Zarwana noc o 70% redukuje aktywność układu odpornościowego

Sen jest nieodłączną częścią ludzkiej codzienności i najbardziej lekceważonym aspektem w społeczeństwie XXI wieku.   Wiele osób śpi zbyt krótko, do późnych godzin przesiaduje przed ekranem komputera czy telewizora.

Ma to druzgocące konsekwencje. Każda poważna choroba od nowotworów, cukrzycy, otyłości po rozwój infekcji  ma bardzo silny związek przyczynowy z niedoborem snu. Prowadzi do utraty zdrowia i przedwczesnej śmierci.

Jedna zarwana noc wyrządza większe szkody niż miesiąc na śmieciowym jedzeniu.

Sen a system immunologiczny

Od lat mówi się, że zbyt mało snu wpływa na naszą odporność. Ostatnie odkrycia jednak szokują.  Zaledwie jedna noc słabego snu, poniżej 5 godzin, może osłabić aktywność  komórek NK – naturalnych zabójców  nawet o 70 procent! To olbrzymi niedobór odporności zaledwie po jednej nocy. To co się dzieje po tygodniach, miesiącach, latach?

Komórki NK są krytycznym składnikiem odpowiedzi immunologicznej. Służą jako pierwsza linia obrony przed komórkami rakowymi, drobnoustrojami i każdym potencjalnym zagrożeniem.  W krótkiej perspektywie jedna zarwana noc naraża nas na wystąpienie chorób ostrych typu grypa, przeziębienie, infekcje wirusowe. W dłuższym czasie zwiększa ryzyko wystąpienia poważnych chorób z rakiem włącznie.

Badania pokazują, że niewielka utrata snu zmienia funkcje odpornościowe. Ma wpływ na liczbę białych krwinek, limfokiny, cytotoksyczność i wytwarzanie intelukiny-2. Badanie [1] wskazuje, że niewielkie zakłócenia snu powodują zmniejszenie odpowiedzi immunologicznej.

Prof. Matthew Walker, specjalista w dziedzinie neurologii, badacz procesów, roli i znaczenia snu tłumaczy:

Wszystkie naukowe dowody pokazują, że sen jest eliksirem życia. Odpowiednia ilość snu, jest najbardziej skuteczną formą regeneracji ciała i umysłu jaką codziennie możemy robić dla zdrowia.  Im krótszy sen – tym krótsze życie.

Wywiady z prof. Walkerem: [2], [3]

Ile snu potrzebujemy?

To zależy od indywidualnych potrzeb, ale nie mniej niż 7-9 godzin.  Noc to nie tylko odpoczynek, podczas snu organizm sam się naprawia. Jedna zarwana noc zaburza pracę hormonów, zmienia całą biochemię, osłabia reakcję organizmu na czynniki zewnętrzne. Niedawno odkryto, że niedosypianie powoduje, że mózg zjada sam siebie. Więcej o tym procesie tutaj.

Regeneracji nie zapewnią drzemki w ciągu dnia. Nocy pozbawionej snu nie możemy odespać. Sen nie jest bankiem, gdzie można zaciągnąć kredyt i później spłacać. Jeśli odbieramy sobie możliwość nocnego odpoczynku, nigdy nie odzyskamy snu, który straciliśmy.

Niedawno WHO zaklasyfikowała jakąkolwiek pracę na nocną zmianę jako czynnik kancerogenny [4].  Innymi słowy, same zakłócenia rytmu snu i czuwania mogą wywołać chorobę nowotworową.

Noc jest czasem regeneracji

Po 16 godzinach czuwania potrzebujemy ośmiu godzin nocnego odpoczynku. Po 20-21 godzinach czuwania jesteśmy tak samo upośledzeni poznawczo, jak osoba pod wpływem alkoholu.

Dobry sen składa się z czerech faz płytkiego i głębokiego snu.  Przebiegają one w ciągłych, 90 minutowych cyklach kilkakrotnie powtarzanych nocą. Każda faza inaczej przebiega. Mózg pracuje w innych obszarach na różnych częstotliwościach. Wszystkie są jednakowo niezbędne dla ciała, umysłu i procesów regeneracyjnych.

Kiedy nie śpimy zakłócamy wszystkie procesy,  co zasadniczo skutkuje niskim poziomem uszkodzenia mózgu. Jedną z funkcji głębokiej fazy snu nie-REM jest usuwanie toksyn metabolicznych nagromadzonych w mózgu. Wiadomo, że w trakcie tego procesu usuwane jest toksyczne białko beta-amyloid, potencjalny czynnik choroby Alzheimera.

Sen reguluje metabolizm, w szczególności poziom insuliny. Badania wykazały, że po tydzień 5-6 godzin snu na każdą noc, zaburza na tyle poziom cukru we krwi, że można to zaklasyfikować jako stan przedcukrzycowy. Jedna noc z czterogodzinnym snem obniża odporność komórek zwalczających komórki rakowe o 70%.

Nie ma takiego systemu w organizmie, który nie zostałby wzmocniony przez sen, ani w widoczny sposób osłabiony zarwaną nocą.

Silniejszy układ odpornościowy

Szukamy różnych sposób na wzmocnienie odporności, a zapominamy o najważniejszym – wysypianiu się. Ze statystyk z 2019 roku wynika, że ⅔ Amerykanów nie spało zalecanych 8 godzin. Po ogłoszeniu pandemii w 2020 roku ten wzrósł.  Można przypuszczać, że w Europie statystyki wyglądają podobnie.

Wysypianie się każdej nocy, jest najlepszą rzeczą, jaką możemy zrobić dla własnego zdrowia i samopoczucia. O tym jak ważny jest sen mówią wszystkie starożytne systemy lecznicze. Ajurweda od tysięcy lat uznaje bezsenność obok zaparć, za najbardziej groźny objaw wymagający natychmiastowej diagnozy i leczenia.