Wierzbownica [Epilobium] od wieków wysoko ceniona w zielarstwie za działanie przeciwzapalne.  To roślina zielna z rodziny wiesiołkowatych, do której należy ponad 200 gatunków.

Ich cechą charakterystyczną są długie torebki nasienne z licznymi nasionami, zaopatrzonymi w puchowaty aparat lotny, umożliwiające  rozsiewanie na duże odległości.

Większość wierzbownic ma długie, ząbkowane, liście, przeciwlegle ułożone.  Kwiaty leżą bezpośrednio na torebkach nasiennych , stąd nazwa od greckiego epi (na) i lobos (strąk).

Najbardziej popularna w zielarstwie jest wierzbownica drobnokwiatowa Epilobium parviflorum, czworoboczna E.tetragonum,  rózgowata E.obscurum i  kiprzyca E. angustifolium o podobnych właściwościach.  Gatunki wierzbownic często tworzą  między sobą mieszańce.

Wierzbownica drobnokwiatowa

Wierzbownica drobnokwiatowa zwana powiejnikiem jest jednym z najpiękniejszych kwiatów polnych. Rośnie pospolicie na wilgotnych terenach północnej półkuli Europy, Azji i Ameryki. Lubi zasiedlać brzegi  jezior, rzek, jezior, rowy, szuwary, podmokłe tereny leśne, łąki i pastwiska.

Dorasta do wysokości 20-80 cm. Wzniesione, wyprostowane, w górnej części owłosione łodygi są gęsto odziane w długie, wąskie lancetowate liście. Są one bardzo kruche.  W czerwcu pojawiają się charakterystyczne liliowe lub jasno purpurowe kwiaty, na końcach sercowato wcięte.

Surowcem zielarskim są kwitnące ulistnione łodygi. Pędy zbiera się po opadnięciu rosy, w słoneczne, suche dni. Łodygi są łatwo łamliwe, ścinamy je w połowie wysokości, by dać szansę na odrost. Suszymy w suchym, przewiewnym, zacienionym miejscu.

W tradycyjnym zielarstwie

Wierzbownica drobnokwiatowa jest delikatną rośliną o ogromnych siłach witalnych. Gdy las ulega zniszczeniu na skutek pożaru, jako pierwsze pojawiają się  zielone pędy wierzbownic, dając ochronę młodym odrastającym krzewom i roślinom. Te siły przekazuje człowiekowi.

Wierzbownice były szeroko stosowane przez amerykańskich Indian, na terenach Rosji, Mongolii, Tybetu jako lekarstwo na czerwonkę, biegunki dolegliwości jelit i dróg moczowych. Europejskie XIX wieczne zapiski donoszą o leczeniu chorób kobiecych, prostaty, pęcherza, paraliżu, krwawień z przewodu pokarmowego.

Mimo wysokiej skuteczności zostały zapomniane, a leki syntetyczne na długie lata wyparły je z medycyny. Dopiero austriacka zielarka Maria Treben wydobyła je z zapomnienia:

Działanie lecznicze wierzbownicy jest tak silne, że  błyskawicznie likwiduje dolegliwości związane ze schorzeniami gruczołu krokowego. Były przypadki, gdy mężczyzn czekała niechybna operacja, mocz oddawali tylko kroplami, a wypicie pierwszej tylko szklanki herbatki przynosiło poprawę.

Profil energetyczny
Smak: gorzki, cierpki, lekko tłusty
Energetyka: chłodzi, osusza
Tkanki: nerki, pęcherz, drogi moczowe, prostata, płuca,
Działanie: Tonizuje Qi i Yang nerek, rozprasza patologiczne gorącą, usuwa nadmiar śluzów, rozprasza zastoje

Wierzbownica drobnokwiatowa jest jednym z najlepszych środków na prostatę. Działa silnie antyseptycznie, przeciwzapalnie i przeciwbakteryjnie. Niektórzy tyrolscy zielarze twierdzą, że jest pomocna w chorobach nowotworowych. Jeśli chodzi o ogniska zapalne, jest szczególnie skuteczna w leczeniu pęcherza, nerek i zakażeń bakteryjnych dróg moczowych.  Wskazana przy problemach z oddawaniem moczu, pieczeniu, bólu, powiększeniu prostaty (z palmą sandałową), zakażeniach bakteryjnych, nawracających infekcjach.

