskasz zdrowie

Zbalansuj system nerwowy holistycznie.

Osoby, które czytały moją książkę Sekrety Zdrowia, wiedzą, że przed laty borykałam się z chorobą, którą medycyna uznała za nieuleczalną. Również żadne metody alternatywne nie przynosiły rezultatów. Dopiero terapia ajurwedyjska w jednym z azjatyckich ośrodków w stosunkowo krótkim czasie sprawiła, że powróciłam do pełni zdrowia.

Dopiero po latach zrozumiałam, dlaczego tak się stało, jakie mechanizmy za tym stoją. Wraz z tym zrozumieniem zmienił się również mój sposób postrzegania zdrowia i choroby, równowagi i nierównowagi, harmonii i dysharmonii. Jest on daleki od filozofii tak głównego nurtu medycznego, jak i medycyny alternatywnej, wciąż powielającej te same schematy.

Cała koncepcja podejścia holistycznego jest oparta na założeniu, że organizm posiada wewnętrzne siły samoregulacji, regeneracji, naprawy i samoleczenia. Toteż terapia nie polega na „naprawianiu tego, co zepsute”, ale korygowaniu dysharmonii, przywracaniu równowagi na poziomie ciała, umysłu i ducha, tak by stworzyć warunki do swobodnego działania tym wrodzonym, wewnętrznym mechanizmom. Bez tego, nie jest możliwe całkowite i trwałe wyleczenie.

System nerwowy

Elementarną rolę w tej całej układance odgrywa system nerwowy. Wiadomo, że stres zmienia całą strukturę biochemiczną, załamuje system odpornościowy, rujnuje zdrowie. Ale od stresu się nie da uciec, czynniki wyzwalające go zawsze były, są i zawsze będą obecne w naszym życiu. Fundamentalną kwestią jest, w jaki sposób na nie reagujemy. A dokładniej – jak reaguje nasz układ nerwowy. Stan, w jakim się znajduje nasze „centrum zarządzania”, wpływa na jakość życia, percepcję rzeczywistości, nasze relacje z otoczeniem, pewność siebie, kreatywność, wewnętrzną harmonię i ostatecznie, na poziomie fizycznym – zdrowie. Mało tego, kiedy system nerwowy długo pozostaje w stanie nierównowagi, bardzo trudno jest wyleczyć jakiekolwiek schorzenia. Jest to w zasadzie niemożliwe.

Zajmując się systemem nerwowym, nie sposób pominąć układu hormonalnego, gdyż razem stanowią jedną gigantyczną sieć wzajemnych powiązań – gdy jakiś element szwankuje, wpływa na całą resztę. Obydwa układy są równie ważne dla zachowania homeostazy. I chociaż pełnią inne funkcje, to prowadzą „podobną działalność” – odpowiadają za przesyłanie informacji. Różnica jest taka, że układ nerwowy odpowiada za szybką komunikację, hormonalny za wolniejszą. Ponieważ wszystkie tkanki, układy i narządy są ze sobą powiązane, to bez dobrej komunikacji ogólnosystemowej nie będą w stanie prawidłowo funkcjonować.

Na każde załamanie jako pierwszy odpowiada system nerwowy, zaraz po nim hormonalny, a następnie – jak w domino – po kolei reszta, zaczynając od najsłabszych systemów i organów. Doskonale wiemy, jak reaguje na stres nasz żołądek, jak mięśnie, skóra, układ pokarmowy i krwionośny, serce czy głowa. Nie jesteśmy zdolni do racjonalnego myślenia i działania. Chwilowy taki stan nie jest czymś złym. Wręcz przeciwnie, biorąc pod uwagę ewolucję – pożądany. Tak jak kontakt z zarazkami trenuje nasz system odpornościowy, tak sytuacje stresowe trenują układ nerwowy, a przeciwności losu wyzwalają kreatywność.

