Krwawnik pospolity – panaceum na rozmaite dolegliwości

Krwawnik pospolity [achillea millefolium] można spotkać prawie wszędzie.

Rośnie na słonecznych stanowiskach, łąkach, ugorach, pastwiskach, przydrożach. Jest bardzo charakterystyczny.

Na smukłych, wysokich, nierozgałęzionych łodygach wyrastają białe lub różowe drobniutkie kwiatuszki zebrane w baldaszki. Zielone lub szarozielone listki lekko owłosione.  Często rośnie w kępkach.

W słoneczny dzień wydziela przyjemny, korzenny balsamiczny zapach. Wtedy zbieramy, bo wydziela maksymalnie dużo olejków eterycznych i ma najwięcej „mocy”. Kwiaty i ziele krwawnika zbieramy tylko przy silnym słońcu.

Łacińska nazwa wywodzi się od Achillesa, który ponoć leczył nim rany poniesione w bitwie. O leczniczych mocach krwawnika wiedzieli starożytni lekarze i zielarze okresu średniowiecza. Roślinę chętnie uprawiali Benedyktyni w swoich ogrodach klasztornych, a św. Hildegarda wspomina o przeciwkrwotocznych właściwościach.

Ulubione zioło kobiet

Na przestrzeni wieków z zioła dla żołnierzy krwawnik stał się ulubionym zielem kobiet. Stare polskie przysłowie mówi „krwawnik dobrze robi niewieście”. Ksiądz Kneipp zaś pisał  „kobiety uniknęłyby wielu cierpień, gdyby od czasu do czasu stosowały krwawnik”.

Roślina ma niezwykle korzystny wpływ na układ rozrodczy i kobiece narządy płciowe. Pomaga na każdym etapie życia. Jeśli kobieta nieregularnie miesiączkuje, jest w okresie przekwitania bądź po, powinna sięgać czasami po herbatkę z krwawnika.

Panny apteczkowe, jak nazywano na Podlasiu kobiety parające się zielarstwem, uważały roślinę za panaceum i najskuteczniejsze zioło w przywracaniu małżeńskiego szczęścia. Stosowały  na wiele dolegliwości, a z młodych listków wyrabiały syrop na wzmocnienie sił.

Na co pomaga krwawnik?

W starych książkach zielarskich krwawnik nazywano „lekiem na wszystkie choroby”.  Dzięki działaniu oczyszczającemu krew, może pomóc wyleczyć choroby trwające latami. Można  stosować wtedy, gdy wydaje się że nic już nie może pomóc. Ojciec Klimuszko stosował krwawnik w większości swoich mieszanek.

Profil energetyczny

Smak: ziele – cierpki, gorzki, kwiat – aromatyczny, liść – gorzki,
Energetyka: osusza, ochładza bądź ogrzewa,
Tkanki: krew, śledziona, płuca, nerki,
Działanie: tonizuje, porusza krew, równoważy yin-yang, usuwa wilgoć, wyrzuca na zewnątrz toksyny, zatrzymuje krwawienie.

W ajurwedzie krwawnik stosuje się do równoważenia pitta, redukcji kapha i zwiększenia vata. Wskazuje to na właściwości chłodzące i osuszające. Zmniejsza nadmierny wewnętrzny ogień np. gorączkę, stany zapalne.

W strefie psychicznej krwawnik jest jak zbroja emocjonalna. Niesie pomoc ludziom bezbronnym wobec zewnętrznych negatywnych energii, pomaga osobom nadmiernie przytłoczonym problemami, które ich bezpośrednio nie dotyczą. Przynosi ulgę osobom typu „emocjonalna gąbka”, które wchłaniają emocje innych, a przy tym nie są zdolne odróżniać własnych odczuć od odczuć otaczających je osób.

Krwawnik, zwłaszcza esencje kwiatowe, pozwala pozostać wrażliwym i otwartym, jednocześnie zachować zdrowe granice własnej „psychicznej skóry”, dając mądre rozeznanie za co jesteśmy odpowiedzialni, a za co nie. Ta alchemiczna mieszanka siły i wrażliwości dawała wyraz w starożytnych kulturach, które krwawnik uznawały za ziele dające odwagę i ochronę.

