Alergie sezonowe – zrozumienie przyczyn i wsparcie ziołowe

Alergie sezonowe występują o określonych porach roku. Najczęściej dają się we znaki wiosną, w okresie największego pylenia roślin. Towarzyszy im katar sienny, kichanie, łzawienie i swędzenie oczu, kaszel, czasem gorączka.

By złagodzić dolegliwości, trzeba zrozumieć przyczyny i mechanizm ich powstawania. Alergie sezonowe to na podstawowym poziomie,  obciążenie  układu odpornościowego. Każdy może kichnąć, gdy pyłki unoszące się w powietrzu podrażnią nos. Ale nie znaczy to, że cały system obronny ma być stawiany na baczność.

Często padają pytania, dlaczego niektórzy dostają alergii, a inni nie. Jaka jest pierwotna przyczyna?

Alergie sezonowe przyczyny

W mechanizmie powstawania alergii  wiodącą rolę odgrywają układ pokarmowy, system nerwowy i hormony. Jednym z czynników jest stres – czynniki stresogenne tak zewnętrzne, jak i wewnętrzne. Każdy organizm ma jakiś limit stresu, który może znieść bez uszczerbku. Wyobraźmy go sobie jako kubeł napełniany czynnikami stresogennymi: stany zapalne, alergeny, nietolerancje pokarmowe, czynniki środowiskowe, chemikalia, nerwówka w pracy itp.

Przy „kuble” wypełnionym  do połowy organizm będzie tolerował alergeny, nie wywołując objawów, bo ciało jest w stanie wytrzymać większy stres. Załóżmy, że „kubeł”  jest prawie zapełniony, wówczas zaledwie jeden alergen (pyłki, sierść kota) staje się poważnym obciążeniem dla organizmu. Przeważa szalę i pojawia się reakcja alergiczna.

Często alergie dróg oddechowych mają podłoże w nietolerancji pokarmowej. Prawidłowa mikroflora układu pokarmowego i stan błon śluzowych decydują w dużym stopniu o przebiegu reakcji odpowiedzi immunologicznej. Kolejnym czynnikiem jest trójkąt: histamina, wątroba i nerki. Histamina jest magazynowana w formie nieaktywnej w komórkach tucznych, a następnie uwalniana w efekcie oddziaływania stresorów, stanów zapalnych, alergenów.

Wątroba nie tylko filtruje krew z toksyn, również rozkłada produkty odpadowe, w tym zużyte hormony. Jeśli jest zbyt obciążona lub niedomaga, nie będzie w stanie zneutralizować wielu z nich, np. histaminy. Jeśli nerki słabo pracują, nie będą mogły usunąć odpadów, a gdy pozostaną, trudno się pozbyć stresu z organizmu.

Wiosna to nie tylko czas pylenia, ale sezon wątroby. W tym okresie organizm naturalnie zaczyna się sam oczyszczać z zimowych zapasów i zanieczyszczeń. Wątroba jest więc mocniej zaangażowana w ich neutralizację, bardziej obciążona. Stąd najczęściej pojawiają się alergie sezonowe, mimo, że cały rok jesteśmy narażeni na alergeny.

Kolejny element  układanki – nadnercza

Kortyzol jest wydzielany nie tylko przy reakcji na stres zewnętrzny, ale i wewnętrzny, choćby reakcje zapalne, które wywołują odpowiedź immunologiczną. W przewlekłych stanach zapalnych nadnercza cały czas pompują do krwi kortyzol, więc z biegiem czasu zaczynają ulegać zmęczeniu. W końcu przychodzi taki moment, że nie są w stanie wyprodukować wystarczającej ilości do wyciszenia objawów reakcji zapalnej.

Dosyć często się zdarza, że małe dzieci mają na coś alergię, po czym w wieku nastoletnim, nagle objawy ustępują. Wówczas mówi się, że dziecko wyrosło z alergii, ale to nie do końca prawda.  Układ hormonalny dziecka nie jest jeszcze w pełni rozwinięty, więc kiedy w wieku dojrzewania osiąga pełną moc, organizm ma już wystarczające zasoby kortyzolu, by zaradzić skutkom.  Stan zapalny ciągle jest obecny, ale organizm jest w stanie go kontrolować, więc nie daje objawów. Z czasem, przy stałej ekspozycji na działanie alergenów lub nietolerowanych pokarmów, wzrasta poziom wewnętrznego stresu, narasta zmęczenie. Wyeksploatowane nadnercza nie są w stanie wyprodukować już takich ilości kortyzolu, więc alergia nagle powraca. Czasem ze zdwojoną siłą.

