Majeranek cenimy jako przyprawę, trudno sobie bez niej wyobrazić grochówkę, flaczki i barszcz czerwony. Zapomnieliśmy, że to aromatyczne zioło jest również skutecznym lekarstwem, dobrze znanym wielu kulturom od wieków.
Działanie lecznicze majeranku doceniano w starożytnej Grecji i Rzymie, na półwyspie indyjskim, krajach arabskich, później w całej Europie aż do rozkwitu farmacji. Dawniej majeranek był nie tylko uniwersalnym lekarstwem, ale jak większości aromatycznych roślin, przypisywano mu działanie magicznie i chętnie stosowano w tajemnych obrzędach.
Grecy rytualnie palili gałązki majeranku na cześć bogini Afrodyty. Roślina symbolizowała szczęście, miała dawać ochronę, przyciągać pieniądze i gwarantować zdrowie. Codzienne kąpiele w wodzie z majerankiem po siedmiu dniach pomagały uwolnić się od zmartwień. Majerankiem greccy lekarze leczyli wątrobę, nerki, bóle zębów, bóle głowy, ciężki oddech, astmę, różnego rodzaju zatrucia a nawet drgawki. Rzymianie stosowali ziele przy niestrawności po obfitych ucztach, na melancholię i jako afrodyzjak.
Jeszcze sto lat temu niemieccy i austriaccy lekarze polecali na zapalenie gardła i zatrucia. Wiejscy znachorzy i zielarze zaś uważali, że żaden pokarm nie może zaszkodzić, jeśli się regularnie zażywa kminek z majerankiem.
W dawnej Polsce majeranek nazywano ziołem jesieni, bo rozgrzewa krew i cały organizm. Jeszcze w okresie międzywojennym w polskich sierocińcach był zwyczaj podawania dzieciom herbatek z majeranku dosłodzonych miodem, by były zdrowe i się nie przeziębiały, a słynną maścią majerankową skutecznie leczono katar i sapkę.
Dziś równie dobrze możemy wykorzystać cudowne działanie majeranku, zwłaszcza że zwykle mamy pod ręką w kuchennej szafce. Szybko przyniesie ulgę w dolegliwościach trawiennych, wzdęciach, kolkach, bólach i ..katarze.
Majeranek ogrodowy [Origanum majorana]
Zwany kiełbasianym zielem, mariolką, majoranem jest uprawiany w całej Europie. Jest często mylony z oregano ale to dwa różne zioła. Suszony majeranek jest jaśniejszy i ma słodszy, kwiatowy smak. Oregano jest bardziej korzenne. Obydwie rośliny mają inne upodobania uprawowe.
Majeranek lubi ciepłe, słoneczne, osłonięte od wiatru stanowiska. Dorasta do 60 cm, ma szarozielone liście pokryte srebrzystym meszkiem i drobne, biało-różowe kwiaty. Surowcem zielarskim jest ziele zbierane do sierpnia. Suszymy je w luźnych pęczkach lub rozłożone na cienką warstwą na papierze.
Stosujemy jako aromatyczną przyprawę poprawiającą trawienie i lekarstwo. Szybko przynosi ulgę w dolegliwościach trawiennych, wzdęciach, kolkach, bólach i ..katarze.
W tradycyjnym zielarstwie
Według medycyny wschodniej majeranek jest ziołem rozgrzewającym o smaku ostrym i gorzkim. Smak ostry, element ognia i powietrza, stymuluje ogień trawienny, poprawia krążenie, udrażnia kanały, usuwa wilgoć i przekrwienie tkanek. Gorzki osusza i usuwa toksyny z organizmu.
Ajurweda tradycyjnie wykorzystuje majeranek w leczeniu chorób przewodu pokarmowego, układu oddechowego, skóry, dolegliwości sercowo-naczyniowych, chorób stawów, rozmaitych bólów, zatruć nawet jako antidotum na ukąszenia węży.
Zioło wzmacnia ogień trawienny, tonizuje i poprawia przepływ krwi przez śledzionę, udrażnia wątrobę, odtruwa z toksyn, łagodzi bądź likwiduje stany zapalne narządów, stymuluje tarczycę i nadnercza, pobudza serce, zmniejsza przekrwienia układu limfatycznego, zastoje krwi i uczucie ciężkości w klatce piersiowej, łagodzi smutek i żal.