We współczesnej medycynie

 Krwawnik zawiera m.in. sporo wapnia, magnezu, cynku, fosforu, jod, żelazo, miedź, witaminy C, A, K, B2, cholinę, kumaryny, liczne kwasy organiczne, flawonoidy, gorzkie seskwiterpeny, kumaryny, garbniki i achilleinę hamującą krwawienia.

Działanie: przeciwbólowe, przeciwskurczowe, bakteriobójcze, przeciwgrzybicze, przeciwzapalne, napotne, przeciwhistaminowe, przeciwutleniające, detoksykujące, antyseptyczne, wiatropędne, trawienne, wymiotne (w dużych dawkach), przeciwgorączkowe, uspokajające, tonizujące. Najnowsze badania mówią o działaniu przeciwcukrzycowym i antynowotworowym. [1], [2]

Krwawnik oczyszcza krew, usuwa toksyny z organizmu. Zmniejsza wewnętrzne i zewnętrzne stany zapalne. Hamuje krwawienia z uszkodzonych naczyń włoskowatych – stąd polska nazwa. Wpływa bezpośrednio na szpik kostny i pobudza wytwarzanie krwinek. Odkaża układ moczowy, reguluje pracę nerek. Poprawia krążenie, zapobiega skurczom naczyń. Na układ oddechowy działa przeciwkaszlowo, odkażająco i rozkurczowo. Wspomaga pracę wątroby i reguluje procesy trawienne.

Zastosowania krwawnika:

• W chorobach kobiecych
• Krwawieniach z przewodu pokarmowego, hemoroidach
• Wrzodach żołądka, dwunastnicy
• Zaburzeniach pracy wątroby, trawienia
• Skurczach żołądka, wzdęciach, zgadze
• Zaburzeniach krążenia, dusznicy bolesnej
• Przeziębieniach, grypie, infekcjach z gorączką
• Nowotworach, chorobach wyniszczających
• Zewnętrznie przy krwawieniach z nosa, dziąseł, chorobach skórnych i jako kosmetyk

Jak stosować krwawnik ?

Herbatka z krwawnika

Łyżeczkę krwawnika zalać szklanką wody. Zaparzać pod przykryciem 5 minut. Można dosłodzić miodem. Napary stosuje przy wewnętrznej gorączce i stanach zapalnych – grypa, przeziębienie. Schorzeniach przewodu pokarmowego, nieżyty, zaparcia, nudności, brak apetytu, dolegliwościach miesiączkowych, ospie wietrznej i nocnym moczeniu.

• Zaburzenia retencji płynów, obrzęki. Gotuje się liść mniszka, perzu i kwiat krwawnika 5 minut. Pije 2 razy dziennie.
• Na rozszerzenie oskrzeli. Łyżeczkę kwiatów trzyma się 1-2 minuty pod językiem, potem żuje jak gumę. Stosuje się 2 razy dziennie.
• Grypa. W równych ilościach liść mięty, czarnego bzu i krwawnika gotuje się 10 minut. Dodaje odrobinę cynamonu, imbiru i pieprzu cayenne. Pije się gorące.
• Przekrwienie w klatce piersiowej. Pół łyżki krwawnika i gorzknika kanadyjskiego gotuje się 5-7 minut w 200 ml wody. Pije ciepłe.
• Ból zęba. Zrobić pastę z łyżeczki ziela i gorącej wody. Zawinąć w kawałek gazy i nałożyć na ząb.

Wzmacniający sok z krwawnika

Świeże ziele lub same liście zmiksować z mlekiem, dosłodzić miodem. Pije się  2 razy dziennie przez trzy dni na oczyszczenie i dodanie sił.  Sok leczy metrorrhagię. 1/4 szklanki pije się rano i wieczorem. Trzeba to robić ręcznie, zmielić ziele w maszynce do mięsa i wycisnąć sok.

Nalewki  z krwawnika

Z ziela poprawia krążenie i trawienie, z kwiatu ma działanie przeciwbólowe.

• Świeże baldachy kwiatów zalać wódką żytnią 2 cm powyżej surowca. Odstawić na 4 tygodnie. Odsączoną nalewkę masować chory kręgosłup. Pomaga przy bólu korzonków, kręgosłupa i zwyrodnieniach stawów.
• Ziele świeżo zebrane ziele zblenować. Przecedzone zalać spirytusem 96% w proporcji 4:1. Pije się 3 razy dziennie po łyżeczce na krążenie i trawienie.

