Fiołki odtruwają, poruszają limfę, chłodzą, nawilżają

Fiołki to jedne z pierwszych wiosennych kwiatów, pojawiają się dość wcześnie tworząc piękne, kolorowe, kwieciste dywany. Chociaż przypisuje im się takie atrybuty jak nieśmiałość, skromność to ogrodnicy uważają je za „natrętne, inwazyjne rośliny.

Faktycznie są fiołki są bardzo płodne i szybko się rozmnażają i rozprzestrzeniają. Wiosenne kolorowe kwiaty wyrastają  w zasadzie tylko by wzbudzić zachwyt. Właściwe z zarodnikami do rozmnażania pojawiają się dopiero latem, i są one zielone. Niektóre gatunki fiołków zakwitają bardzo wcześnie, i  w pobliżu mogą nie pojawić się owady zapylające. Roślina więc opracowała plan awaryjny. W miesiącach letnich wytwarza wtórne, zielone kwiaty samozapylające i rozrzuca nasionka.

Gatunki fiołków

W Polsce występuje ok. 25 gatunków fiołków. Wiele z nich ma zastosowanie w zielarstwie, różnią się intensywnością działania w zależności od smaku, zawartości śluzów, substancji aromatycznych i innych składników. Najbardziej użyteczne są fiołek wonny, trójbarwny i gatunki pokrewne.

Fiołek wonny [Viola odorata], jak nazwa wskazuje, rozsiewa piękny zapach, szczególnie rankiem i wieczorami.  Dorasta do 5–10 cm wysokości, na pełzających kłączach tworzących ścielące się rozłogi wytwarza podłużne, okrągłe lub jajowate jasnozielone liście. Niebieskofioletowe kwiaty, składają się z 5 zachodzących na siebie płatków, pojawiają się w kwietniu, zwiastując wiosnę. W stanie dzikim fiołek wonny występuje na polach, łąkach, nieużytkach, mokradłach i lasach. Czasem krzyżuje się z innymi gatunkami fiołków, dając odmiany o różnych kolorach kwiatów.

Jego kuzyn, fiołek trójbarwny [Viola tricolor], – regionalnie zwany  bratkiem macoszką, jaskółczym oczkiem, trojankiem lub „kwiatem Świętej Trójcy”.  Łatwo go pomylić z fiołkiem polnym. Fiołek trójbarwny ma znacznie więcej fioletowego odcienia i dwukrotnie dłuższe płatki od działek kielicha. Występuje na polach uprawnych, suchych łąkach, lasach i ogrodach. Kwitnie od marca do maja. W okresie kwitnienia zbiera się ziele i wiesza do suszenia w przewiewnym miejscu.

W tradycyjnym zielarstwie

Fiołki stosowano zarówno wewnętrznie jak i wewnętrznie jako środek oczyszczający, stymulujący przepływ limfy, usuwający blokady. Wykorzystywano w większości dolegliwości związanych z nadmiernym odkładaniem się toksyn, skutkujących przekrwieniem, stanem zapalnym, obrzękami, zaburzeniami przemiany materii, chorobami skórnymi, układu oddechowego i moczowego.

Profil energetyczny
Smak:  Słodki, lekko gorzki, niektóre gatunki kwaśnawy, aromatyczny
Energetyka: Chłodzi, nawilża
Tkanki: Płuca, serce, wątroba, żołądek, krew, limfa,
Działanie: Przestrajające, łagodzące, usuwa toksyny, nadmiar gorąca, chłodzi krew, stymuluje ruch limfy, rozpuszcza złogi

Ogólnie fiołki oczyszczają, odtruwają, jednocześnie nawilżają i wprawiają limfę w ruch. Większość ziół stymulujących układ limfatyczny wysusza tkanki. Tymczasem fiołki mają działanie nawilżające, bardzo delikatnie stymulują, jednocześnie zmniejszając stan zapalny. W przeciwieństwie do silniejszych ziół limfatycznych nie powodują bólów głowy czy pogorszenia samopoczucia.

Działanie łagodzące w połączeniu ze stymulowaniem ruchu limfy jest idealne dla przekrwionych przekrwionych, obrzękniętych, obolałych węzłów chłonnych przy ostrych infekcjach. Zawierają zawiera sporo rutyny, więc dodatkowo uszczelniają naczynia krwionośne.

Na głębszym poziomie fiołki usuwają blokady emocjonalne, delikatnie rozluźniają nerwy. Dodają miękkości, elastyczności, doskonałe dla osób, które na stres (albo życie) reagują sztywnością, napięciem. Pomogą uporać się z głębokim żalem, smutkiem, frustracją.

Fiołki działanie i zastosowania

Fiołki doskonale usuwają toksyny i wilgotne gorąco. Nawilżający, śluzowaty charakter łagodzi podrażnienia, stany zapalne skóry i błon śluzowych dróg moczowych i układu oddechowego. Pomaga przy suchym, drapiącym kaszlu, pieczeniu podczas oddawania moczu.  Skutecznie działa na stany zapalne skóry, trądzik, egzemę, czyraki, podrażnienia.

Wszelkie tego typu stany zapalne, szczególnie gdy towarzyszy im świąd i miejscowe oznaki wysuszenia są oznaką zastoju limfy i nadmiaru „gorąca”. Zastosowanie tutaj fiołków  zewnętrznie i zewnętrznie przynosi dobre rezultaty.

W połączeniu z lawendą i dziką różą wzmocnią i zrelaksują przegrzaną wątrobę, z objawami niestrawności, drażliwością, napięciem. Sprawdzą się przy wzorcach przegrzanej, napiętej wątroby: nagłe wybuchy złości bez powodu, częste bóle głowy, zaczerwieniania i wypryski skórne.  Warto połączyć z lawendą i dziką różą, i dodać trochę bylicy pospolitej by poprawić przepływ żółci i wzmocnić działanie przeciwzapalne. Jeśli dodatkowo wątroba daje objawy w postaci osłabienia wzroku i ścięgien można połączyć fiołki z głowienką pospolitą lub kokoryczką.

Napar z kwiatów fiołka wonnego
Łyżkę świeżych lub suszonych kwiatów zalewamy szklanką wrzątku. Parzymy kwadrans pod przykryciem. Dodajemy łyżeczkę soku z cytryny, można dosłodzić miodem. Oczyszcza krew, koi układ nerwowy, działa moczopędnie, odkaża. Czysty napar stosuje się do okładów na oczy i skórę.

Herbatka z fiołka trójbarwnego
Dwie łyżki świeżych lub suszonych ziół zalać 2 szklankami wody. Doprowadzić do wrzenia, podgrzewać 5 min. Pije się w dawkach podzielonych na 4 części. Poprawia przemianę materii, oczyszcza z toksyn, ma lekkie działanie moczopędne. Stosuje się jako środek wspomagający leczenie przy: infekcjach dróg moczowych, przeziębieniach, reumatyzmie. Czas trwania kuracji to 4–8 tygodni.