Owoce dzikiej róży [Fructus Rosae] od tysięcy lat są wykorzystywane w kuchni i zielarstwie. Służą do wyrobu konfitur, win, nalewek, soków z suszonych parzy się herbatki.
Dzika róża [Rosa canina] rośnie na brzegach lasów, przy drogach, ogrodzeniach, miedzach. Ma wiele nazw: szypszyna, głóg polny, róża polna, cierniowa i psia. Od maja do czerwca różane krzewy osypane są różowymi, pachnącymi kwiatami.
Z końcem lata pojawiają się na nich owalne bądź okrągłe czerwone owoce zwane szupinką. Ich środek wypełniają liczne, żółtawe nasionka z ostrymi szczecinkami. Są one najbardziej wartościowym surowcem pozyskiwanym z różanych krzewów.
Owoce dzikiej róży
Od końca sierpnia do października zbieramy dojrzałe, ale twarde owoce. Ze świeżych robimy przetwory lub suszymy na zimę do herbatek. Najlepiej w piekarniku 3 godziny w temperaturze 80 °C, po czym obniżamy do 50°C.
Owoce dzikiej róży są przebogatym źródłem naturalnej witaminy C, w ilości dziesięciokrotnie większej niż w czarnej porzeczce. Ponato zawierają olbrzymią ilość przeciwutleniaczy, garbniki, pektyny, karotenoidy, kwasy organiczne i olejki eteryczne.
Profil energetyczny
Smak: kwaśny, lekko gorzki, cierpki
Energetyka: Chłodzi, osusza
Tkanki: Serce, śledziona, nerki, wątroba
Działanie: Wprawia w ruch krążenie, otwiera kanały energetyczne, usuwa zastoje, równoważy Qi
Tradycyjnie owoce dzikiej róży wykorzystuje się w leczeniu przewlekłego bólu stawów, infekcji grypowych, dla wzmocnienia serca, wątroby i układu krwionośnego. Jest tonikiem nasercowym, usuwa nadmiar ciepła z układu naczyniowego, koi system nerwowy, wzmacnia naczynia krwionośne pomagając przywrócić właściwy tonus rozluźnionym tkankom.
Mniej znane jest działanie owoców dzikiej róży na układ pokarmowy. Pomaga przy biegunkach, leczy owrzodzenia, stany zapalne błon śluzowych, działa ściągająco na nieszczelne jelita. Zmniejsza zastoje, poprawia trawienie przydaje się przy bólu w nadbrzuszu, wzdęciach i dolegliwościach miesiączkowych.
Kwiat i owoce dzikiej róży koją nerwy, podnoszą na duchu, niosą pomoc w trudnych chwilach załamań, poczucia straty, żałoby.
Owoce dzikiej róży
Herbatka owoców dzikiej róży
Łyżkę rozdrobnionych owoców, zalać szklanką wrzątku, zaparzać 10 minut pod przykryciem. Uspokaja system nerwowy i wrażliwe jelita. Można podawać dzieciom. Dobrze komponuje się z melisą i hibiskusem.
Mieszanka na grypę i infekcje
W równych proporcjach mieszamy owoc dzikiej róży z
- jarzębiną i kwiatem lipy
- pokrzywą i borówką brusznicą borówka
- czarna porzeczką i liściem maliny
Łyżeczkę mieszanki zalewa się 200 ml wrzątku. Gotuje pod przykryciem kilka minut, po przecedzeniu można dosłodzić miodem. Pij się 2-3 razy dziennie szklankę naparu. Małe dzieci ½ szklanki lub nawet po kilka łyków, jeśli marudzą.
Syrop z owoców dzikiej róży i korzenia omanu
Po pół szklanki rozdrobnionych owoców dzikiej róży i suszonego korzenia omanu zalać pół litra wody. Gotować na małym ogniu 25 minut. Po przecedzeniu dodać 1/2-1szklanki miodu. Wymieszać, krótko zagotować. Przecedzić i przelać do słoiczków.
Bardzo skuteczny na ostry i przewlekły mokry kaszel z gęstym śluzem. Łagodzi ból gardła, działa wykrztuśnie. W stanach ostrych stosuje się łyżeczkę syropu co pół godziny.
Konfitura z dzikiej róży
- 2 kg owoców
- ½ kg zwykłego lub brązowego cukru
- cytryna
Owoce dzikiej róży umyć, pokroić, usunąć pestki. Zalać wodą i gotować do miękkości. Po odcedzeniu przetrzeć przez sitko. Dodać cukier i 2-3 łyżki wyciśniętego soku z cytryny. Gotować 10 minut mieszając i przełożyć do wyparzonych, suchych słoiczków. Szczelnie zamknięte ustawić wieczkiem do góry.
Herbatka na oczyszczenie nerek
2 łyżki rozdrobnionych owoców gotować 15 minut w 250 ml wody, przecedzić, wystudzić. Stosuje się 3 razy dziennie 1/3 szklanki. Kuracja 2 tygodniowa. Herbatka oczyszcza nerki i wypłukuje piasek.
Herbatka pobudzająca wydzielanie żółci
100 g owoców dzikiej róży wsypać do termosu litrowego, zalać wrzątkiem i zostawić na noc. Ciepły napar popija się cały dzień.
Nalewka na odporność
- Szklanka owoców dzikiej róży
- 2 łyżki suszonych liści brzozy
- 1 butelka wina gronowego
- ½ szklanki cukru
Owoce umyć, pokroić, usunąć pestki. Suszyć w piekarniku 30-40 minut, aż można je będzie rozkruszyć w palcach. Rozgnieść w moździerzu. Wsypać do słoika, dodać liść brzozy. Zalać winem i dosłodzić. Odstawić w ciepłe miejsce na 10 dni i przefiltrować. Nalewka wzmacnia odporność, oddala melancholię i dodaje energii. Pije się mały kieliszek 3 razy dziennie.