Rozmaryn lekarski [Rosmarinus officinalis] jest wiecznie zieloną, niezwykle aromatyczną krzewinką.
Pochodzi z rejonów Morza Śródziemnego, gdzie do dziś dziko rośnie osiągając wysokość do 2 metrów. Kwitnie na jasno niebiesko lub różowo od wiosny do jesieni.
Starożytni Rzymianie sądzili, że charakterystyczny balsamiczny zapach rozmarynu daje rosa osiadająca rankiem na jego gałązkach. Dlatego nazwali ziele rosa marines czyli morska rosa, skąd pochodzi nazwa botaniczna. Dziś wiemy, że wyjątkowy aromat rozmaryn zawdzięcza olejkom eterycznym o silnym leczniczym działaniu.
W Polsce roślina doniczkowa osiąga 30-50 cm. Jego czterokanciasta łodyga jest pokryta łuskowatą korą. Grube liście, skórzane w dotyku są podwinięte na brzegach.
Rozmaryn krzepi serce i radosnym je czyni pisano przed wiekami.
Już w średniowieczu odkryto, że rozmaryn poprawia pamięć, „oczyszcza” głowę i pomaga się skoncentrować. Od czasów antycznych ceniono rozmaryn za właściwości odmładzające, rozgrzewające i wzmacniające. Stare zielniki podawały, że krzewinka odkaża rany, zapobiega plagom i znosi działanie „wszelkich trucizn”. Wierzono w jego magiczną moc dającą ochronę przed złymi mocami i morowym powietrzem. A ten kto uprawiał rozmaryn mógł liczyć na to, że prawdziwa miłość go nie ominie.
Współczesna nauka wciąż odkrywa cudowne działanie rozmarynu.
Rozmaryn właściwości lecznicze
Surowcem zielarskim jest liść rozmarynu zawierający lecznicze olejki lotne, flawonoidy, garbniki, żywice, fitosterole i kwas rozmarynowy. Jest cudownym środkiem odżywczym dla serca, mózgu, układu nerwowego. Znajduje zastosowanie w leczeniu nerwowości, wyczerpania, depresji i problemów ze snem.
- Łagodzi stres i poprawia zdrowie psychiczne
- Zapobiega migrenom i bólom głowy
- Chroni wzrok
- Pobudza krążenie
- Zwiększa wydzielanie soków trawiennych
- Przyspiesza i reguluje trawienie, pobudza apetyt
- Łagodzi wzdęcia i gazy
- Zawarte w roślinie goryczki pobudzają funkcjonowanie wątroby i pęcherzyka żółciowego
- Zwiększają przepływ żółci oraz wspomaga proces trawienia tłuszczów
Napary, wyciągi, mikstury i olejki z rozmarynu zaleca się przy :
-
- depresji, stanach lękowych, nerwowości, bezsenności
- wyczerpaniu, ogólnym osłabieniu, słabej odporności
- zaburzeniach krążenia i osłabieniu serca
- dolegliwościach okresu przekwitania
- schorzeniach dróg moczowych
- zaburzeniach trawienia, słabym metabolizmie
- chorobach wątroby – ułatwia eliminować toksyny
- słabym wydzielaniu soków trawiennych i żółci
- przeziębieniach – ma właściwości bakteriobójcze i przeciwbólowe
- bólach mięśni, stawów, chorobach gośćcowych
- zawrotach i bólach głowy
- zwyrodnieniu plamki żółtej oka /chroni przed utratą wzroku/
- przynosi dobre efekty w leczeniu choroby Alzheimera
- niedawno potwierdzono, że rozmaryn silnie działa przeciw nowotworom [1]
W kuchni
Rozmaryn jest cenioną aromatyczną przyprawą. Pasuje do dań mięsnych, makaronów, ziemniaków, warzyw grzybów, pasztetów i zup. Dobrze komponuje się z innymi przyprawami jak czosnek, owoce jesienne np. jałowiec. Powinien znaleźć się na patelni podczas smażenia. Neutralizuje działanie szkodliwych wolnych rodników, które się wtedy uwalniają. Chroni również przed szkodliwym promieniowaniem telefonów komórkowych. [2]
Włoska przyprawa
Mieszamy w jednakowych ilościach:
- rozmaryn, lebiodkę, tymianek, cząber, szałwię, bazylię i czarny zmielony pieprz
Przechowujemy w szczelnie zamkniętym pojemniczku.
Przyprawy używa się do risotto, spaghetti, pizzy, mięs duszonych z pomidorami, zapiekanek z makaronu lub ryżu
Rozmaryn przepisy lecznicze i kosmetyczne
Herbatka z rozmarynu
Łyżkę rozmarynu parzymy kwadrans pod przykryciem w szklance wrzątku 15 minut. Stosuje się po ¼ szklanki 3 razy dziennie.
Herbatka działa zbawienie na układ pokarmowy. Łagodzi dolegliwości trawienne i poprawia metabolizm. Pomaga w osłabieniu, depresji, zaburzeniach krążenia i hormonalnych.Polecana przy grypie, przeziębieniu. Dodaje energii i odświeża oddech.
Mieszanka wzmacniająca
- Bierzemy po 2 łyżki rozmarynu i melisy
- Po łyżce owocu dzikiej róży i kwiatu hibiskusa
- 2 łyżeczki mieszanki parzy się 10 minut w szklance wrzątku
- Pijemy małymi łykami 2 szklanki dzienne podzielone na 3-4 porcje.