Co mówi  współczesna nauka?

Wierzbownica drobnokwiatowa jest bogata w garbniki, flawonoidy, triterpeny, kwasy fenolowe i substancje o wysokiej aktywności antyoksydacyjnej. [1] Działanie: przeciwzapalne, przeciwutleniające, odtruwające, przeciwgrzybicze, bakteriobójcze, moczopędne, rozkurczowe, przeciwbólowe, relaksujące, rozluźniające, wyciszające, przeciwnowotworowe.

• Reguluje pracę układu odpornościowego[2]
• Regeneruje skórę i błony śluzowe
• Uszczelnia naczynka krwionośne
• Harmonizuje gospodarkę hormonalną

Wierzbownica drobnokwiatowa skutecznie oczyszcza z nagromadzonych toksyn, ponadto wskazana przy:

• nietrzymaniu moczu lub problemach z oddawaniem, pieczeniem, bólem
• schorzeniach pęcherza, dróg moczowych, prostaty, zaburzeniach miesiączkowania
• zaburzeniach żołądkowo jelitowych, biegunkach, zespole jelita drażliwego, alergiach, nietolerancjach pokarmowych
• hemoroidach, krwawieniach z odbytu
• zmianach w śluzówkach jamy ustnej
• chorobach skóry: wypryski, zaskórniaki, trądzik różowaty, łojotok, egzema
• grzybicy skóry, paznokci, ogólnoustrojowej
• kosmetycznie dla poprawy wyglądu cery, oczyszczenia, redukcji czerwonych plam, ukojenia skóry
• pomocniczo przy nowotworach

Wierzbownica drobnokwiatowa przepisy

Herbatka z wierzbownicy

Kopiastą łyżeczkę ziela zaparzyć 1/4 litra wody i pozostawić na krótko do naciągnięcia. Nawet w najcięższych przypadkach pije się tylko 2 szklanki dziennie. Pierwszą rano na czczo, drugą wieczorem pół godziny przed kolacją. /M.Treben/

Mocniejszy napar stosuje się do przemywania skóry, okładów. Z ziela można zrobić wyciąg olejowy do skóry lub maść łagodzącą na tłuszczu.

Herbatka oczyszczająca krew

Wymieszać w równych ilościach: ziele wierzbownicy, skrzypu i nawłoci.  Wsypać do garnka 3 łyżki mieszanki, zalać trzema szklankami wody i krótko zagotować.  Zaparzać kwadrans pod przykryciem, przecedzić. Popijać łykami cały dzień /S.Korżawska/

Mieszkanki  na przerost prostaty

1. Wymieszać w równych ilościach:  wierzbownicę, ptasi rdest, liść czarnej poprzeczki, jeżyny, maliny i borówki brusznicy. Łyżeczkę mieszanki zalać szklanką wrzątku.  Zaparzać pod przykryciem 15 minut. Pije się rano i wieczorem.
2. Wymieszać w równych ilościach wierzbownicę, palmę sabałową, pokrzywę i korzeń macy. Łyżeczkę mieszanki zalać szklanką wrzątku. Pije się szklankę herbatki rano i wieczorem. Mieszanka działa na układ rozrodczy, moczowy, neuroendokrynny i mózg. Łagodzi stan zapalny, pomaga utrzymać prawidłowy przepływ moczu i zachować funkcje seksualne. Zmniejsza stres i napięcie nerwowe.

Nalewka
Zebrane ziele rozdrobnić i lekko podsuszyć. Zalać wódką w proporcji 1:4. Macerować 2 tygodnie i przefiltrować. Stosuje się 2 razy dziennie 10ml nalewki.