Iglica pospolita bociani nosek w kuchni i zielarstwie

Iglica pospolita [Erodium cicutarium] powszechni znana jako bociani nosek, bociani dziób od wieków jest ceniona w zielarstwie różnych kultur. Jej rodzimym siedliskiem jest basen Morza Śródziemnego, obecnie szeroko rozpowszechniona na całym świecie.

Nazwa botaniczna nawiązuje do kształtu nasion i liści. Pierwszy człon od greckiego erodios (czapla). Nazwa gatunkowa „cicutarium” z łaciny oznacza podobny do cykuty.

Iglica pospolita bociani nosek

Erodium cicutarium jest byliną z rodziny bodziszkowatych o płożącym pokroju. Piękne zielone ząbkowane liście z rozetą podzieloną na dziewięć naprzemiennych segmentów tworzą eleganckie zielone dywany. Czerwonawe łodygi rozesłane lub wzniesione mają 10-15 cm, sporadycznie wyrastają do 40 cm. Wszystkie części rośliny są lekko owłosione.

Kwiaty są zebrane w kwiatostany po 5-10 sztuk, osadzone na długich ogonkach mają ciemniejsze plamki u nasady. Wewnątrz jest po 5 płodnych i płonnych pręcików. Drobne, delikatne kwiaty o jasnoróżowych płatkach składają się z pięciu jajowatych płatków korony. Owocem jest strąk nasienny w postaci niełupki w kształcie dziobu. Otwiera się jak spirala rozsiewając nasionka w powietrzu.

Iglica pospolita kwitnie od maja do jesieni. Pospolicie występuje w całej Europie na polach, ugorach, nieużytkach, miedzach, terenach ruderalnych wyrasta na torowiskach i murach. Surowcem zielarskim są części naziemne zbierane podczas kwitnienia.

W tradycyjnym zielarstwie

Od wieków iglicę ceniono jako roślinę leczniczą i magiczną, uważano za talizman przeciwko złym mocom. Młode listki  o delikatnie pikantnym, trawiastym, pietruszkowym smaku jadano na surowo, smażone i gotowane. Dzieci korzenie żuły jak gumę.

Tradycyjnie w zielarstwie stosowano jako środek uspokajający układ pokarmowy, dla łagodzenia zaparć, poprawy trawienia. W dolegliwościach nerek, dróg moczowych, krwotokach macicznych i dla wzmocnienia napięcia macicy po porodach. Matki karmiące spożywały korzenie i liście dla poprawy laktacji. Zewnętrznie do okładów na infekcje skóry, ukąszenia. Kąpiele w wywarach przy bólach stawów i reumatyzmie. Okłady ze zmielonego korzenia stosowano na rany, wysypki, dnę moczanową i przeciw poceniu. Nasiona wykorzystywano na dur brzuszny.

Profil energetyczny
Smak: cierpki, pikantny, posmak gorzki
Energetyka: rozgrzewa, osusza
Tkanki: żołądek, płuca, nerki, macica
Działanie: napina luźne tkanki, obkurcza, usuwa nadmiar płynów, hamuje krwawienie

Cierpki smak tonizuje i napina luźne tkanki, hamuje krwawienie, chłodzi, osusza. Pikantny rozgrzewa, usuwa stagnację płynów, śluzów, poprawia krążenie i trawienie. Gorzki jest tonikiem trawiennym, odtruwa, oczyszcza.

Co mówi nauka?

Iglica pospolita zawiera aminokwasy, garbniki, goryczki, sole potasowe, kwas galusowy, elagowy, kawowy, chinowy, katechiny, cukry,  witaminę A, C, K, cynk, fosfor, żelazo i olejki lotne.

strąki nasienne jak bocianie dzioby

Działanie: odżywcze [1], antyoksydacyjne, ściągające, przeciwzapalne, przeciwwirusowe, antybakteryjne, przeciwbólowe, przeciwgorączkowe, moczopędne, wiatropędne, przeciwcukrzycowe, antyproliferacyjne.

• Wpływa na napięcie mięśni gładkich, w tym mięśnia sercowego [2], uszczelnia naczynia krwionośne
• Hamuje proliferację komórek raka jelita grubego
• Zmniejsza krwawienia, chroni miąższ wątroby i nerki
• Działa przeciw bakteriom, wirusom grzybom i pierwotniakom
• Łagodzi skurcze i bóle reumatyczne
• Reguluje miesiączki, poprawia napięcie macicy, łagodzi PMS

Domowe zastosowania

Wysuszone ziele zapobiega chorobom arbuzów, sproszkowane miesza się z pestkami podczas sadzenia lub przechowywania. Pożywne listki zebrane przed kwitnieniem na surowo dodaje się do sałatek, kanapek, zup.

Napar
1-2 łyżeczki ziela zalać szklanką wrzątku, zaparzać 10-15 minut. Działa napotnie, moczopędnie. Pije się 2-3 razy dziennie, zewnętrznie stosuje do przemywania, okładów. Dla uspokojenia przewodu pokarmowego i wzmocnienia śluzówek łączy się z rumiankiem, rzepikiem, prawoślazem, wiązówką. Przy krwawieniach z uczepem trójlistkowym. Do płukania jamy ustnej na owrzodzenia z szałwią lekarską.

Kąpiel
Zrobić wywar z liści lub korzeni, dolać do wanny. Kąpiel łagodzi bóle stawów, mięśni, zmiękcza koi skórę i zmiękcza naskórek.