Glistnik jaskółcze ziele w tradycyjnym zielarstwie zastosowania i przepisy

Glistnik [Chelidonium majus] jest wieloletnią, pospolitą rośliną z rodziny makowatych.

Zwyczajowo zwany jaskółczym zielem, ponieważ kwitnie od przylotu, do odlotu jaskółek. W tym czasie ma najwięcej leczniczej mocy.

W starych książkach zielarskich występuje pod nazwami: ziele Marii, Boży dar, łaska Pana Boga, złoty korzeń, co świadczy, że cieszył się dużym poważaniem.

Glistnik jaskółcze ziele

Pospolicie występuje w lasach, ogrodach, parkach, przychaciach, przy drogach, murach, nad brzegami rzek.

Jest silnie rozgałęziony, z grubym, mięsistym korzeniem wyrasta od 30 do 100 cm wysokości. Smukłe łodygi są lekko owłosione, bardzo rozgałęzione. Liście jajowate, karbowane, z wierzchu jasnozielone, od spodu sinawe.

Po przełamaniu łodygi wypływa z niej pomarańczowy sok, który silnie plami ręce.  W lecznictwie ludowym stosowany jest do usuwania kurzajek. Sok ma nieprzyjemny zapach i drażniący, piekący smak. W niektórych regionach nazywany jest diabelskim mleczkiem.

Żółte niewielkie kwiaty, szybko opadają, do końca lata wciąż wyrastają nowe. Cylindryczne torebki w kształcie strąków zawierają liczne nasiona, będące wabikiem dla mrówek.  Mrówki je przenoszą w oddalone miejsca, dzięki temu roślina się rozsiewa.

W tradycyjnym zielarstwie

W średniowieczu glistnik wykorzystywano do oczyszczania krwi, leczenia niestrawności, żółtaczki, kamieni żółciowych, egzemy i przewlekłych problemów skórnych. Korzenie żuto przy bólu zęba, a mleczko łagodziło dolegliwości oczu i usuwało brodawki. H. Felter w The Eclectic Materia Medica pisze:

Chelidonium jest jednym z najlepszych lekarstw na nieżyt żółciowy, będący skutkiem przekrwienia wątroby, oraz żółtaczkę spowodowaną obrzękiem dróg żółciowych i ostrym stanem zapalnym. Głównym wskazaniem są objawy: tkliwość, napięcie tępy, pulsujący ból w górnej części jamy brzusznej, poniżej prawej łopatki. Żółtawe zabarwienie skóry i błon śluzowych, które wskazują wskazuje na niedrożność wątroby. Stolec gliniastego koloru, mocz mętny, ciemnożółty. Czasem występuje obrzęk kończyn. W tym przypadku Chelidonium usuwa niepokojące objawy i wydłuża przerwy między atakami kolki żółciowej. Wskazany w migrenach z bólem w okolicy czołowej, związanych z zaburzeniami pracy wątroby, przy bladym, powiększonym języku i ziemistej cerze.

Profil energetyczny
Smak: ostro drażniący, gorzki
Energetyka: chłodzi, osusza,
Tkanki: wątroba, krew, układ nerwowy
Działanie: rozluźnia ściśnięte, napięte tkanki, rozkurcza blokady hamujące ruch, przepływ.

Ostro drażniący jest bardziej doznaniem niż smakiem, wywołuje reakcję w tkankach. Daje nieprzyjemne uczucie kwaśno-palące, gryzące, drażniące, podrażnia gardło ponieważ zawiera żywice i alkaloidy. Rośliny tej kategorii uwalniają wzorce napięć, stosuje się je w małych dawkach, mimo to fizjologicznie oddziałują na głębokim poziomie. Podstawowym ich działaniem jest relaksacja, rozluźnienie napięć, przeciwdziałanie ściśnięciu, zwężeniu, napięciu tkanek z powodu stresu, przemęczenia, przeciążenia.

Wyciągi z glistnika były stosowane w leczeniu brodawek, kurzajek, liszai, grzybicy skóry, trądziku różowatego, zakażeniach błon śluzowych rzęsistkiem. Przy chorobach oczu: odwarstwienie siatkówki, zmętnienie rogówki, wylew krwi do plamki żółtej.

Wewnętrznie przeciw pasożytom przewodu pokarmowego, kamicy żółciowej, oczyszczaniu krwi i wątroby. W Rosji jaskółcze ziele wykorzystuje się do dziś w leczeniu raka. Nazwa чистотел большой czyli wielki oczyszczacz wskazuje silne działanie oczyszczające.

W medycynie współczesnej

Glistnik jaskółcze ziele zawiera ponad 30 alkaloidów, związków wykazujących różne działanie, stąd jego szerokie zastosowania przeciw bakteriom, grzybom, pierwotniakom, wirusom, pasożytom.

Działanie: przeciwzapalne, rozkurczowe, rozluźniające, przeciwbólowe, żółciopędne, żółciotwórcze, przeciwlękowe, moczopędne, detoksykujące, przeciwbiegunkowe, immunostymulujące, przeciwmiażdżycowe. Ze wstępnych badań naukowych wynika, że niektóre alkaloidy zawarte wykazują potencjalne działanie przeciwnowotworowe. [1]

Glistnik rozkurcza, rozluźnia mięśnie gładkie i poprzecznie prążkowane. Przeciwdziała zastojom żółci, wytrącaniu się złogów.  Szybko łagodzi kolkę żółciową, jelitową, żołądkową, nerkową. Poprawia krążenie mózgowe, w naczyniach wieńcowych, kończynach. Obniża ciśnienie krwi, zapobiega zakrzepom, ułatwia oddychanie.

