Mydlnica lekarska uratuje zniszczone włosy, poprawi stan skóry

Mydlnica lekarska [Saponaria officinalis] przez wieki była używana do mycia, prania, czyszczenia – stąd  nazwa. W starożytnej Grecji i Rzymie wywarem z mydlnicy odtłuszczano owcze runo z lanoliny. Z tak przygotowanej wełny przędzono nici do tkania tunik i płaszczy.

Pierwsi amerykańscy osadnicy, którzy przywieźli mydlnicę z Anglii, używali powstałej z niej piany do czyszczenia prawie wszystkiego. Od delikatnych koronek i bielizny aż po filcowanie wełnianych tkanin. Pod wpływem pocierania pianą z mydlnicy wełniany filc nabierał grubości i stawał się nieprzemakalny. Z kolei Arabowie  wykorzystywali jej właściwości w leczeniu chorób skóry, zwłaszcza trądu.

Mydlnica lekarska

Jest pospolicie występującą rośliną z rodziny goździkowatych. Rośnie przy drogach, terenach ruderalnych, widnych zaroślach, na glebach piaszczystych. Ma  wysoką tolerancję na suszę, szybko się rozprzestrzenia stając się uciążliwym chwastem.

Kwitnie od lipca do września. Różowe lub białe pięciopłatkowe kwiaty tworzą rurkowe miseczki.  Przyjemnie pachną, szczególnie wieczorami przyciągając liczne owady.  Surowcem leczniczym jest ziele mydlnicy zbierane w czasie kwitnienia oraz kłącze pozyskiwane jesienią lub wiosną.

Mydlnica lekarska zastosowania lecznicze

Wszystkie części rośliny mają działanie chłodzące,  gorzki smak, kwiaty z nutką słodyczy. Ajurweda wykorzystuje mydlnicę w leczeniu stanów zapalnych wywołanych nadmiarem pitta dosha typu biegunki, infekcje skórne, gorączka, reumatyzm, przekrwienie tkanek, nadmiar śluzu, toksyn.

W średniowiecznej Europie mydlnicy lekarskiej używano do łagodzenia bólu w klatce piersiowej, kaszlu i jako lek na szumy uszne a nawet kiłę.  Szymon Syreński pisał:

Sok z korzeni mydlnicy mocz pędzi. Dla wątroby jest wielkim ratunkiem, a pół łuta gotowane w szklance wody – kaszel, dychawicę i ciężar w piersiach usuwa.

Właściwości pieniące mydlnica zawdzięcza obecności łatwo rozpuszczalnych saponinów terpenowych, które wytwarzają pianę oraz:

• Zwiększają wydalanie moczu i potu.
• Pobudzają wydzielanie żółci, śliny
• Rozrzedzają śluz zalegający w gardle i oskrzelach,
• Przywracają ruch nabłonka rzęskowego i ułatwiają odkrztuszanie.
• Wiążą się z metalami ciężkimi, toksynami, lekami, zwiększając przy tym przepuszczalność błon komórkowych, dzięki czemu szybciej usuwają toksyny.

Zastosowania lecznicze mydlnicy

Saponiny oddziałują lekko drażniąco na układ oddechowy i pokarmowy, a przetwory z mydlnicy działają wykrztuśnie, moczopędnie, napotnie i przeczyszczająco. W tradycyjnym ziołolecznictwie stosuję się głownie jako

• W postaci wywarów jako jako środek wykrztuśny przy ostrych i przewlekłych nieżytach dróg oddechowych,
• Zapaleniu oskrzeli, tchawicy, kaszlu, astmie, infekcjach gardła
• Jako środek przeczyszczający i detoksykujący
• Zwiększający produkcję i wydalanie żółci
• Zewnętrznie przy trądziku, łuszczycy, egzemie, czyrakach, podrażnieniach skóry spowodowanych nadmiarem gorąca, stanami zapalnymi
• Pomocniczo w chorobach reumatycznych, dolegliwościach wątroby i żołądka

Korzeń mydlnicy jest twardy i suchy, ale podczas gotowania zaczyna się pienić jak najlepsze mydło. W chłodnej wodzie lekko pienią się kłącza i ziele.

Wywar z mydlnicy jest znakomitym środkiem do mycia włosów. Wzmacnia je, zmiękcza, usuwa łupież, zapobiega przetłuszczaniu. Potrafi uratować zniszczone po nieudanym farbowaniu i trwałej ondulacji. Po umyciu fryzura jest lśniąca, błyszcząca.

Współcześnie mydlnica lekarska jest popularnym składnikiem wielu naturalnych kosmetyków, szamponów i mydeł.

Mydlnica lekarska przepisy

Odwar z mydlnicy
½ łyżki suchego, pokruszonego korzenia zalać szklanką wody. Gotować pod przykryciem 30 minut. Po przecedzeniu piję się 1 łyżkę co 3 godziny. Stosuje jako środek wykrztuśny oraz przy reumatyzmie, artretyzmie. Regularne stosowanie odwaru oczyszcza stawy z toksycznych złogów. Zewnętrznie używa się do okładów, płukanek, przemywania.

Mydło w płynie z mydlnicy
Kłącze wraz z korzeniami oczyścić i opłukać starannie. Korzenie drobno pokroić. Wrzucić wszystko do miednicy. Zalać ciepłą wodą, pozostawić na pół godziny, co 5 minut ugniatać i przecedzić. Dla ładnego zapachu dodać kilka kropli olejku np. lawendowego, różanego i przelać do butelki z dozownikiem.

Nalewka z mydlnicy
100 g świeżego lub suszonych korzeni zalać 500 ml wódki. Po tygodniu przefiltrować i przelać do butelki. 3-4 tygodnie pije się 2 razy dziennie łyżeczkę nalewki rozcieńczonej w 100 ml przegotowanej wody. Zewnętrznie stosuje do przemywania stanów zapalnych skóry i błon śluzowych, trądziku, łupieżu itp

Kąpiel w mydlnicy
Zmiażdżony suszony korzeń mydlnicy włożyć do lnianego woreczka i zagotować w garnku z 2 litrami wody. Całość przelać do kąpieli. Woreczek z mydlnicą użyć jak mydło.

Co prawda nie pieni się jak komercyjne płyny, ale daje uczucie śliskości. Pozostawia skórę miękka, gładką w dotyku.  Nie niszczy warstwy ochronnej naskórka. Redukuje podrażnienia, stany zapalne, swędzenie, wykwity skórne, egzemę, łuszczycę. Łagodzi bóle stawów i mięśni.

Mydlnica dla włosów

Domowy szampon ziołowy
przeciw wypadaniu włosów mydlnica plus inne zioła PRZEPIS  

Wywar do mycia włosów zniszczonych
Wziąć 2 łyżki suchego, pokruszonego korzenia mydlnicy, po jednej łyżce łopianu i pokrzywy.  Zioła zalać ½ litra wrzątku. Odstawić pod przykryciem na pół godziny do naciągnięcia. Przecedzić. Ostudzonym wywarem myje się włosy bez szamponu. Doskonale oczyszcza , wzmacnia, zapobiega przetłuszczaniu. Po umyciu włosy są miękkie, miłe w dotyku, łatwe do rozczesania i ułożenia.

Płukanka do włosów
2 łyżki suszonego korzenia zalać szklanką wrzątku i parzyć pod przykryciem 15-20 minut. Do przecedzonego płynu dodać kilka kropli soku z cytryny. Wywar można wykorzystać do mycia twarzy przy cerze z wypryskami.