Herbatka pobudza układ krążenia, sprawdza się przy objawach niskiego ciśnienia, u osób cierpiących na chroniczne zmęczenie i rekonwalescentów po ciężkich infekcjach.
Wino z rozmarynem pełne leczniczej mocy
- garść świeżych gałązek rozmarynu
- 2 małe laski cynamonu
- 5 goździków
- łyżeczka mielonego imbiru
- gałka muszkatołowa
- butelka czerwonego, wytrawnego wina gronowego
Rozmaryn, cynamon i goździki rozgniatamy tłuczkiem i wkładamy do wysokiego słoja. Dodajemy imbir i gałkę muszkatołową, zalewamy winem.Szczelnie zamykamy, odstawiamy w chłodne miejsce na 7 – 10 dni. Odcedzone przelewamy do sterylnej butelki.
Winko rozmarynowe ma właściwości wzmacniające i antydepresyjne. Reguluje trawienie, przeciwdziała przeziębianiom, wzmacnia i dodaje energii, podnosi odporność. Uwaga: wystarczy 1-2 małe kieliszki dziennie. Nie więcej.
Winko rozmarynowo lawendowe
- Po 3 łyżki rozmarynu i lawendy wsypujemy do ciemnej butelki.
- Zalewamy białym, wytrawnym winem.
- Odstawiamy na 10 dni w w ciepłe miejsce, codziennie wstrząsając.
- Przelewamy do garnka, gotujemy na małym ogniu kwadrans.
- Przecedzamy, rozlewamy do butelek
Pijemy raz dziennie kieliszek rozcieńczony z wodą. Winko poprawia nastrój, koncentrację i uwagę. Pomaga przy chronicznym zmęczeniu, stanach depresyjnych i słabej koncentracji.
Puchlina wodna – mikstura
3 cebule, 10 g rozmarynu i 1/2 litra czerwonego gronowego wina gotujemy 15 – 20 minut. Wywar filtrujemy przez płótno. Pijemy rano i wieczorem po 50 g mikstury 9 dni.
Naturalny antybiotyk: olejek złodziei
Rozmaryn zewnętrznie
Zewnętrznie listki rozmarynu możemy używać do okładów. Łagodzą bóle reumatyczne i działają przeciwzapalnie. Te same właściwości ma napar z rozmarynu do przemywania skóry.
Maść rozgrzewająca
2 płaskie łyżeczki gotowej maści nagietkowej mieszamy z 20 kroplami olejku rozmarynowego. Stosujemy do smarowania klatki piersiowej i pleców podczas przeziębień. Skroni w czasie migreny oraz łagodzenia bólu stawów i mięśni.
Płukanka do ust
- 3 łyżeczki rozmarynu zalewamy 2 szklankami wrzątku.
- Parzymy 30 minut pod przykryciem.
- Przelany napar do butelki przechowujemy w lodówce.
Płukanka działa antyseptycznie, odświeża oddech i zapobiega próchnicy
Kąpiel przy dolegliwościach serca i zaburzeniach krążenia
- 100 g rozmarynu gotujemy w 3 litrach wody.
- Po 10 minutach przecedzony wlewamy kąpieli.
- Zalecana temperatura kąpieli 38°C, czas 15 minut.
- Po kąpieli wskazany odpoczynek w łóżku co najmniej godzinę.
Rozmaryn wspaniały kosmetyk
Rozmaryn jest bogaty w przeciwutleniacze i związki o właściwościach odmładzających, przeciwzmarszczkowych, ujędrniających.
Odmładzająca maseczka z rozmarynu
2 łyżki świeżego rozmarynu mieszamy z żółtkiem i 2 łyżkami śmietany. Nakładamy na twarz i dekolt Zmywamy po 10 minutach Maseczka rozświetla i napina skórę.
Olejek do twarzy i ciała
3 gałązki świeżego rozmarynu zalewamy szklanką oliwy z oliwek, olejku z awokado bądź ze słodkich migdałów. Odstawiamy w ciepłe nasłonecznione miejsce na tydzień. Olejek działa antyseptycznie, nawilża, rozświetla i ujędrnia skórę
Rozmaryn dla włosów
- Łupież: 50 g rozmarynu zalewamy wrzątkiem. Odstawiamy do naciągnięcia i myjemy włosy w odwarze kilkakrotnie do uzyskania poprawy.
- Wcierka dla włosów osłabionych, przerzedzonych, wypadających: 25 dag ziela rozmarynu zalewamy litrem przegotowanej wody.Podgrzewamy na małym ogniu 15 minut. Odstawiamy na godzinę, odcedzamy odciskając zioła. Dodajemy dodać 8-10 kropel olejku rozmarynowego, przelewamy do butelki. Masujemy skórę głowy co wieczór przed snem. Kuracja trwa 5-6 tygodni
Kompres odmładzający piersi i dekolt
1 łyżkę rozmarynu parzymy kwadrans w szklance gorącego mleka.Odcedzamy, lekko studzimy. W ciepłym naparze zanurzamy ręcznik. Lekko odciśnięty trzymamy na biuście i dekolcie pół godziny.
Inne ciekawe przepisy z rozmarynem
Odmładzający tonik królowej Elżbiety larendogra
Tonik ujędrniający obwisłe ramiona Przepis
Mikstura na bóle stawów, żylaki i grzybicę Przepis
Bardzo fajny i przydatny post. Uwielbiam takie artykuły o codziennych ziołach. ?