Nierównowaga systemu nerwowego

Kiedy czujemy, że „coś nas wyprowadza z równowagi”, to nic innego, jak informacja od ciała, że system nerwowy właśnie traci balans, a ciało harmonię. Po pewnym czasie, gdy ochłoniemy, wszystko samoistnie powinno wrócić do równowagi, ponieważ tak jesteśmy zaprogramowani. Coraz częściej jednak dzieje się inaczej, nie ma stabilności, a liczba tego typu przypadków rośnie w tempie lawinowym. Światowej klasy psychiatra, badacz Bessel van der Kolk twierdzi, że kiedy obwodowy układ nerwowy jest pobudzany w sposób powtarzalny, może się to stać jego „ustawieniem domyślnym”.

Stałe bodźcowanie stresorami natury informacyjnej, fizycznej, chemicznej, środowiskowej w połączeniu z niezrozumieniem własnej biologii, nieumiejętnością radzenia sobie ze stresem, nieodpowiadanie na bieżąco na potrzeby ciała sprawiają, że niejako przeprogramowujemy się na domyślny tryb podwyższonej gotowości. Tak więc w trybie ciągłym mięśnie i tkanki pozostają spięte, energia i płyny ustrojowe nie mogą swobodnie się poruszać, ulegają zaburzeniu procesy trawienne i cały metabolizm.

Układ nerwowy dzieli się na ośrodkowy i obwodowy. Ośrodkowy układ nerwowy (mózg i rdzeń kręgowy) steruje pracą narządów, odbiera informacje od zmysłów, analizuje bodźce i na nie reaguje, generuje myśli, emocje, przechowuje wspomnienia.

Obwodowy układ nerwowy dzieli się na dwa: somatyczny i autonomiczny. Somatyczny odpowiada za odczuwanie bodźców zewnętrznych i wykonywanie świadomych ruchów. Dzięki niemu możemy odczuć krople deszczu na twarzy, temperaturę wody, podnieść rękę, kopnąć piłkę. Z kolei układ autonomiczny dzieli się na współczulny i przywspółczulny, które pracują wymiennie w cyklach i odpowiadają za nasze reakcje na środowisko zewnętrzne. A reagujemy na dwa sposoby: albo umysł–ciało dostrzega zagrożenie i inicjuje tryb walki/ucieczki/zamrożenia, albo czuje się bezpiecznie, utrzymując równowagę homeostatyczną, gdzie możliwe są odpoczynek, trawienie, naprawa i regeneracja.

Walcz lub uciekaj

W sytuacji bezpośredniego zagrożenia dowodzenie przejmuje układ współczulny. Niezależnie, czy niebezpieczeństwo jest realne, np. przy spotkaniu na szlaku niedźwiedzia, czy wyobrażone w głowie albo oglądane na ekranie – organizm reaguje tak samo. Wyrzuca do krwi hormony stresu, przygotowując ciało do walki lub ucieczki. Wyższe stężenie adrenaliny rozszerza źrenice, przyspiesza akcję serca, zwiększa ciśnienie tętnicze, następuje szybsza wymiana tlenu w drogach oddechowych, tętniczki w jelicie cienkim kurczą się, krew z jamy brzusznej odpływa do mięśni kończyn, wątroba, by podnieść poziom energii, wstrzykuje do krwi glukozę. W stanie postrzegania zagrożenia dominuje układ limbiczny – ośrodek strachu.

Wydzielany przez nadnercza kortyzol przełącza pamięć na tryb roboczy – zaczynamy działać na autopilocie. Zamiast logicznego myślenia i skutecznej komunikacji nasze relacje z otoczeniem i zachowania społeczne ograniczają się do strategii przetrwania. Będziemy reagować atakiem, agresją, wycofaniem lub ucieczką/unikaniem. Ma to również konsekwencje zdrowotne. Zaburzenia w wydzielaniu hormonów stresu, zwłaszcza kortyzolu, rozregulowuje metabolizm, degeneruje mózg, zaburza gospodarkę glukozy i insuliny, tłumi odporność, gasi ogień trawienny, wypłukuje życiodajne pierwiastki: potas, magnez, krzem.

