Goździki są jedną z najcenniejszych przypraw. Charakterystyczny ostry, korzenny aromat nieodparcie kojarzy się z zapachem świątecznych kompotów, grzańców i wypieków.
W dawnej Europie goździki stosowano jako remedium na ból i wiele chorób. Podczas zarazy próbowano się ratować olejkiem goździkowym. Średniowieczni medycy, chcąc uniknąć zarażenia, obwiązywali się sznurami goździków.
Goździki w tradycyjnym zielarstwie
Goździkowiec korzenny (Syzygium aromaticum) jest tropikalnym, wiecznie zielonym drzewem z rodziny mirtowatych. Jego liście, kwiaty i kora wydzielają intensywną woń. Znane nam goździki to nieotwarte, jeszcze różowe pąki goździkowca. Zbiera się je i suszy w słońcu nad rozpalonym drewnem.
Od tysięcy lat goździki są stosowane do zwalczania pasożytów, bakterii, wirusów, łagodzenia bólu i stanów zapalnych. „Goździk jest bardzo ciepły i ma w sobie pewną wilgoć. I kogo boli głowa tak, że mu w niej huczy, jak gdyby ogłuchł, niech często jada goździki, a to złagodzi huczenie w jego głowie” – św. Hildegarda.
Profil energetyczny
Smak: aromatyczny, pikantny, gorzki,
Energetyka: rozgrzewa, osusza,
Tkanki: śledziona, klatka piersiowa, głowa, uszy, układ limfatyczny,
Działanie: odtruwa, stymuluje ruch, krążenie i energię qi, pobudza, rozprasza dreszcze i zimno.
Goździki usuwają zimno, dezynfekują układ limfatyczny, odtruwają, tonizują śledzionę. Rozgrzewają jamę brzuszną, klatkę piersiową, głowę i uszy. Energetyzują, zwiększają pitta, redukują vata i kapha. Ajurweda klasyfikuje jako środek pobudzający, wzmacniający ogień trawienny, metabolizm, poprawiający krążenie. Stosuje przy gorączce, bólach, osłabionej odporności, stanach zapalnych.
W chorobach żołądka i płuc, niestrawności, w nudnościach – z imbirem i kardamonem. Zewnętrznie w bólach mięśni i pokrzywkach skórnych olejek goździkowy szybko przynosi ulgę.
Co mówi nauka?
Głównym składnikiem jest naturalny pestycyd roślinny eugenol, substancja o silnym działaniu przeciwbólowym, przeciwzapalnym i antynowotworowym,
goździki zawierają ponadto kwas galusowy, octan eugenolu i mają najwyższe działanie antyoksydacyjne, po mistrzowsku wymiatają wolne rodniki.
Działanie: odkażające, przeciwzapalne, wykrztuśne, napotne, wiatropędne, przeciwbólowe, przeciwskurczowe, przeciwzapalne.
Goździki zwalczają chorobotwórcze bakterie, wirusy, grzyby, pasożyty. Stymulują produkcję enzymów trawiennych. Korzystnie działają na wątrobę i żołądek. Hamują procesy gnilne i zapalne w przewodzie pokarmowym. Poprawiają pracę mózgu i pamięć, regulują ciśnienie krwi. Zastosowania:
- Przeziębienie, kaszel, gorączka, osłabiona odporność
- Niestrawność, nudności, wzdęcia, gazy, skurcze, kolki jelitowe, pasożyty, bigunki
- Bóle zębów, głowy,
- Ostre i przewlekłe stany zapalne, przerost Helicobacter pylori
- Podrażnienia skóry, wrzody, rany
- Zaburzenia seksualne
Zastosowania zielarskie goździków
Mieszanie ze śliną, przeżuwanie 2-3 goździków
Łagodzi bóle zębów, głowy, infekcje gardła i jamy ustnej. Odświeża oddech i reguluje ciśnienie. By uśmierzyć ból zęba, można przyłożyć wacik nasączony olejem goździkowym.
Herbatka rozgrzewająca
Szklanka ciepłej herbaty z goździkiem, imbirem, cytryną lub trawą cytrynową dosłodzona miodem szybko pomaga w grypie, przeziębieniach, infekcjach dróg oddechowych.
Mikstura na bolące gardło, chrypkę
To tradycyjna formuła ajurwedy przeznaczona do powolnego zlizywania z łyżki. Miód pokrywa błony śluzowe jamy ustnej i tylną część gardła umożliwiając długotrwały kontakt z leczniczymi przyprawami. Rozgrzewa, poprawia cyrkulację krwi, rozprasza zimno, rozbija śluz. Na łyżkę miodu bierzemy „na oko” po 2 szczypty rozgniecionego goździka, kurkumy, imbiru i czarnego pieprzu, opcjonalnie cynamonu i wolno zlizujemy mieszankę jak lizaka, przytrzymując jak najdłużej w ustach. Mikstura powinna być wystarczająco mocna, aby rozgrzać tył gardła.
Na pasożyty
Mieszamy 100 g świeżo zmielonego siemienia lnianego i 10 g goździków. Stosuje się 2 łyżki mieszanki 3 kolejne dni rano na pusty żołądek. Można
wymieszać z ciepłą wodą lub jogurtem naturalnym. Po 3 dniach przerwy powtarza cykl.
Oliwka goździkowa
Do 2 łyżek oliwy z oliwek wrzucamy kilka goździków. Po 12 godzinach macerowania pachnąca oliwka jest gotowa. Ma działanie zmiękczające, przeciwbólowe, antyseptyczne, przeciwbakteryjne, kojące podrażnienia. Stosuje się do smarowania bolących stóp, pękających pięt, szorstkich łokci, grzybicy. Można 1–2 krople dodawać do ciepłej wody i płukać jamę ustną.
Detoks
Do szklanki ciepłej wody dodajemy łyżeczkę miodu, pół cytryny i po szczypcie zmielonych goździków, pieprzu cayenne i imbiru. Oczyszcza układ trawienny, limfatyczny i krwionośny.
Proszek na migrenę, ciężkie bóle głowy
Mieszamy w równych ilościach świeżo zmielony kardamon, goździki i gałkę muszkatołową. Zażywa się 1 łyżeczkę proszku szybko popijając szklanką ciepłej wody. W razie potrzeby powtarza po 4 godzinach.