Wątroba jest jednym z najważniejszych i najbardziej zapracowanych organów. Nieustannie filtruje krew i spełnia około 500 innych funkcji. Jako główny organ detoksykujący ma za zadanie ochronę głębszych tkanek przed zanieczyszczeniami z krwi.
Odgrywa znaczącą rolę w procesach trawienia i metabolizmie. Syntetyzuje i magazynuje niektóre białka osocza krwi, kluczowe enzymy, hormony. Przetwarza zużyte czerwone krwinki, reguluje magazynowanie glikogenu.
Funkcje wątroby w medycynie zachodniej
Główne zadanie to filtrowanie krwi i eliminacja toksyn z krwiobiegu. Wątroba produkuje żółć niezbędną do metabolizmu tłuszczów. Odtruwa organizm z chemicznych związków, leków, produktów przemiany materii.
- Odgrywa kluczową rolę w metabolizmie węglowodanów, lipidów i białek niezbędnych do krzepnięcia krwi
- Jest magazynem glikogenu – głównego źródła energii biologicznej
- Odpowiada za syntezę trójglicerydów, cholesterolu, fibrynogenu, heparyny
- Przechowuje i uwalnia glukozę
- W razie potrzeby i przetwarza hemoglobinę, wykorzystując zmagazynowane żelazo
- Produkuje istotne hormony, enzymy
- Stanowi ogromny magazyn zapasowy tłuszczów, żelaza, witamin A, D, E i K
To niewielki procent fizycznych funkcji, które codziennie wykonuje wątroba. Niemniej jednak, jej rola nie ogranicza się do procesów stricte materialnych. W holistycznych systemach leczniczych ma znacznie większe znacznie.
Z perspektywy medycyny wschodniej
Ajurweda opisuje wątrobę jako gorący narząd ognia. Sam ten fakt sygnalizuje ścisły związek z agni– ogniem trawiennym i energią transformacji – pitta. Funkcjonalnie odpowiada za przekształcanie pokarmu w biologicznie użyteczne substancje. Jest ściśle powiązana z wieloma innymi organami i tkankami.
- Wywiera bezpośredni wpływ na pęcherzyk żółciowy, trzustkę, wyrostek robaczkowy
- Od niej zależy wzrok, kondycja skóry, włosów, paznokci, oczu
- Stan mięśni, dysków międzykręgowych, ścięgien, wiązadeł
- Ogólny poziom energii witalnej, praca układu hormonalnego i nerwowego
- Odpowiada za ciepłotę ciała i wywiera wpływ na ciśnienie krwi
Jest miejscem syntezy i metabolizmu białek – budulca tkanek, szczególnie mięśni. Ajurweda ściśle łączy niską energię/lub zaburzenia wątroby z fizycznym osłabieniem tkanki mięśniowej. Poprzez kanały energetyczne jest związana z żołądkiem, jelitem cienkim, sercem i mózgiem.
Wątroba jest niezbędna do trawieniu pokarmu jak i emocji. Uważana za siedlisko gniewu, zawiści, zazdrości nienawiści, urazy. Jako narząd ognia odpowiada za ogniste emocje: drażliwość, frustrację, niecierpliwość, nadmierne ambicje.
Poprzez obserwację emocji, których doświadczamy możemy ocenić jej stan. Czy szybko nas obezwładniają? Po jakim czasie jesteśmy w stanie je uwolnić? Czy potrafimy wybaczyć czy skrywamy gniew i urazę latami?
Zdrowa wątroba w równowadze to pozytywne cechy i emocje: siła woli, pewność siebie, odwaga, entuzjazm, zadowolenie, satysfakcja, akceptacja.
Co mówi Tradycyjna Medycyna Chińska?
W TCM wątroba nie jest postrzegana jako fizyczny organ, ale złożony system odpowiedzialny za płynny przepływ krwi i siły życiowej. Kontroluje płynny przepływ energii Qi i w całym ciele i utrzymuje stabilność emocjonalną. Gdy wątroba funkcjonuje prawidłowo, ciało jest w harmonijnej równowadze.
