Majowe pokrzywy mają największą moc

Wedle starych przekazów majowe pokrzywy mają największą moc.

Warto z ich zalet korzystać na bieżąco, dla wzmocnienia, oczyszczenia krwi i zrobić zapasy na cały rok. W maju zebrane, ususzone pokrzywy zachowają najwięcej wartości. Po sezonie, herbatki z suszu będą dużym wsparciem.

Pokrzywy zwyczajnej [Urtica dioica] nie da się przeoczyć. Bliskie spotkanie z pospolitym chwastem zostawia piekące bąble, bolący obrzęk na wiele godzin. Stąd drugi człon nazwy botanicznej wywodzący się od łacińskiego słowa uro – piec, palić.

Drobno ząbkowane liście w kształcie serca oraz łodygi pokryte są piekącymi włoskami, które przy zetknięciu z ciałem „parzą”. Ta nietypowa właściwość miała odstraszać złe moce. Słowianie wieszali pokrzywy na bramach, nad drzwiami i oknami, stosowali do okadzania. Uważali, że ten sposób chroni przed urokami, czarami i dostawaniu się czarownic na posesję.

Pokrzywy w  zielarstwie tradycyjnym

Zwyczajowo pokrzywę zaliczano do ziół czyszczących krew, przestrajających organizm w kierunku równowagi, mającej zapewnić siły i odporność.  Wiosną i na przednówku z młodego ziela przyrządzano regenerujące, odżywcze zupy. Nastoje  i herbatki służyły do oczyszczania „złej krwi”.

Leczniczo stosowano na gorączkę i infekcje, przy kaszlu i problemach trawiennych. Jako  środek moczopędny, hamujący krwawienia, w dolegliwościach serca i chorobach kobiecych. Działanie oczyszczające wykorzystywano w leczeniu reumatyzmu, dny moczanowej, kamieni nerkowych i przewlekłych chorób skóry, zwłaszcza egzemy.

Przy silnym bólu stawów powszechną praktyką było chłostanie świeżą pokrzywą. Zabiegi były bolesne, ale znacząco pomagały. Stare zielniki piszą, aby przy krwotokach z nosa, włożyć nozdrza tamponik nasączony sokiem albo przyłożyć w miejsce oparzenia po pokrzywie. „Dziwnym faktem jest że sok z pokrzywy stanowi antidotum na jej własne oparzenie, a jego zastosowanie natychmiast przynosi ulgę”.

Profil energetyczny
Smak: słony, gorzki, cierpki
Energetyka: od neutralnej do chłodzącej, mocno osusza
Tkanki: płuca, wątroba, nerki
Działanie: osusza wilgoć, flegmę, oczyszcza i odbudowuje krew, tonizuje nerki i wątrobę.

Pokrzywa ułatwia wydalanie toksyn, jednocześnie usprawnia procesy przemiany materii. Słony smak kieruje energię w dół do nerek. Rozluźnia stwardniałe  obrzęki, rozpuszcza złogi, ściąga, ujędrnia rozluźnione błony śluzowe. Zioła o smaku słonym dostarczają dużo soli mineralnych.  Są tonikiem dla serca, ponieważ zwiększają płynność i profil krwi. Elektrolity doładowują organizm energią jak baterię, transportują przez system elektrony, przewodzą impulsy nerwowe.

Pokrzywy są sprzymierzeńcem kobiet we wszystkich fazach życia, od pierwszej miesiączki do menopauzy. Jako środek tonizujący, moczopędny i odżywczy złagodzą PMS, nadmierne krwawienia, zmęczenie, nocne poty i obrzęki. Wskazane dla bladych, anemicznych kobiet z niedoborami żelaza.

Ajurweda wykorzystuje pokrzywy jako zioło odżywcze oraz tonik dla krwi, kości i stawów, poprawiający pracę śledziony, odbudowujący, ujędrniający tkanki, wspomagający siłę, wytrzymałość i odporność. Medycyna chińska stosuje w leczeniu przekrwienia płuc, infekcjach dróg moczowych, obrzękach, egzemie, nocnych potach i obfitych, nieregularnych miesiączkach.

Właściwości i działanie

Pokrzywy są bardzo odżywcze. Bogate w  kompleks witamin i soli mineralnych, dobrze przyswajalne żelazo, kwas foliowy. Duża ilość chlorofilu zapobiega niedokrwistości, a enzymy i hormony roślinne ogólnie wzmacniają.

