Jak obniżyć poziom kortyzolu?

Stale podwyższony poziom kortyzolu rujnuje organizm. Rozkłada na łopatki metabolizm, degeneruje mózg, zaburza gospodarkę glukozy i insuliny, tłumi odporność, gasi ogień trawienny, wypłukuje życiodajne pierwiastki: potas, magnez, krzem.

Odpowiada za nadmierne tycie, utratę kolagenu i elastyczności skóry. Bywa przyczyną wyczerpania nadnerczy i nadczynności tarczycy, bo podwyższony poziom kortyzolu wywiera wpływ na hormony tarczycy, szczególnie TSH, T3 i T4. Zakłóca produkcję hormonu wzrostu, który w ciągu całego życia wpływa na wiele ważnych procesów fizjologicznych.

Wysoki poziom kortyzolu

Kortyzol jest niezbędnym do zachowania homeostazy hormonem, wydzielanym przez nadnercza. Reguluje m.in cykle snu i pomaga zachować czujność w sytuacjach zagrażających życiu. Wpływa na ciśnienie, poziom cukru we krwi i sposób, w jaki organizm wykorzystuje węglowodany, tłuszcze, białka. Ponadto hamuje aktywność komórek, biorących udział w rozwoju procesów zapalnych.

Kortyzol jest wydzielany w odpowiedzi na stres zewnętrzny bądź wewnętrzny. Przyspiesza akcję serca, zwiększa poziom cukru, podnosi ciśnienie. W sytuacji uznanej za zagrażającą przełącza pamięć na tryb roboczy – zaczynamy działać na autopilocie. Zamiast logicznego myślenia i skutecznej komunikacji nasze relacje z otoczeniem i zachowania społeczne ograniczą się do strategii przetrwania. Będziemy reagować atakiem, agresją, wycofaniem lub ucieczką/unikaniem.

Z kolei wewnętrzny stres wywołują choćby reakcje zapalne. Przy przewlekłych stanach zapalnych nadnercza cały czas pompują do krwi kortyzol do ich wyciszenia. Z biegiem czasu zaczynają ulegać zmęczeniu. W końcu przychodzi taki moment, że nie są w stanie wyprodukować wystarczającej ilości.

Skutki stale podwyższonego poziomu kortyzolu

Organizm stale monitoruje poziom kortyzolu, w stanie równowagi jego produkcja jest sterowana zegarem biologicznym. W obliczu chronicznego stresu  staje się coraz bardziej głuchy na sygnały nakazujące „wyluzowanie” co prowadzi do stałej, nadmiernej jego produkcji. Niesie to poważne skutki dla zdrowia psychicznego i fizycznego.

Kortyzol wpływa m.in na metabolizm, system nerwowy, układ odpornościowy, oddechowy, sercowo-naczyniowy, mięśniowo-szkieletowy, rozrodczy, skórę, włosy, paznokcie.

Skutki i objawy wysokiego poziomu kortyzolu

• Ciągły lęk, niepokój, podenerwowanie, wahania nastroju, zaburzenia koncentracji, bóle głowy, problemy ze snem
• Przewlekłe zmęczenie, osłabienie mięśni kończyn, słabe kości, osteoporoza
• Przyrost masy ciała, otyłość brzuszna, złogi tłuszczu w okolicach łopatek
• Słabe włókna kolagenowe, obwisła skóra szczególnie pod podbródkiem, na szyi, ramionach, brzuchu
• Rozstępy, pajączki, skłonność do siniaków, u kobiet nadmiernie owłosienie ciała
• Podwyższony cukier, nadciśnienie, zatrzymywanie soli, wody, obrzęki limfatyczne
• Osłabienie odporności, obniżony poziom hormonu wzrostu

Jak obniżyć poziom kortyzolu?

Dwa główne czynniki wpływające na zbyt wysoki poziom kortyzolu to: przewlekły stres i niedobór snu. Bez ich opanowania nie jest możliwe wyrównanie poziomu. Inne: nadmiar cukrów i żywności przetworzonej, przemysłowe tłuszcze, oleje rafinowane i zbytnia ekspozycja na bodźce zewnętrzne.

Przy stale utrzymującym się wysokim poziomie kortyzolu nie wolno forsować organizmu. Nie są wskazane treningi cardio, sporty wyczerpujące, radykalnie zwiększające rytm serca.  Do czasu uzyskania poprawy tylko spokojna aktywność typu: spacery, joga, pływanie rekreacyjne.

Zioła kontrolujące poziom kortyzolu to głównie toniki nerwowe i niektóre adaptogeny. Bez obaw można zastosować świętą bazylię, melisę, rumianek, rozmaryn, dziurawiec, czasowo ashwagandha. Silniejsze stymulanty typu różeniec, żeń-szeń, nieodpowiednio stosowane mogą wywołać skutek odwrotny.

Ważne jest wsparcie nadnerczy, dostarczanie w diecie potasu i witamin z grupy B. Niemniej jednak koniecznie trzeba zadbać o wysypianie się i zredukowanie stresu.  Czynniki wyzwalające stres zawsze były, są i zawsze będą obecne w naszym życiu. Ale fundamentalną kwestią jest w jaki sposób na nie reagujemy. A dokładniej jak reaguje nasz układ nerwowy.

W książce „Zbalansuj system nerwowy holistycznie” znajdziecie Państwo porady i ziołowe przepisy, dopasowane do indywidualnych wzorców nierównowagi. Pomogą wprowadzić harmonię na wielu poziomach, wesprzeć system nerwowy, układ hormonalny, nadnercza, psychikę i emocje. Książka do nabycia TUTAJ.