Wrośniak różnobarwny [Trametes versicolor] jest największym sprzymierzeńcem systemu odpornościowego.
To pospolity grzyb spotykany w lasach półkuli północnej prawie cały rok. Tudzież w zimne, ponure miesiące stycznia i lutego, kiedy najczęściej łapiemy infekcje. Ale jak zwykle, Matka Natura zawsze ma coś w zanadrzu.
Wrośniak różnobarwny
Spacerując po lesie często mijamy obojętnie te pospolite grzyby. Wrośniaki można spotkać również w parkach i ogrodach. Wyrastają na martwych kłodach twardego drewna, czasami na żywych drzewach.
Łatwo je rozpoznać po charakterystycznym ubarwieniu, które przypomina wachlarz ptasich piór. Stąd angielska nazwa turkey tail czyli ogon indyka. Również łacińska nazwa wskazuje na cechy fizyczne. Versicolor dosłownie oznacza „w wielu kolorach”, trametes „cienki” i rzeczywiście, kapelusze mają grubość ok 1-3 mm.
Wrośniak różnobarwny ma charakterystyczne, paski w kształcie kręgów, koncentrycznie ułożone na owocnikach. Im grzyb starszy, tym są wyraźniejsze. Paski różnią się kolorami. Zwykle przybierają odcienie brązu, płowożółtego, kremowego, beżowego, pomarańczowego, zielonego, nawet czarnego. Zewnętrzny biały lub kremowy pierścień przypomina rozłożony ogon indyka.
Owocniki przyrastają do drzewa bokiem lub środkowo. Rosną w skupiskach. Największe są wielkości dłoni, ale zwykle są mniejsze. Przyjemnie, świeżo pachną. W miarę starzenia kapelusze stają się bardziej płaskie, cieńsze i mniej elastyczne. Spody kapeluszy zmieniają ze świeżego biało-kremowego koloru na szaro-brązowy. Często pokryte tworzonym przez glony zielonym nalotem. Na tym etapie nie są już w najlepszej formie i lepiej ich nie zbierać.
Te magiczne małe grzybki odgrywają istotną rolę w cyklach przyrody. Rozkładają martwe drewno i zwracają ziemi uwięzione w nim składniki. Człowiekowi zaś dają siłę i odporność. Delikatnie stymulują i przywracają równowagę systemowi obronnemu.
W tradycyjnym zielarstwie
Wrośniak różnobarwny tradycyjnie stosowała rdzenna ludność terenów Ameryki Północnej, Europy i Azji do wspomagania odporności. Najstarsze zapiski naszego kontynentu sięgają XV wieku. Według tradycyjnej medycyny chińskiej herbatki z wrośniaka harmonizują Shen (ducha) i życiową energię Qi oraz wzmacniają kości i ścięgna.
Profil energetyczny
Smak: mdły, słodki, słony
Energetyka: neutralna, w kierunku lekkiego chłodzenia, osusza
Tkanki: układ odpornościowy, śledziona, płuca, wątroba, tkanka kostna
Działanie: Równoważy yin-yang, tonizuje energię Qi, śledzionę, usuwa toksyczne ciepło, flegmę, nadmiar płynów
W tradycyjnej medycynie chińskiej wrośniak jest środkiem usuwającym zwiększającym energię, modulującym układ odpornościowy, wzmacniającym płuca, żołądek i śledzionę. Usuwa pozostająca w stagnacji wilgoć i toksyczne odpady. Skuteczniej niż inne grzyby lecznicze wspomaga wrodzone zdolności organizmu do detoksykacji. Równoważy pracę układu odpornościowego, słaby stymuluje, nadaktywny „utrzymuje w ryzach”.
