Grelina to hormon peptydowy wydzielany głównie przez żołądek. Nazywana często hormonem głodu, ponieważ silnie wpływa na łaknienie. Jej poziom spada po jedzeniu i wzrasta między posiłkami.
Ze wszystkich dotychczas poznanych hormonów białkowych grelina najsilniej stymuluje ośrodek głodu. Gdy żołądek jest pusty wysyła do mózgu sygnały, że nadszedł czas coś przekąsić. Razem z leptyną reguluje metabolizm, apetyt, masę ciała, ilość gromadzonego tłuszczu.
Grelina i jej funkcje
Wydzielana głównie przez żołądek. Niewielkie ilości greliny produkuje też podwzgórze, przysadka mózgowa, jelito cienkie, trzustka, nerki i płuca. Podstawowym jej zadaniem jest utrzymanie równowagi energetycznej i kontrola masy ciała.
Oprócz informowania mózgu o głodzie pełni kilka innych funkcji.
- Pobudza przysadkę mózgową do uwalniania hormonu wzrostu, odpowiadającego za procesy metaboliczne, syntezę białek, węglowodanów, tłuszczów. Poziom HGH pełni fundamentalną rolę w ciągu całego życia, oddziałuje na psychikę i emocje. Więcej o znaczeniu hormonu wzrostu tutaj.
- Pomaga organizmowi magazynować tłuszcz, nasila procesy powstawania komórek tłuszczowych.
- Reguluje wydzielanie insuliny, zwiększa wychwyt glukozy.
- Chroni mięsnie przed słabnięciem, błony śluzowe żołądka, jelit, wspiera metabolizm kości.
- Wpływa na rytm dobowy snu i czuwania, pamięć długotrwałą i przestrzenną.
- Stymuluje wydzielanie kortyzolu, adrenaliny, prolaktyny, podnosi poziom glukagonu
- Hamuje uwalnianie serotoniny
Jak widać, grelina wywiera pozytywny i negatywny wpływ. Wszystko zależy jej równowagi i „współpracy” z innymi hormonami. Bywa, że osoby otyłe mają obniżony poziom greliny, a stosujące „zbilansowaną” dietę wysoki. Porady dotyczące „obniżenia” poziomu skupiają się wokół diet i kaloryczności posiłków, tymczasem prawda leży gdzie indziej.
Brak równowagi
Grelina sygnalizuje mózgowi, że pora na posiłek, z kolei leptyna informuje, że organizm jest syty i żołądek ma dość. Kiedy organizm jest w równowadze obydwa hormony współpracują ze sobą działając jak należy. Poziom greliny wzrasta przed posiłkiem, po jedzeniu spada, a leptyny odwrotnie.
Kiedy harmonia zostaje zakłócona, obydwa hormony przestają „tańczyć w rytm grania orkiestry”. Mózg nie odbiera informacji prawidłowo, nie „słyszy” sygnałów polecających wyłączyć uczucie głodu. Mało tego, uważa, że magazyny energetyczne są puste. Zaczyna przerabiać cukry i tkankę mięśniową na tłuszcz.
Równowagę greliny najbardziej zakłóca stres, napięcie nerwowe i niedosypianie. Sen poniżej 7 godzin wiąże się ze wzrostem stężenia greliny, zatrzymywaniem sodu (obrzęki), zmniejszeniem poziomu leptyny i wrażliwości insulinowej. [2].
Warto ograniczyć cukry i przetworzoną żywność, posiłki doprawiać gorzkimi ziołami. Pół godziny po spożyciu goryczek poziom greliny spada, pokarm pozostaje dłużej w żołądku, dając uczucie sytości.
Psychologia – co może mózg?
W roku 2011 psycholog Alia Crum wraz z kolegami Uniwersytetu Yale przeprowadziła ciekawe badania. Przyrządziła koktajle mleczne, podzieliła je na dwie partie i oznaczyła etykietami. Jeden nazwała „rozpustnym” zawierającym 620 kcal z dużą ilością cukru i tłuszczu, drugi 140 kaloryczny „rozsądny”. W rzeczywistości obydwa były identyczne, miały po 300 kcal, różniły je tylko etykiety.
Po spożyciu koktajlów uczestnikom biorącym udział w eksperymencie zmierzono poziom greliny. U osób, które myślały że piją kaloryczny szejk jej poziom spadł trzykrotnie w porównaniu do grupy, która była przekonana, że spożyła niskokaloryczny napój [3].
Ich nastawienie było oparte na treściach etykiet, jednak reakcje fizjologiczne były rzeczywiste. W tym tkwi siła umysłu – w przekonaniach, oczekiwaniach i wierze. Samo pozytywne myślenie nic nie daj, jeśli nie idzie za tym głęboka wiara.
Układ nerwowy
Chociaż obydwa hormony działają przeciwnie, to współpracują ze sobą na zasadzie checks and balances. Grelina odpowiada za codzienne kontrolowanie apetytu, leptyna wraz z insuliną za długofalową równowagę energetyczną, wpływając na „obrastanie w tłuszcz”. Osiągnięcie równowagi hormonalnej ma kluczowe znaczenie dla utrzymania optymalnej masy ciała lub zrzucenie nadmiaru kilogramów.
Elementarną rolę w tej całej układance odgrywa system nerwowy. Stan, w jakim się znajduje nasze „centrum zarządzania” wpływa praktycznie na wszystko. W tym rytm dobowy, sen, umysł, percepcję rzeczywistości, działanie układu hormonalnego i wewnętrzną harmonię. Gdy system nerwowy długo pozostaje w stanie nierównowagi, bardzo trudno jest zrzucić wagę ale i wyleczyć jakiekolwiek schorzenia. Jest to w zasadzie niemożliwe.
Rozregulowany, wyniszczony układ nerwowy da się zregenerować, odbudować i wyregulować w sposób naturalny, dostosowany indywidualnie do konstytucyjnych uwarunkowań. Każdy organizm jest inny, to co działa u jednej osoby, u drugiej może nie zadziałać. Książka „Zbalansuj system nerwowy holistycznie” w sposób prosty omawia jak rozpoznawać wzorce zaburzeń i dopasować do nich metody. Do nabycia w naszym sklepiku TUTAJ.