Czkawka. W jaki sposób powstaje i sposoby na uspokojenie oddechu

Czkawka to rytmicznie powtarzające się mimowolne skurcze przepony i mięśni oddechowych. Powodują one, że podczas wdechu na 35 milisekund zamyka się głośnia, co wywołuje ów charakterystyczny odgłos. Zwykle czkawka trwa od kilku sekund do kilkunastu minut. Ale są przypadki, że wiele godzin nie można jej zatrzymać.

Czkawkę powoduje niedokrwienie albo zbyt mały dopływ krwi do przepony. Najczęstszą przyczyną jest zachłanne jedzenie połączone z połykaniem powietrza, rozciągnięcie żołądka, który uciska przeponę, długotrwały śmiech,  alkohol,  napoje gazowane, zbyt zimne płyny

Co zrobić by czkawka ustała?

Możesz nabrać jak najwięcej powietrza do płuc, zatrzymać oddech za pępkiem tak długo jak potrafisz w międzyczasie przełykając ślinę. To powinno pomóc.

Jeśli zatrzymanie oddechu sprawia Ci trudność oddychaj do papierowej torby tak by do nosa nie dopływało świeże powietrze. Wymusza to wdychanie własnego dwutlenku węgla, co powoduje natychmiastowe rozluźnienie mięśni przepony. Czkawka ustąpi w ciągu 1-2 minut.

Skuteczność tej metody wyjaśnia teoria, która zakłada, że czkawkę odziedziczyliśmy po wodno lądowych przodkach. Przypominające czkawkę kurcze mięśni u płazów zapobiegają wlewaniu się wody do płuc. Zjawisko to ulega zahamowaniu, kiedy w wodzie wzrośnie ilość CO2. Ten sam mechanizm obronny można zaobserwować w życiu płodowym dziecka, chroni je przed oddychaniem w płynie owodniowym w łonie matki.

Oddychanie do papierowej torby niezawodnie działa w przypadku hiperwentylacji a także skutecznie przerwie … atak paniki towarzyszący traumatycznym wydarzeniom, nagłemu, silnemu stresowi.

Nad pracą przepony, oddechu i mięśni oddechowych czuwa nerw błędny, wyjątkowo wrażliwy na wszelkie zmiany warunków w klatce piersiowej. Czkawka ustanie jeśli zrelaksujemy nerw błędny.

W tym celu można np.

• Zjeść bez popijania łyżeczkę cukru lub kilka kęsów suchego chleb. Suchy pokarm jest tak trudny do przełknięcia, że mózg skupi się na pracy mięśni gardła.
• Położyć na twarzy zimny kompres
• Wziąć kilka głębokich wdechów i wydechów z wydęciem brzucha, równocześnie napinając mocno mięśnie brzucha.
• W wyjątkowo trudnych przypadkach można spróbować wschodniej metody: wymieszać łyżeczkę miodu z łyżeczką oleju rycynowego i co 2-3 minuty zanurzać palec w tej mieszance i oblizywać go.

Kiedy czkawka nawraca należy unikać spożywania posiłków w pośpiechu i stresie, napojów zimnych, gazowanych i alkoholu.
Problemy z przeponą mogą być skutkiem przewlekłych zaparć, zatrzymywania wody w organizmie i gazów w okrężnicy. W takiej sytuacji najlepszą metodą jest lewatywa z ciepłego oleju np. sezamowego. Należy starać się zatrzymać go na 2-3 minuty. Ciepły olej w odbytnicy powoduje rozluźnienie przepony i mięśni wewnątrz ciała, co natychmiast zatrzyma niekontrolowane ruchy przepony.

Uporczywa czkawka może towarzyszyć różnym dolegliwościom np. nadpobudliwości nerwowej, chorobom przewodu pokarmowego, oddechowego, ośrodkowego układu nerwowego. Niektóre patologiczne czkawki wymagają leczenia np. czkawka serca u osób z zastoinową niewydolnością serca, czkawka mocznicowa wynikająca z niewydolności nerek co powoduje toksyczność kwasu moczowego we krwi i czkawka mózgowa na skutek zmian patologicznych w mózgu.