Serotonina nazywana hormonem szczęścia jest neuroprzekaźnikiem odpowiedzialnym za nastrój, dobre samopoczucie i wewnętrzne zadowolenie. Zapewnia psychiczną równowagę. Osoby z niskim poziom serotoniny wykazują skłonność do problemów emocjonalnych, agresji, depresji i zachowań obsesyjnych.
Zwana również hormonem przyjemności i miłości. U osób zakochanych odnotowuje się jej wysoki poziom łatwo ulegający wahaniom. Dlatego ci przeżywają stany euforyczne na zmianę z rozpaczą.
Serotonina hormon szczęścia
Serotonina jest ważnym neuroprzekaźnikiem regulującym pracę ośrodkowego układu nerwowego i procesów trawiennych. Nocą przekształca się w melatoninę umożliwiając zaśnięcie. Wszystkie te rzeczy idą w parze, gdyż procesy trawienne zachodzą podczas aktywności przywspółczulnego układu nerwowego.
Ma również wpływ na aktywność oraz wzajemną komunikację neuronów w mózgu i układzie nerwowym. Zbyt niski poziom serotoniny prowadzi do:
- Przewlekłej bezsenności i obniżonego nastroju, apetytu
- Depresji, stanów lękowych, sezonowych zaburzeń afektywnych, fobii
- Dolegliwości trawiennych, zmniejszenia gęstości kości
- Chronicznego zmęczenia, apatii, przytłoczenia, problemów z koncentracją, pamięcią,
Serotonina gra kluczową rolę w zaburzeniach umysłowych. Stąd coraz więcej syntetycznych leków wpływających na mechanizmy jej działania, z których skwapliwie korzystają lekarze, przepisując pacjentom nawet bez dokładnego rozpoznania i przyczyn zaburzeń. Zbyt wysoki, toksyczny poziom serotoniny, który zwykle jest reakcją na leki przyczynia się do rozwoju stanów zapalnych jelit, co wiąże się z obniżeniem samopoczucia. Przed podjęciem leczenia farmakologicznego warto spróbować naturalnych sposobów.
Przyczyny niskiego poziomu serotoniny
Organizm w równowadze sam wytwarza optymalną ilość serotoniny. Obniżony poziom ogólnie jest związany z trybem życia, snem nawykami, dietą, niedoborem tryptofanu, aminokwasów, witaminy D i innych składników odżywczych. Czasem organizm wytwarza wystarczającą ilość, ale nie jest w stanie efektywnie wykorzystać z powodu wadliwości działania receptorów serotoniny.
Bardzo duże znaczenie odgrywa stan jelit, od których zależy produkcja hormonów i odporność. Zaburzenia flory bakteryjnej, słabe napięcie błon śluzowych, brak równowagi na osi jelita-mózg może zmniejszać lub blokować receptory serotoninowe. Z kolei niewystarczająca ilość kwasu solnego w żołądku zaburza trawienie białek, z których organizm nie wyprodukuje tryptofanu, niezbędnego do syntezy serotoniny.
Negatywny wpływ na produkcję serotoniny mają: alkohol, herbicydy, sterydy, niektóre leki i preparaty odchudzające, nadmiar węglowodanów oraz destruktywne emocje jak: lęk, złość, zawiść, zazdrość, wstyd, poczucie winy.
Jak naturalnie zwiększyć poziom serotoniny?
Do produkcji serotoniny niezbędny jest tryptofan, aminokwas, którego organizm sam nie produkuje, więc musi być dostarczany z pożywieniem. Głównym jego źródłem są białka zwierzęce i roślinne. Spore ilości tryptofanu zawierają jajka, sery, mięso, ryby i owoce morza. Bogate źródło to owies, orzechy, nasiona słonecznika, suszone daktyle, czekolada i banany, zwłaszcza dojrzałe. Które dodatkowo zawierają magnez, probiotyczne cukry i dopaminę, dzięki czemu łagodzą objawy depresji, stany lękowe i ułatwiają zasypianie.
Ostrożnie z węglowodanami
Co prawda natychmiast wywołują uwalnianie serotoniny, ale tylko chwilowo, po czym jej poziom gwałtownie spada powodując huśtawkę nastroju. Nadmierna ilość węglowodanów w diecie przynosi odwrotny skutek. Obniża poziom energii, powoduje ospałość, osłabienie koncentracji, w konsekwencji zaburzenia nastroju i stany depresyjne.
Nie oznacza to, że należy całkowicie ich unikać. Przy diecie białkowej z niewielką ilością węglowodanów, produkcja serotoniny również może zostać zaburzona. Chociaż nie jest jasne dlaczego tak się dzieje, może to mieć związek z brakiem równowagi stosunku białka do węglowodanów.
Dobre tłuszcze
Tłuszcze są głównym źródłem energii, paliwem dla serca, mięśni i układu krwionośnego. Niezbędne do budowy błon komórkowych, prawidłowej pracy układu hormonalnego, nerwowego i neuroprzekaźników. Bez nich organizm nie jest w stanie przyswoić wielu minerałów i witamin A, D, E, K. Potrzebują ich wszystkie tkanki i organy.
Dobre, naturalne tłuszcze są niezbędne dla utrzymania prawidłowego poziomu serotoniny. Ponadto dostarczają więcej kalorii na jednostkę wagową, sycą i sprawiają, że nie jesteśmy ciągle głodni. Te z olejów rafinowanych, i wszystkie których organizm nie rozpoznaje, są ogromnym obciążeniem i działają toksycznie.
Ruch na świeżym powietrzu
Powszechnie wiadomo, że umiarkowana aktywność fizyczna przynosi wiele korzyści dla zdrowia psychicznego i fizycznego. Ruch, taniec, uprawa ogrodu, spacery na łonie natury, joga, pływanie, jazda na rowerze stymulują uwalnianie serotoniny, dopaminy i endorfin. Codzienna, regularna dawka ruchu pozytywnie wpływa na psychikę.
Rytm dobowy, sen, słońce
Ekspozycja na światło słoneczne działa podwójnie: zwiększa produkcję serotoniny i syntezę witaminy D oraz reguluje rytm dobowy. Codziennie wstawanie wcześnie rano bez zarywania nocy wyreguluje rytm dobowy. Wówczas mechanizm przekształcania serotoniny w melatoninę powinien funkcjonować bez zarzutu.
Pomocne zioła
- Ashwagandha zwiększa poziom serotoniny. Odmładza tkanki, wzmacnia psychicznie i fizycznie. Wskazana dla osób wrażliwych emocjonalnie, wycieńczonych, z osłabioną odpornością, przy nadmiernym stresie, nerwowości.
- Dziurawiec pomaga serotoninie wiązać się z receptorami i zwiększa jej poziom. Jeśli chodzi o depresję, to jego działanie bardziej dotyczy jelit niż mózgu i generalnie układu trawiennego, żołądka i ogarniętej stagnacją wątroby.
- Święta bazylia – tulasi rozjaśnia umysł, odmładza ciało i w łagodny sposób wpływa wielokierunkowo na cały organizm. Jest bogata w witaminy z grupy B i związki niezbędne do produkcji i regulacji neuroprzekaźników, w tym serotoniny.
- Zielona herbata zawiera L-teaninę aminokwas, który podnosi w mózgu poziom dopaminy i serotoniny.
- Kurkuma ogólnie poprawia funkcjonowanie neuroprzekaźników, wystarczy dodawać do potraw.
- W naturalny sposób podnosi poziom serotoniny żeń-szeń i inne adaptogeny.