Bez lilak – lecznicze i kosmetyczne zastosowania. Ludowe przepisy
Lilak pospolity [Syringa vulgaris]zwany potocznie bzem jest popularnym krzewem ozdobnym z rodziny oliwkowatych. W maju zakwita, zachwyca pięknymi kwiatostanami rozsiewając obezwładniający, słodki zapach.
Dawniej pod krzakami bzu zakochani wyznawali sobie miłość a panny rosą strząśniętą z kwiatów przemywały twarze by olśniewać urodą. Obfite kwitnienie lilaków zapowiadało udane zbiory owoców.
Do Polski lilak trafił w XVI wieku z Turcji, stąd jedna z jego nazw – bez turecki.
Bez lilak poza walorami ozdobnymi ma znane medycynie ludowej właściwości lecznicze. Kwiaty lilaka stosuje się zewnętrznie i wewnętrznie do leczenia bólów głowy, kaszlu, przeziębienia, chorób skórnych. Pomaga w oczyszczaniu organizmu, przy problemach z sercem i nadciśnieniem.
Dawniej powszechnie z lilaka sporządzano odwary, napary, maści i nalewki. Wierzono fioletowo-liliowe kwiaty swoimi wibracjami koją skołatane nerwy.
Bez lilak właściwości lecznicze
Bez lilak działa:
- napotnie, przeciwgorączkowo, przeciwzapalnie,
- przeciw bakteriom, wirusom i drobnoustrojom
- oczyszcza płuca, oskrzela, redukuje kaszel, ból gardła
- odtruwa organizm i wątrobę, oczyszcza krew
- pomaga przy bólach głowy i reumatycznych
- reguluje ciśnienie krwi
- pomaga przy ostrych biegunkach, działa moczopędnie
- leczy choroby skórne, trądzik, wypryski i trudno gojące się rany
- jest znakomitym kosmetykiem, odmładza skórę, niweluje cienie i obrzęki pod oczami
- wzmacnia odporność
Surowcem leczniczym są liście i kwiaty. Te pierwsze zbieramy przed rozwinięciem się kwiatów, suszymy w przewiewnym, ocienionym miejscu.
Bez lilak przepisy lecznicze
Napar z kwiatów
Łyżkę kwiatów zaparza się kwadrans w szklance wrzątku. Medycyna ludowa zaleca przy nadciśnieniu, ostrych biegunkach, kaszlu, kokluszu 2-4 razy dziennie szklankę naparu.
Odwar z lilaka
Łyżkę kwiatów zalać szklanką wody. Gotować 15 minut na małym ogniu pod przykryciem. Odcedzić i uzupełnić przegotowaną wodą do pełnej szklanki. Osłodzić sokiem malinowym lub miodem. Stosuje się przy przeziębieniach.
Herbatka na przeziębienie
Wziąć po równo kwiatów bzu i rumianku. Łyżkę rozdrobnionego surowca zalać szklanką wrzątku. Odstawić na kwadrans pod przykryciem. Pije się 2-3 szklanki gorącej herbatki dziennie.
Astma oskrzelowa
Kwiaty bzu lilaka, ziele rosiczki, liść babki, ziele fiołka wymieszać w równych ilościach. 4 łyżeczki mieszanki gotować kilka minut w 3 szklankach wody. Odstawić na 2 godziny do ostygnięcia i przecedzić. Pije się w 3 porcjach dziennie.
Nalewaka na rozpuszczenie złogów w stawach i ostrogi piętowe
4 łyżki świeżych kwiatów bzu lilaka zalać 20 łyżkami 45% alkoholu. Odstawić w ciemne miejsce na 9 dni. Przefiltrować starannie odciskając zioła. Stosuje się 3 razy dziennie 30 kropli rozcieńczonych w kieliszku przegotowanej wody. Nalewką naciera się bolesne miejsca, na ostrogi na noc przykła kompresy.
Zastosowanie zewnętrzne
Okłady z liści
Całe liście przykładane do czoła i skroni redukują bóle głowy i migreny.
Papka ze świeżych zmielonych liści pomaga leczyć trudno gojące się, ropiejące rany.
Napar do użytku zewnętrznego
Po łyżce kwiatów i liści zalać 2 szklankami wrzątku. Zaparzać 15 minut.
- Stosuje się do przemywania problematycznej cery:
trądzik różowaty, wypryski, stany zapalne, przebarwienia. - Do płukania jamy ustnej i irygacji pochwy.
- Okładów przy wrzodach, wysiękach, liszajach, zapaleniu spojówek, podpuchniętych oczach, cieniach.
Nalewka na reumatyzm
Wymieszać po 1/4 szklanki kwiatów i liści lilaka. Zalać 2 szklankami wódki. Odstawić na 14 dni w ciemne miejsce codziennie wstrząsając. Po odfiltrowaniu stosuje się do nacierania bolesnych stawów i mięśni.
Pomaga przy bólach reumatycznych, artretycznych, nerwobólach, przewianiu, zapaleniu nerwu trójdzielnego, przeziębieniu. Preparat o podobnym działaniu można wykonać na bazie nafty oczyszczonej w tych samych proporcjach.
Bez lilak można stosować w kuchni do wypieków, ciepłych i zimnych napojów. W gorące dni 3-5 łyżek kwiatów zalać litrem wody i schładzać 2 godziny w lodówce.