Przetwory z glistnika znajdują zastosowanie w leczeniu kamicy, chorób wątroby, śledziony, trzustki, bolesnych skurczów, puchliny wodnej. Świeży sok z glistnika stosuje się w leczeniu kurzajek, brodawek, opryszczki, trudno gojących ran,  świerzbu, nużycy, hemoroidów i usuwania przebarwień na skórze.

Glistnik przepisy

Świeży sok z glistnika
Aby pozbyć się kurzajki, brodawki lub zmiękczyć zgrubienia na stopach smaruje się  zmienione chorobowo miejsce świeżym mleczkiem. Kurację stosuje kilka dni,  aż kurzajka zaschnie i sama odpadnie.  Sok powinien być pozyskany ze świeżo ułamanej łodyżki w okresie kwitnienia.

Świeże mleczko z jaskółczego ziela działa skutecznie tylko od kwietnia do końca sierpnia. Po odlocie jaskółek nie ma już tych właściwości, nawet jeśli kurzajka po długim czasie zniknie, to najpewniej odrośnie. Wiosną  jak posmarujemy szybko odpadnie i więcej się nie pojawi. Tak zaleca medycyna ludowa i rzeczywiście się sprawdza. 

Napar z glistnika 
1 łyżeczkę suszonego ziela zaparzać w szklance wrzątku 10 minut. Otrzymanym naparem przemywa się miejsca chorobowo zmienione. Pomaga na liszaje, wykwity i zmiany skórne. Do użytku wewnętrznego czubatą łyżkę zaparza się pół godziny w 400 ml wrzątku. Pije 3 razy dziennie 50-100 ml.

Odwar  z glistnika 
½ łyżeczki suszonego ziela zalewa się szklanką wody. Podgrzewa do zagotowania, gotuje 2 minuty i odstawia pod przykryciem na 20 minut. Pije się 1-2 łyżki 3 razy dziennie. Stosuje na pasożyty, bóle, skurcze jelit, bolesne miesiączki. Przy dużym spięciu, skurczu mięśni, stresie, lęku, bezsenności 5 minut gotuje się łyżkę ziela zalaną 2 szklankami wrzątku. Stosuje 50-100 ml na dobę.

Mikstura oczyszczenie wątroby

Zebrane w maju świeże młode pędów i ziela glistnika zmiażdżyć. 10 gram surowca zalać szklanką octu winnego. Umieścić w słoiku, odstawić na miesiąc w ciemne miejsce. Co kilka dni potrząsać naczyniem. Po tym czasie przecedzić i przelać do butelki z ciemnego szkła. Pije się 5 kropli nalewki na pół szklanki wody przed trzecim posiłkiem.

Kwas Bołotowa
Przepis i stosowanie Tutaj

Nalewka alkoholowa 
1 część świeżego zmielonego ziela lub korzeni zalać 5 częściami 45% gorącego alkoholu odstawić na 7 dni i  przefiltrować. Stosuje się zewnętrznie 2-3 razy dziennie 5-10 ml na 100 ml wody do pędzlowania chorobowo zmienionych miejsc.  Opryszczka, polipy, liszaje, brodawki, owrzodzenia, zmiany toczniowe i łuszczycowe, bolesne nadżerki w jamie ustnej.

Maść z glistnika
Na zmiany skórne i nowotworowe Tutaj 

Krople do oczu z glistnika 

Ze świeżego, kwitnącego ziela wycisnąć sok w sokowirówce. Odstawić na kilka godzin, by na dno opadł osad. Przecedzić przez kilkakrotnie złożoną gazę. Odmierzyć ilość i wymieszać z płynnym miodem w stosunku 1:1. Podgrzewać na małym ogniu kilka minut, dodać szczyptę soli. Podgrzewając należy zbierać tworzącą się pianę z powierzchni. Czysty koncentrat, bez piany przelać do wyparzonego, suchego słoiczka.

Na krople do oczy  taką samą ilość przegotowanej wody i koncentratu wlać do buteleczki z zakraplaczem. Dla dzieci zwiększyć ilość wody 2-3 krotnie. Kilka razy wstrząsnąć by dobrze wymieszać. Zakrapla się 1-2 krople do każdego oka. Dosyć mocno szczypie, ale tylko przez chwilę.  Kurację stosuje się 11 dni, po czym robi przerwę.

Kosmetycznie nakłada się na odrobinę na palce, delikatnie oklepuje opuszkami powieki i okolice oczu. Poprawia napięcie, elastyczność skóry, zmniejsza zmarszczki, przebarwienia, cienie. Sam nierozcieńczony koncentrat można stosować na zmiany skórne.

Przeciwskazania

Jaskółcze ma bardzo silne działanie, należy stosować z umiarem. Ważna jest jakość i świeżość surowca oraz odpowiednia dawka terapeutyczna do stosowania czasowego. Przeciwwskazania do stosowania wewnętrznego: ciąża, karmienie piersią, ostre zapalenie zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit, czynna choroba wrzodowa.

Przy kuracji glistnikiem należy unikać nadmiaru cukru, alkoholu, żywności przetworzonej, ciężkich potraw, które obciążają wątrobę, gdyż przy nadmiernej aktywności wątroby mogą wystąpić niepożądane reakcje oczyszczania. Najlepiej zaczynać od niższych dawek, by sprawdzić jak reaguje organizm.