Żeń-szeń syberyjski – eleuterokok kolczasty – zimowy adaptogen

Żeń-szeń syberyjski inaczej eleuterokok kolczasty wspiera organizm narażony na stres i zimno. To daleki kuzyn żeń-szenia właściwego [Panax ginseng], o nieco odmiennym działaniu i energetyce.

Pomaga utrzymać zdolność organizmu adaptacji do niekorzystnych warunków jak ciężki wysiłek fizyczny i psychiczny. Sanowi  wsparcie podczas wyzwań z zimnem, typu sporty zimowe, trekking.

Żeń-szeń syberyjski

Eleuterokok kolczasty [Eleutherococcus senticosus] jest niedużym krzewem z rodziny araliowatych. Pochodzi z górzystych rejonów Dalekiego Wschodu, wschodniej Rosji, Chin, Korei i Japonii. Nazwa botaniczna oznacza ciernisty krzew wolno owocujący.

Odporny na niskie temperatury rośnie w wolnym tempie, tworząc niskie poszycie w lasach iglastych i mieszanych. Szarobrązowe gałęzie pokrywają cienkie kolce skierowane w dół. Żeń-szeń syberyjski  jest dporny na niskie temperatury, zakwita w lipcu. Surowcem zielarskim są walcowate korzenie. Chociaż  w medycynie ludowej jest stosowany od wieków, to dopiero w 1856 został sklasyfikowany. Rosyjscy botanicy nadali mu nazwę Hedera senticosus. Trzy lata później wyodrębniono nowy gatunek nazywając  Eleutherococcus senticosus.

W tradycyjnym zielarstwie

W Rosji i na Dalekim Wschodzie żeń-szeń syberyjski stosowano jako jako tonik regeneracyjny, dla zwiększenia sił w trudnych warunkach klimatycznych, zrównoważenia przepływu energii życiowej, poprawy krążenia krwi, wzmocnienia qi nerek i śledziony.

Profil energetyczny
Smak: ostry, lekko gorzki
Energetyka: rozgrzewa, osusza
Tkanki: Serce, nerki śledziona, układ nerwowy, krwionośny
Działanie: Zwiększa poziom energii Qi, pobudza krew, uspakaja ducha, rozprasza zastój i zimną wilgoć

W małych dawkach tak bardzo nie stymuluje jak silne adaptogeny. Raczej wspiera organizm w utrzymaniu poziomu energii, parafrazując bardziej nadaje się do biegów maratońskich, niż sprinterskich.

Delikatnie zwiększa wytrzymałość i poprawia jakość snu. Jednak dla niektórych bywa zbyt stymulujący i może zakłócać sen, co trzeba wziąć pod uwagę.
Przydatny w stresujących, wymagających wysiłku okresach, zwłaszcza gdy trzeba zachować czujność i mięśnie w formie. Mogą to być treningi, przygotowanie do egzaminów, praca wymagająca aktywnej, nocnej opieki nad chorymi.

Co mówi nauka?

Aktywne składniki korzenia: eleuterozydy  B i E, polisacharydy, polifenole, kumaryny, terpeny, saponiny, olejki eterycznelignany.

Działanie: adaptogenne, pobudzające, antyoksydacyjne, immunomodulujące, kardiotoniczne, moczopędne, przeciwgorączkowe, przeciwbólowe, przeciwzakrzepowe, uspokajające, regenerujące.

Korzeń żeń-szenia jest adaptogenem nadnerczy. Zwiększa wytrzymałość fizyczną i czujność, zmniejsza próg reakcji „walcz lub uciekaj”. Tonizuje, pobudza krążenie, redukuje uszkodzenia spowodowane toksycznością pestycydów i metali ciężkich. Wspomaga funkcjonowanie serca i układ sercowo naczyniowy. Poprawia natlenienie przy sportach wysiłkowych

Zastosowania:

• Wyczerpanie psychiczne i fizyczne
• Łagodzenie skutków przewlekłego stresu
• Niska odporność, częste infekcje wirusowe
• Wspomaganie terapii nowotworów

Przeciwskazania: ciąża, karmienie piersią, nadciśnienie, zażywanie leków pobudzających, nasennych, psychotropowych, przeciwzakrzepowych, alkoholizm. Duże dawki mogą powodować kołatanie serca, bezsenność, nadciśnienie, tachykardię.

Przepisy

Herbatka
Łyżeczkę rozdrobnionego korzenia zalać szklanką wrzątku, zaparzać 20 mi nut pod przykryciem. Po przecedzeniu pije się 200 ml dwa razy dziennie, przez okres 1-2 tygodni, maksymalnie jeden miesiąc. Przerwa 14 dni i można powtórzyć.

Nalewka 

Rozdrobniony korzeń zalać wódką żytnią w stosunku 1:2-3. Macerować w zaciemnionym miejscu 2 tygodnie i przefiltrować. Stosuje się 2-8 ml rozcieńczone w wodzie na dobę. Najlepiej rano i w południe, by dopasować do rytmu pracy nadnerczy.

Uwagi

Adaptogeny to wyjątkowe rośliny, rzeczywiście mogą przynieść bardzo dobre efekty. Ale tylko w specyficznych warunkach. Nie są najlepszym remedium na skutki wyniszczającego trybu życia. Postawienie na silne adaptogeny, bez jakiejkolwiek zmiany trybu życia spowoduje, że w pewnym momencie organizm przekroczy „granicę punktu zerowego” i musi nastąpić załamanie.

Jak wszystkie inne zioła trzeba dopasować do warunków konstytucyjnych. Nie tylko wziąć pod uwagę co robią, jak działają, ale jak będą oddziaływać na konkretny organizm.  Więcej o adaptogenach oraz innych roślinach balansujących system nerwowy i hormonalny w książce do nabycia TUTAJ.