W tym wewnętrznym „stanie wojny” nasze komórki reagują podobnie jak my sami: skurczeniem w sobie i napięciem. Ulega zakłóceniu ich metabolizm, regulacja płynów, na procesy spalania brakuje tlenu, spada produkcja energii. Długofalowo cały organizm traci równowagę, procesy naprawcze i regeneracyjne spowalniają niemal do zera. Innymi słowy – pojawia się ogólnoustrojowy problem, a w takim stanie trudno jest, a w zasadzie niemożliwe wyciszyć stany zapalne, poprawić trawienie, przyswajanie, wyeliminować toksyny, schudnąć, przytyć czy uleczyć jakiekolwiek choroby.

Natomiast układ przywspółczulny wywołuje odwrotne reakcje: spowalnia oddech, rytm serca, obniża ciśnienie, stymuluje wydzielanie śliny i soków trawiennych, pobudza motorykę jelit, dzięki czemu organizm optymalnie trawi i przyswaja, regularnie pozbywa się odpadów metabolicznych i toksyn, a układ odpornościowy działa pełną parą. Stąd często tryb jego pracy nazywany jest trybem „odpoczynkowo-trawiennym”, bo właśnie wtedy zachodzą wszystkie procesy naprawcze. Co się dzieje, kiedy jesteśmy wycieńczeni fizycznie, psychicznie lub pojawia się ostra infekcja z gorączką? Zazwyczaj długo śpimy! Mądre ciało wyłącza tryb czuwania, by mózg odbierał jak najmniej bodźców zewnętrznych, dzięki czemu układ współczulny nie będzie niepotrzebnie angażowany.
Na pierwszy rzut oka oba układy wydają się być przeciwstawne: współczulny jako część yang naszego układu nerwowego przyspiesza aktywność, przywspółczulny (yin) spowalnia, ale do utrzymania homeostazy potrzebne są oba. Niezbędna jest dynamiczna równowaga między yin i yang, aktywnością a odpoczynkiem, snem a czuwaniem, spokojem a podekscytowaniem, napięciem a rozluźnieniem. Niestety, wielu z nas nawet nie zdaje sobie sprawy, że funkcjonuje w trybie ciągłym z aktywnym układem współczulnym.

Balans systemu nerwowego

Rozregulowany, wyniszczony układ nerwowy da się zregenerować, odbudować i wyregulować w sposób naturalny, między innymi duże wsparcie niosą zioła, które obok działania składnikami chemicznymi, dostarczą komórkom, tkankom i układom bodźców w postaci informacji energetycznej.
W swojej nowej książce Zbalansuj system nerwowy prostym językiem przedstawiam, jak rozpoznawać oznaki wewnętrznej dysharmonii, nierównowagi systemu nerwowego, w tym nerwu błędnego i osi podwzgórze–przysadka–nadnercza. Omawiam, jak rozpoznać wzorce zaburzeń i przy pomocy prostych narzędzi przywrócić równowagę, biorąc pod uwagę konstytucyjne uwarunkowania, ponieważ w holistycznym podejściu staramy się dostosować metody postępowania do całej złożonej struktury indywidualnego człowieka. Nawet jeżeli chodzi tylko o zbalansowanie układu nerwowego, to w rzeczywistości działamy na całość, doprowadzamy do równowagi cały system lub przynajmniej robimy duży krok naprzód.

W dużej mierze skupiłam się na ziołach, które należy dopasować indywidualnie. Bo tak jak każdego człowieka wyróżnia specyficzny zestaw cech psychofizycznych, tak i każda roślina posiada nie tylko unikalną strukturę związków biochemicznych, ale i „ducha”, energetyczną naturę żywiołów, która oddziałuje na wszystkich poziomach: fizycznym, energetycznym, mentalnym, emocjonalnym, duchowym. Wszystko sprowadza się do zrozumienia tych elementów i odpowiedniego ich ze sobą połączenia.  W każdym z nich są przedstawione różne wzorce, typy zaburzeń konstytucyjnych i dopasowane do nich metody postępowania wraz z przepisami. Książka do nabycia na na naszej stronie. Link:  Zbalansuj system nerwowy