Ług potasowy do produkcji szarego mydła tradycyjnie wytwarzano z popiołu drzewnego. Słowo alkalia (zasadowy, alkaliczny) wywodzi się z arabskiego Al-Qaliy i oznacza spalony popiół. Natomiast potas ma symbol K od łacińskiego kalium – potaż.
Ług potasowy z popiołu drzewnego
Ług drzewny tradycyjnie używano w gospodarstwie domowym, ogrodzie obejściu. Do prania odzieży, bielizny, ręczników, czyszczenia kuchennych akcesoriów i rozmaitych powierzchni. Ług był podstawowym składnikiem szarego mydła potasowego.
Niektóre zastosowania ługu popiołowego:
- Jako płynny detergent do prania ręcznego i w pralkach, sprzątania domu: kuchnia, łazienka, podłogi, dezynfekcji koszów na śmieci, toalet
- Usuwania z warzyw zanieczyszczeń chemicznych, odchodów owadów, bakterii.
- Eliminowania grzybów, pleśni, mszyc i innych szkodników z roślin doniczkowych i ogrodowych
Pierwsze mydła potasowe wyrabiano z wody, tłuszczu i popiołu poddanego ługowaniu. Powszechnie używano do mycia ciała i włosów, prania, czyszczenia, często jako środek pierwszej pomocy. Szare mydło potasowe bez sztucznych dodatków jest łagodne dla skóry. Nie wysusza, nie podrażnia – koi, regeneruje i łagodzi stany zapalne. Odpowiednie dla skóry wrażliwej, alergicznej.
Jak zrobić ług z popiołu
Wystudzony popiół przesiać przez sito, usunąć resztki drewna. Czym bielszy i drobniejszy, tym lepszy detergent uzyskamy.
- Zimą zalać podgrzaną wodą, najlepiej deszczówką w proporcji 1: 2-3 i dokładnie wymieszać. Sprawdzić metodą kartoflową czy mieszanina ma odpowiednią gęstość. Wrzucony ziemniak powinien wypłynąć. Gdy opada dodać więcej popiołu. Zimą gotować na średnim ogniu kwadrans i odstawić na dwie doby. Delikatnie z góry zebrać płynny ług, nie poruszyć dna. Przefiltrować przez stare rajstopy i przelać do słoików.
Latem wystarczy zalać popiół gorącą wodą i postawić przykryty ściereczką na słońcu. Po dwóch dobach przefiltrować i dalej postępować jak wyżej. Żółtawo rdzawy ług jest śliski w dotyku jak detergent.
Przed użyciem rozcieńczyć gorącą wodą. Mocniejszy ług można w proporcji 1:3.
Szare mydło potasowe
Otrzymany ług musimy zagęścić. Odmierzyć litr do emaliowanego garnka. Gotować bez przykrycia, aż płyn zmniejszy się o połowę do 400-500 ml. Dodać 300 ml oliwy z wytłoczyn oliwek i 30 ml oleju kokosowego. Gotując 2-3 godziny na średnim ogniu kilka razy zamieszać. Tłuszcze zmydlają się, a woda odparowuje.
W zależności od rodzaju drewna z popiołu stężenie będzie się różnić. Jeżeli po 1,5 godziny na powierzchni widać tłuszcz, trzeba dodać ługu. W trakcie gotowania barwa i konsystencja coraz bardziej przypomina szare mydło. Zmniejszyć ogień do minimum by nie przywierało do garnka. Po wyparowaniu wody powstanie kremowa pasta.
Odstawić można zblendować, przelać do foremek. Po stężeniu szare mydło potasowe gotowe. Idealne do prania, mycia, kąpieli, do usuwania drzazg, odcisków, nagniotków, ropniaków. Sprawdza się jako remedium przy urazach, złamaniach i chorobach skórnych. Zastosowania i przepisy TUTAJ.
Prawdziwe, tradycyjne szare mydło potasowe jest bardzo miękkie. Łatwiej je samemu zrobić dostać na rynku. Obecnie produkuje się twarde, sodowe kostki wzbogacając chemicznymi dodatkami. Produkty o innych właściwościach wciąż nazywa szarym mydłem. Domowe mydło ługowe można wzbogacić: Siarką do tłustej, trądzikowej, cynamonem przy cellulicie, olejkami eterycznymi, wyciągami ziołowymi.