Ogień trawienny – jak wzmocnić przy różnych typach trawienia?

Ogień trawienny decyduje o zdrowiu i jakości życia, jest siłą napędową organizmu. Hipokrates twierdził, że wszystkie choroby mają swój początek w jelitach. W rozumieniu ajurwedy to siła agni jest kluczowym czynnikiem zachowania zdrowia, odporności, energii, entuzjazmu, harmonii i długości życia. Wschodni mędrcy powiadają, że człowiek ma tyle lat jak silna jest jego agni co w sanskrycie oznacza w ogień trawienny.

Czym jest ogień trawienny agni

Agni to ogień biologiczny, energia ciepła zarządzająca metabolizmem. Można ją porównać z enzymami trawiennymi i procesami metabolicznymi rozkładu, trawienia, wchłaniania i przyswajania. Ogień trawienny podtrzymuje odżywienie tkanek i siłę układu odpornościowego. Niszczy mikroby chorobotwórcze, obce bakterie i toksyny w żołądku i jelitach.

Rozkłada wszystko co przyjmujemy ze środowiska. Pozwala przyswoić to co potrzebne i usunąć zbędny balast. Obejmuje to zarówno pokarm jak i życiowe doświadczenia, emocje, wrażenia odbierane przez zmysły: wzroku, słuchu, węchu, smaku i dotyku.

Jeśli potrafimy strawić fizyczne i emocjonalne „smaczki” radzimy sobie z życiowymi wyzwaniami,  nie blokujemy w ciele nieprzetrawionych pokarmów i emocji. Niestrawiony posiłek pozostawia dyskomfort, to samo dotyczy nieprzetrawionych emocji. W wyniku zatrzymywania obydwu powstaje toksyczny szlam [ama], który stale spowalnia ciało i umysł. Agni podtrzymuje witalność, dzięki niej utrzymujemy zdrowie fizyczne i psychiczne do późnej starości.

Człowiek zdrowy obdarzony jest odpowiednią siłą ognia trawiennego, kiedy agni ulega zakłóceniu zaczyna chorować, gdy wygasa umiera. Chociaż często używa się zamiennie terminów agni i ogień trawienny tak naprawdę ajurweda rozróżnia 13 różnych agni rządzących wszystkimi funkcjami metabolicznymi organizmu. Z czego pięć typów odpowiadających 5 żywiołom trawi składniki pożywienia. Każdy z procesów obejmujący ciepło, światło, energię i transformację dotyczy agni.

Ogień trawienny a odżywienie

Nasze potrzeby dietetyczne determinuje siła ognia trawiennego.  Łatwo zauważyć, że każdy z nas trawi pokarm fizyczny i emocje inaczej. Po identycznym posiłku jedna osoba może czuć się usatysfakcjonowana podczas gdy druga będzie odczuwać dyskomfort, zmęczenie lub dolegliwości. Podobnie życiowe doświadczenia, ciosy losu i wpływy środowiska każdy z nas odbiera i odczuwa inaczej.

Kiedy agni jest silna cokolwiek zjemy nasz organizm strawi, przyswoi i wydali to co nie potrzebne. Gdy ogień trawienny jest słaby, organizm z trudnością trawi zużywając olbrzymie pokłady energii a i tak nie w pełni przyswaja składniki nawet z najzdrowszego pożywienia. Dlatego taśmowe metody leczenia, masowa produkcja leków i suplementów nie przynoszą poprawy. To samo odnosi się do sposobów alternatywnych. Nie istnieje dieta idealna dla każdego, żelazny zestaw suplementów ani jednorodna terapia.

Przy słabym ogniu trawiennym organizm potrzebuje energetycznego, gotowanego jedzenia, którego trawienie nie wymaga dużych nakładów energii. Jeśli ktoś twierdzi że istnieje jedna dieta najlepsza dla wszystkich to mija się z logiką. Indywidualne potrzeby każdego człowieka są różne i zmieniają się z chwili na chwilę.

Co osłabia ogień trawienny?

• Jedzenie niewłaściwych dla siebie pokarmów – coś dla jednego jest lekarstwem drugiemu może szkodzić
• Przejadanie się, jedzenie zanim poprzedni posiłek został strawiony. Oznaką strawienia jest świeży oddech
• Picie zimnej wody i napojów w trakcie posiłków
• Jedzenie niezgodne z porą roku, klimatem, miejscem zamieszkania
• Spożywanie posiłków bez smaku, uczucia głodu, w biegu, stresie, emocjach
• Podjadanie między posiłkami lub głodzenie się
• Mało ruchu
• Tłumienie, zatrzymywanie emocji

Jak stymulować agni

Najlepszym rozwiązaniem jest podążanie za potrzebami ciała. Starajmy się jeść tylko wtedy, gdy jesteśmy głodni a poprzedni posiłek został strawiony. Jeśli nie jesteśmy głodni rano zrezygnujmy ze śniadania. Kierujmy się smakiem i instynktem wybierając lokalną naturalną żywność zgodną z porą roku. Unikajmy produktów paczkowanych i transportowanych z drugiego końca świata. Gorąca, ciepła woda stymuluje agni, zimna osłabia. Surowe, wychładzające jedzenie w chłodnych porach roku osłabia ogień trawienny, żołądek, nerki i śledzionę. Najbardziej stymulują ogień trawienny przyprawy korzenne imbir, cynamon, pieprz, kardamon, gałka muszkatołowa. Także liść laurowy, kminek, koper włoski, gorczyca,

Ajurweda wyróżnia 4 podstawowe typy trawienia:

1. Visham
   Charakteryzuje się nieregularnym apetytem, napadami głodu. Skłonność do wzdęć, niestrawności, gazów, skurczów jelit, zaparć i suchy stolec. Najczęściej występuje u nadmiernie nerwowych osób typu vata. Dieta równoważąca to energetyczne, gotowane tłuściejsze potrawy z przewagą ostrego i słodkiego smaku. (słodki smak nie znaczy cukier). Pół godziny przed posiłkiem zaleca się pić herbatki imbirowe lub żuć kawałek imbiru z odrobiną soli.
2. Tikshna
   Odczuwanie silnego głodu połączone ze słabym trawieniem. Najczęściej dotyka osoby pitta. Charakteryzuje się nadmiernym pragnieniem, suchością w gardle, spieczonymi ustami, luźnymi stolcami, „gorącem” w jelitach, nadmiarem kwasu żołądkowego. Pokarmy łagodnie kwaśne, w lecie i ciepłych porach roku wychładzające, kolendra, mięta i koper włoski równoważą pitta.
3. Manda
   Słabe apetyt, powolne trawienie, uczucie ociężałości po posiłku. Nieregularne wyróżnianie, uczucie zimna i apetyt na słodycze. Dieta równoważąca to lekkie, gotowane posiłki z mała ilością tłuszczu i przewagą gorzkich i ostrych smaków. Dużo przypraw rozpali ogień trawienny i osłabi apetyt na słodycze. Przed posiłkiem herbatka z imbirem i cynamonem, po posiłku napar z połowy łyżeczki pokruszonego liścia laurowego z odrobiną kardamonu. Przyprawy parzymy 10 minut w szklance wrzątku.
4. Sama
   Zrównoważony apetyt i trawienie. Posiłki są trawione bez problemow w ciągu 4 godzin. Gratulacje, tak trzymać! Nie trzeba nic zmieniać, dalej postępować zgodnie z instynktem i wewnętrzną mądrością.

Ćwiczenie stymulujące Agni – masaż narządów wewnętrznych Nauli 

Bogusia della Porta