Przy zaburzeniach rozwija się stan zwany Ogniem Wątroby. Człowiek doświadcza różnych objawów na poziomie fizycznym, emocjonalnym i mentalnym. Ogień Wątroby niekoniecznie oznacza stan zapalny lub chorobę, może przejawiać brak równowagi energetycznej, który powoduje dysharmonię w organizmie.
Funkcje wątroby według TCM
TCM uważa wątrobę za jedne z najważniejszych organów, „generatorem” energii i witalności. Jej funkcje wykraczają poza anatomiczną rolę. Poza regulowaniem płynnego ruchu krwi i Qi, odpowiada za aspekt duchowy człowieka- Hun. Ma on związek z podświadomością, intuicją, wyobraźnią, wspomnieniami, śnieniem. Zarządza systemem nerwowym, umożliwia spojrzenie w głąb siebie, ale i percepcję pozazmysłową, wizje, sny prorocze.
Wątroba odgrywa kluczową rolę w utrzymaniu równowagi emocjonalnej. Kiedy jest w harmonii emocje przepływają swobodnie, człowiek doświadcza spokoju i zadowolenia. Przy utracie równowagi staje się nerwowy, drażliwy, wybuchowy. Trudno mu przetrawić emocje, uwolnić, odpuścić, przebaczyć. „Zalegają” w wątrobie co prowadzi do gromadzenia nadmiaru energii i ciepła.
Odpowiada za siły witalne, ścięgna czyli gibkość i elastyczność ciała. Gdy pozostaje w równowadze ścięgna są giętkie, elastyczne co umożliwia płynne, skoordynowane ruchy.
Ogień wątroby
To nadmiar ciepła w meridianie narządu, który zakłóca płynny przepływ energii dający konkretne objawy. Ciepło wznosząc się w górę wpływa na głowę, oczy, wzrok emocje. Objawy ognia:
- Drażliwość, wybuchowość, nerwowość, zmienne nastroje, depresja, lęk, poczucie przytłoczenia, niepokój
- Przekrwienie i suchość oczu, zaczerwieniona twarz
- Bóle lub zawroty głowy, ciągłe zmęczenie, bezsenność
- Sztywność, napięcie, ból ścięgien
- Białe plamki na paznokciach
- Gorzki smak w ustach. (Może oznaczać, że „ogień” wpływa na pęcherzyk żółciowy)
Objawy te są sygnałem, że wątroba potrzebuje odciążenia, przywrócenia równowagi. Długotrwały Ogień Wątroby może osłabić narząd, zaburzyć niektóre funkcje, doprowadzić do stanów zapalnych, zaostrzyć inne schorzenia.
Sygnały przeciążenia wątroby i wczesne objawy chorób
Energetyczna nierównowaga to nie choroba, ale wątroba nie pracuje pełną parą. Przeciążenie i niewielkie nieprawidłowości mają wpływ na układ odpornościowy, energię własną organizmu i inne narządy. Wczesne objawy zaburzeń w fizycznych tkankach możemy zaobserwować na wczesnym etapie. Nawet gdy próby wątrobowe i inne badania nie będą odbiegać od normy.
- „Gorąca wątroba” zaburza funkcje trawienne. Objawy: wzdęcia, zaparcia, refluks, odkładanie toksyn w tkance tłuszczowej, otyłość brzuszna.
- Wpływa na na układ sercowo-naczyniowy. Może przyczynić się do nadciśnienia, nieregularnego tętna
- Wywołuje zmiany zabarwienia skóry, tekstury, wilgotności, trądzik, wysypki, egzemy, świąd, plamy wątrobowe.
- Żółtawa cera, żółty nalot na spodzie języka
- Obniżona temperatura ciała lub stan podgorączkowy
- Napięcie, ból prawego ramienia, nawet łopatki może wskazywać na pierwsze objawy powiększenia wątroby
Niezdrowa dieta, przewlekły stres, gniew i tłumione emocje zakłócają płynny przepływ energii, który prowadzi do nierównowagi. Na szczęście wątroba ma wyjątkową zdolność do regeneracji. Trzeba jej tylko zapewnić okresowy odpoczynek i wspomóc ziołami. Ziołowe kuracje na wątrobę TUTAJ.