Herbatka S. Korżawskiej 

Wymieszać w równych ilościach: kwiat krwawnika, nagietka i liść pokrzywy. 2 łyżki mieszanki zalać w rondelku dwoma szklankami wody. Doprowadzić do wrzenia. Zdjąć z ognia, odstawić pod przykryciem na 15 minut. Przecedzić, wywar potraktować jako koncentrat ziołowy.

Nieco koncentratu dopełnić w szklance gorącą wodą. Popija się cały dzień zamiast herbaty. Ile koncentratu wlać do szklanki? – zależy od organizmu. Silniejszy wypije mocniejszą, słabszy delikatniejszą.

Herbatka zapobiega wyniszczeniu organizmu. Krwawnik odbudowuje szpik kostny i odnawia strukturę krwi. Pokrzywa wzmacnia, a nagietek gasi ogniska zapalne i uzupełnia ubytki energetyczne. Napój stosuje się po chemioterapii i wyniszczających kuracjach.

Zespół napięcia przedmiesiączkowego

Wymieszać po 20 g ziela krwawnika i kwiatu rumianku plus 10 g liścia melisy. 2 czubate łyżeczki od herbaty zalać 1/4 litra wrzątku. Odstawić pod przykryciem na 10 minut. Odcedzić. Tuż przed i w pierwszy dzień okresu pije się po 2-3 filiżanki bardzo gorącego i niesłodzonego naparu dziennie.

Zaburzenia jelitowe i skurcze
Wymieszać po łyżce ziela krwawnika, zmielonego siemienia lnianego, kwiatu rumianku. Z 2 łyżeczek mieszanki na szklankę wrzątku przygotować napar. Pije się 3-5 razy dziennie 30 minut przed posiłkiem

Mieszanka na otyłość i zaparcia

100 g rumianku i po 50 g  ziela krwawnika, dziurawca, korzenia prawoślazu, liścia mięty,  owocu anyżku. Łyżeczkę mieszanki zalać szklanką wrzątku. Parzyć pod przykryciem 30 minut. Pije się rano i wieczorem.

Do użytku zewnętrznego

Kąpiele na mięśniaki
100 g całego ziela krwawnika zalać zimna woda i zostawić na noc. Następnego dnia ogrzać do wrzenia. Przecedzić dodać do kąpieli. Stosując codziennie przez dłuższy wg Marii Treben można doprowadzić do zniknięcia mięśniaków. Ajurweda zaleca dodatkowo pić napar z liści 2 razy dziennie. Poprawia krążenie krwi w narządach rozrodczych. Reguluje pracę hormonów.

Kompresy na rany
Łyżeczkę ziela krwawnika gotować minutę w 200 ml wody. Ciepłe i mokre liście wkładać do gazika, przykładać do rany. Hamuje krwawienie, działa antyseptycznie, przyspiesza gojenie. Świeże liście zgniecione służą na okłady. Jak podają stare książki zielarskie „rozpędzają rany, wrzody, zgniecenia”

Odmładzanie
Świeże ziele posiekać drobno i zalać czystą wodą na kilka godzin. Wieczorem przemywać twarz będzie aksamitna i długo młoda. Wysuszony w równych porcjach mieszamy z rumiankiem lub macierzanką. Robimy napar ziołowy l łyżeczki na szklankę wody. Myjemy wieczorem twarz przez okres zimowy.

Maseczki z krwawnika
Na trądzik i cerę tłustą. Garść świeżego ziela posiekać. Wymieszać z ubitym na sztywną pianę białkiem. Nałożyć na twarz, po 20 minutach zmyć ciepłą wodą. Dla cery suchej użyć po łyżeczce śmietany i miodu.

Krwawnik w kuchni

Młodziutkich listków używa się zwykle do kuraecyj wiosennych, od cierpień wątroby, śledziony i kiszek. Przypadłości kobiecy i początkowych suchot. Drobno posiekane listki można jeść co dzień na chlebie z masłem. Sok z liści pije się z mlekiem lub wodą osłodzoną miodem. Ugotowane i ostudzone stanowią zdrową herbatę. Mieszać można z rzeżuchą lub brodawnikiem. Chcąc działać na ustrój silniej, bardziej podniecająco, trzeba używać kwiecia. Podawał dr. August Czarnowski w Zielnik lekarskim z 1905 r.