Są to ważne aspekty w rozumieniu dynamiki alergii. Do pewnego czasu organizm kumuluje ładunek obciążenia alergicznego, w pewnym momencie zwykłe pyłki mogą przechylić szalę i pojawią się objawy.

Sposoby na alergie sezonowe

Zanim zacznie się sezon warto zadbać o przywrócenie szczelności jelit i poprawę mikroflory, w sposób naturalny: kiszonki, domowa serwatka, kefir, zsiadłe mleko. Z ziół polecam korę wiązu czerwonego.  Niewiarygodne, jak wiele osób zapada na alergie sezonowe po kuracjach antybiotykowych! Warto mieć tego świadomość!

Przede wszystkim zadbać o opróżnienie „kubła”, plus wesprzeć ziołami wątrobę i nerki. Warto rozważyć wyeliminowanie, niektórych alergenów  tymczasowo z diety, by nie obciążać organizmu. Proste domowe testy na nietolerancję tutaj.

Już od końca stycznia dobrze jest ograniczyć pszenicę, na korzyść lżejszej gryki albo prosa. Większość bogatych w skrobię ziaren zbiera się jesienią. Wtedy nasz zegar biologiczny zwiększa produkcję amylazy – enzymów trzustkowych odpowiedzialnych za trawienie węglowodanów, po to by dostarczyć na zimę paliwa izolującego i magazynującego energię. W styczniu magazyny są pełne, lada moment organizm zacznie je opróżniać. Warto również ograniczyć cukier, który drastycznie podnosi poziom insuliny, która jest hormonem o działaniu przeciwstawnym do kortyzolu. Jeśli kortyzol będzie zajęty zmniejszaniem poziomu insuliny, nie będzie w stanie usunąć nadmiar histaminy.

Naturalne pokarmy, zdrowe tłuszcze, mięso, warzywa i owoce poprawią zdolność organizmu do radzenia sobie ze stresem. Żywność przetworzona, produkty z fabryk, również suplementy obciążają wątrobę i cały organizm.

Ziołowe wsparcie

Jednym z najlepszych ziół na alergie sezonowe jest pokrzywa. Oczyszcza, łagodzi stany zapalne, pomaga usuwać nadmiar histaminy, działa moczopędnie, pomaga napinać i uelastyczniać nabłonek dróg oddechowych i jelit. Ostropest pomoże zregenerować wątrobę, warto wzbogacić pokarmy korzeniem łopianu, mniszka, perzu.

Herbatka zanim wystąpią objawy alergii 
Wymieszać w równych częściach liść pokrzywy, mniszka i kwiaty koniczyny czerwonej. Wieczorem 4-5 łyżki mieszanki zalać w słoiku litrem wrzątku. Zostawić na noc. Rano odcedzić i wypić w kilku porcjach przez cały dzień. Warto dorzucić niewielki kawałek korzenia lukrecji, wspiera nadnercza, a słodki smak nawilża, zapobiegnie wysuszeniu tkanek. Pokrzywę można zastąpić nawłocią.

Ziołowe wsparcie przy objawach

• Katar sienny, kichanie, swędzenie oczu: pokrzywa, czarnuszka, płukanie nosa roztworem wody z solą.
• Podrażnienie i suchość błon śluzowych, świszczący oddech – dziewanna, podbiał, oman wielki, miodunka – w nalewkach, herbatkach. Objawy astmy, zaparcia – Yerba Santa [Eriodictyon californicum]
• Łzawiące oczy – świetlik, chaber bławatek,
• Przekrwienie błon śluzowych, zatkane zatoki – chrzan, imbir, cebula, gorczyca, dziewanna, pieprz cayenne, czarnuszka

Zanim wystąpią objawy, można spróbować metody żucia plastra miodu.  Dla całkowitego wyeliminowania alergii niezbędna jest równowaga układu endokrynnego. Wkrótce ukarze się moja nowa książka na ten temat. Jak w sposób holistyczny zbalansować system nerwowy, głęboko powiązany z hormonalnym.

B. della Porta