Działanie: przeciwzapalne, moczopędne, ściągające, obkurczające, przeciwhistaminowe, przeciwkrwotoczne, lekko żółciopędne, łagodnie przeczyszczające. Pokrzywa podnosi poziom hemoglobiny i czerwonych ciałek, pobudza wydzielanie soków trawiennych. Reguluje poziom cukru, poprawia odporność, pamięć. Zwiększa wydalanie moczu i usuwanie kwasu moczowego, przydatna w leczeniu obrzęków, zapalenia stawów z obrzękiem i zastoinowej choroby serca. Wskazania:

• Niedokrwistość, anemia, niedobory żelaza, ogólne osłabienie, słaba odporność
• Choroby nerek, nadnerczy, dróg moczowych, łagodny przerost prostaty
• Reumatyzm, artretyzm, dna moczanowa, zwyrodnienia układu mięśniowo-szkieletowego RZS, osteoartretyzm
• Alergie, katar sienny, grypa, infekcje dróg oddechowych
• Obrzęk limfatyczny, zastój w węzłach chłonnych
• Bóle mięśni, łysienie, półpasiec, choroby skóry, słabe włosy, paznokcie
• Choroby wątroby, nieżyty przewodu pokarmowego
• Pomocniczo złamania kości, urazy tkanek

Jad zawarty we włoskach liści i łodyg broni roślinę przed szkodnikami i pasożytami. szkodniki i pasożyty.  Zawiera kwas mrówkowy, szczawiowy, winowy, histaminę, kwasy żywiczne i morodyinę wywołującą silne odczyny zapalne.  Przy bliskim kontakcie roślina je „wstrzykuje” w tkankę, czego efektem jest ból i pęcherze. Związki te są rozpuszczalne w wodzie, neutralizuje je suszenie, zamrażanie, po tych działaniach pokrzywy są bezpieczne do spożycia.

Zastosowania i przepisy

Pokrzywy lubią  miejsca wilgotne, bogate w azot, często wyrastają w pobliżu domostw. Wiosną, w maju najlepiej wykorzystać młode listki jako dodatek do dań wymagających zieleniny. To najłatwiejszy sposób  skorzystania z ich zalet. Pasują  do sałatek, zup, sosów, naleśników, placuszków. Doskonałym sposobem wykorzystania są herbatki, nastoje, octy, nalewki.

Przed spożyciem liście muszą być ugotowane, sparzone lub ususzone. Przed jedzeniem świeżej pokrzywy wystarczy namoczyć kilka minut listki we wrzątku by usunąć jad. Osobiście nie polecam surowego soku z pokrzywy wewnętrznie. Zwłaszcza przy schorzeniach nerek i dróg moczowych.

Z tego samego powodu pokrzywy zrywamy przed kwitnieniem. Liście pokrzywy zbieramy ścinając pędy nadziemne w dni pogodne. Rozkładamy cienką warstwą do suszenia w ciemnym miejscu. Roztrząsamy je, by listki nie były zlepione ze sobą, gdyż łatwo ciemnieją.

Herbatka z pokrzywy

Garść świeżych liści lub 2 łyżki suszonych zalać litrem wrzątku. Zaparzać parę minut, po przecedzeniu przelać do termosu, można dosłodzić miodem. Popija się cały dzień. Zewnętrznie stosuje się do przemywania cery tłustej. Jako płukankę do włosów wzmacnia je, redukuje łupież i łojotok.

Pokrzywa dobrze się łączy z lucerną, trawą owsianą, koniczyną czerwoną, liściem maliny, skrzypem, przytulią. Pośród wielu zalet ma i wady – mocno wysusza. W przypadku suchości konstytucyjnej, słabym nawilżeniu, wysuszonej skórze, tkankach wewnętrznych, suchym kaszlu lepszym wyborem będą fiołki, które są nawilżającą wersją pokrzywy. Jeżeli ktoś odczuwa suchość, a chce oczyścić, wzmocnić i odżywić organizm może popijać fiołkowo-pokrzywowe napary, w równych proporcjach obu ziół, albo pominąć pokrzywę.

Ocet pokrzywowy

Posiekaną, suszoną lub podsuszoną pokrzywą napełnić słoik do 1/4 wysokości. Zalać domowym octem jabłkowym. Przykryć woskowanym papierem do pieczenia i dopiero nakrętką. Ocet nie może się stykać z metalem. Odstawić w chłodne, ciemne miejsce na 3-6 tygodni, od czasu do czasu wstrząsając.

Po przefiltrowaniu przechowuje się do roku w ciemnym, suchym miejscu. Stosuje się kulinarnie w kuchni jako dodatek do sałatek, jako wcierkę do słabych, wypadających włosów, tonizowania skóry, okładów na bolące mięśnie, stawy. Niektórzy zielarze łączą w równych ilościach z listkami mniszka.

Nalewka z pokrzywy
Świeżo zebraną, młodą pokrzywę opłukać, osuszyć. Wycisnąć  sok i wymieszać z 90% alkoholem,  może być spirytus w stosunku 3 części soku na 1 część alkoholu. Przechowuje się do roku w ciemnym, suchym miejscu do 2 lat.
Na wzmocnienie zażywa się łyżkę stołową przed jedzeniem. Przy alergii i katarze siennym: łyżeczkę dwa razy dziennie, zapobiegawczo 2-3 krople na kieliszek wody. Trzeba potrzymać w ustach kilka sekund przed połknięciem. Zewnętrznie stosuje do nacierania w  bólach reumatycznych, infekcjach.

Olejek z pokrzywy
30 g młodych liści pokrzywy utłuc w moździerzu, aż powstanie papka. Dodać 2 łyżki oliwy z oliwek, dokładnie wymieszać. Codziennie przed snem naciera się skronie i klatkę piersiową. Wg św. Hildegardy pomaga na zaburzenia koncentracji, zapominanie i rozproszenie uwagi.

B. della Porta