W medycynie współczesnej
Majeranek zawiera unikalne olejki eteryczne, flawonoidy, garbniki, goryczki, sole mineralne i witaminy. Bogaty w przeciwutleniacze fenolowe i tri-terpenowe [1] ma wielokierunkowym działanie. Ma działanie :
- Bakteriobójcze, przeciwwirusowe, antyseptyczne, przeciwgrzybicze
- Likwiduje stany zapalne narządów
- Wzmaga wydzielane soków trawiennych, enzymów trzustkowych i żółci
- Reguluje trawienie, łagodzi bóle brzucha, wzdęcia, gazy i rozkurcza mięśnie jelit
- Łagodzi dolegliwości żołądka, wątroby, śledziony, bóle brzucha
- Pomaga w zatruciach, bólach głowy, zatok, katarze
- Działa uspokajająco, antydepresyjnie, poprawia krążenie
- Obniża poziom insuliny i androgenów nadnerczowych
- Reguluje cykle miesiączkowe i jak wykazały badania wspomaga leczenie zespołu policystycznych jajników [2]
- Hamuje przerzuty nowotworowe [3]
- Olejek z majeranku pomaga przy bólach zębów, zatok, migrenach, skurczach mięśni, skręceniach, zwichnięciach
Majeranek przepisy lecznicze
Herbatka z majeranku
1 łyżeczkę majeranku parzymy pod przykryciem kwadrans w szklance wrzątku. Herbatka rozgrzewa wątrobę, krew, działa kojąco i regenerująco na cały organizm. Pomaga w dolegliwościach żołądkowych, jelitowych, zatruciach, biegunkach, wzdęciach. Z dodatkiem miodu przynosi ulgę w przeziębieniu, infekcjach dróg oddechowych, chorobach oskrzeli. Stosowanie 4-6 tygodni przynosi ulgę w bólach reumatycznych, bezsenności, marznących dłoniach i stopach.
Na niestrawność, zatrucia, uczucie ciężkości na żołądku
1 łyżeczkę majeranku szybko połykamy popijając obficie ciepłą wodą. Należy to zrobić ostrożne, by przy połykaniu nie zaczerpnąć powietrza, gdyż łatwo można się zakrztusić. Sposób ten przynosi ulgę niemal natychmiast.
Mikstura wzmacniająca
Wskazana dla osób bardzo osłabionych. Siekamy szczyptę świeżego majeranku, dodajemy łyżkę miodu i zażywamy przed śniadaniem i po kolacji przez okres dwóch tygodni. Wzmacnia organizm, pomaga w chorobach żołądka i przemęczonej wątrobie. Świeży lub suszony majeranek roztarty z miodem można przykładać na siniaki i ślady po uderzeniu.
Wywar z majeranku
Ma działanie silniejsze niż napar. Drobno zmieloną 1 łyżeczkę majeranku gotujemy 10 minut i przecedzeniu pijemy powoli, łykami. Przy infekcjach stosuje się 2- 3 razy dziennie.
Zgaga, pieczenie w przełyku
Łyżeczkę majeranku żuje się około 5 minut, po czym wypluwa.
Maść majerankowa na katar dla dzieci i dorosłych
- 20 g niesolonego smalcu lub masła (min. 82%) ucieramy z taką samą ilością świeżego lub suszonego majeranku.
- Odstawiamy pod przykryciem płóciennym na dobę.
- Następnego dnia stapiamy masę w rondelku na małym ogniu i odciskamy przez płótno. Można dodać 1-2 krople olejku sosnowego, majerankowego lub jałowcowego.
- Gotową maść przekładamy do słoiczka i przechowujemy w lodówce. Przy katarze smaruje się nos od środka i na zewnątrz. Po boku nozdrzy i obszar pomiędzy nosem a ustami.
Inhalacja z majeranku
Łyżkę majeranku zalewamy 1/2 litra wrzątku dodając łyżeczkę sody oczyszczonej. Wdychamy kilka, kilkanaście minut. Inhalacja oczyszcza drogi oddechowe, odtyka zatkany nos, łagodzi infekcje gardła nie wysuszając śluzówek, pomaga w nieżytach dróg oddechowych, zatok, katarze.
Majeranek na depresję, nerwowość, stres
2 łyżeczki ziela zalewamy szklanką wody i odstawiamy na dobę. Przecedzony, podgrzewamy, pijemy z miodem.
Domowy olejek z majeranku
Kilka łyżek majeranku zalewamy taką samą ilością podgrzanej oliwy z oliwek. Macerujemy 2 tygodnie i filtrujemy. Stosuje się po kąpieli do nacierania ciała bardzo słabych dzieci. Można stosować przy bólach reumatycznych, bólach mięśni, dolegliwościach menopauzy, ajurweda poleca jako kurację uzupełniającą w nowotworach piersi.
Przy antybiotykoterapii
W trakcie przyjmowania antybiotyków dobrze jest zjadać rozgotowaną na gęsto cebulę doprawioną kminkiem i majerankiem, osłonimy wtedy wątrobę przed uszkodzeniami.
Majeranek w kuchni
Warto częściej stosować niż tylko do grochówki i flaków, bo zapobiega nadmiernej fermentacji w jelitach i poprawia trawienie. Nasze babcie dodawały majeranek zawsze do tłuszczów, by nie jełczały. Masło lub smalec z majerankiem są długo świeże i pachnące.
Mieszanka przyprawowa na problemy układu trawiennego
150 g majeranku, 100 g kminu, po 50 g macierzanka i bazylii plus 20 g pieprzu białego. Zmielone, wymieszane zioła dodaje się w okresie jesiennym i zimowym do potraw. Mieszanka na choroby trzustki: PRZEPIS
Czy może to być również majeranek taki kupiony ew sklepie jako przyprawa?
Tak oczywiście, ale trzeba pamiętać że zioła czym świeższe tym większą moc mają. Nie wiadomo jak długo przyprawy leżą w sklepach i magazynach.