Zastosowania w medycynie wschodniej:
- ogólny brak energii i sił witalnych, słaby apetyt, chronicznie zmęczenie, blada cera
- sezonowe infekcje, przewlekły kaszel, astma, grypa, bóle stawów
- biegunki, nieszczelne jelita, problemy trawienne,
- stany depresyjne, niepokój, zmęczenie psychiczne, słaba koncentracja, zawroty głowy, kołatanie serca
- cukrzyca, zapalenie i marskość wątroby, guzy, nowotwory, skutki uboczne radio i chemioterapii
Szczególnie przydatny w stanach ogólnego osłabienia, wyczerpania po chorobach, infekcjach, podatności na przeziębienia. Regularnie można przyjmować w miesiącach zimowych, by utrzymać w doskonałym stanie odporność. Zapobiegnie grypie i infekcjom górnych dróg oddechowych.
W medycynie współczesnej
Od lat sześciesiątych XX wieku wrośniaka badano w Chinach i Japonii pod kątem działania przeciwnowotworowego. Ekstrakt z grzyba zatwierdzono jako wspomagający w terapiach onkologicznych. Działa cytotoksycznie, hamuje wzrost guza przez działanie w na komórki nowotworowe i odpornościowe. [1]
Wrośniak jest bogaty w liczne przeciwutleniacze, fenole, flawonoidy oraz polisacharydy w tym, beta-glukany (PSP), które w równoważony sposób aktywują komórki układu odpornościowego. Zwiększają odporność na patogeny, toksyny, zmniejszają stan zapalny i stymulują uwalnianie związków ochronnych. Chronią zdrowe komórki przed skutkami toksyn i inwazyjnych terapii.
Działanie: przeciwutleniające, adaptogenne, przeciwzapalne, przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe, przeciwnowotworowe, moczopędne, immunomodulujące
Wrośniak silnie aktywuje odporność wrodzoną i adaptacyjną. Działa jak prebiotyk, dosłownie odżywia pożyteczne bakterie jelitowe, co pozwala na utrzymanie optymalnej równowagi. Poza zastosowaniem w terapiach uzupełniających leczenie onkologiczne, jednym z najpopularniejszych zastosowań w Chinach i Japonii wrośniaka są infekcje dróg oddechowych i grypa. Wzmacnia płuca i wymiernie wspomaga regenerację błon śluzowych. Usuwa flegmę utrudniającą oddychanie towarzyszącą zapaleniu zatok, dróg oddechowych, astmie. W ten sam sposób zbawiennie na błony śluzowe dróg moczowych i rozrodczych.
Wrośniak różnobarwny zastosowania
Do celów leczniczych zbieramy młodsze, mniejsze, jędrne osobniki o przyjemnym zapachu. Po zerwaniu trzeba je trzymać z dala od światła od razu przerobić bo szybko wysychają i blakną.
Wrośniak różnobarwny ma łagodny, delikatny smak grzybów, lekki przyjemny aromat. Po oczyszczeniu można ususzyć w piekarniku rozgrzanym do temperatury 50 stopni bądź zamrozić. Dodawać do zimowych rosołów, zup, gulaszów robić herbatki i wywary. Kapelusz wrośniaka strukturą podobny jest do drewna, najwięcej czynnych związków jest w twardej celulozie. Najłatwiej je wyekstrahować alkoholem.
Wywar z wrośniaka
Oczyszczone świeże lub suszone grzybki pokroić na drobne kawałki. Zwiększy to ich powierzchnię i więcej substancji czynnych otrzymamy. Łyżkę stołową zalać w rondlu 2 szklankami wody. Doprowadzić do wrzenia, gotować pod przykryciem na małym ogniu 20-30 minut. Można godzinę, półtorej uzupełniając wodę w miarę odparowywania. Pije się raz- dwa razy dziennie szklankę.
Nalewka z wrośniaka
Posiekane świeże lub suszone grzyby zalać wódką. Odstawić w chłodne, ciemne miejsce na miesiąc i przefiltrować. Stosuje się 5 ml rozcieńczone w wodzie 2-3 razy dziennie, pół godziny lub godzinę po posiłku.
Ponoć najlepsze są podwójne ekstrakcje – połączenie nalewki i wywaru. Niektóre związki są lepiej rozpuszczane w wodzie, inne w alkoholu. Końcowa zawartość alkoholu po połączeniu, powinna być na poziomie ok 25%.