Liść morwy białej od niepamiętnych czasów ceniony jest w medycynie wschodniej – TCM i ajurwedzie. Współcześnie najbardziej znany z działania regulującego poziom cukru we krwi. Ma również wiele innych zastosowań.
Aromatyczne liście w niektórych regionach stosuje się w kuchni dla poprawy smaku potraw i jako naturalny barwnik. Używa się ususzonych, zmielonych lub świeżych do grillowania i gotowania na parze.
Morwa biała
Morwa biała [Morus alba] jest niewielkim drzewem z rodziny morwowatych, obejmujących około 20 gatunków. Pochodzi z Chin, gdzie początkowo uprawiano ją dla manufaktur jedwabiu. Liście morwy białej stanowią pożywienie larw jedwabników, z których wytwarzany jest naturalny jedwab.
W XI wieku przywędrowała do Europy, obecnie często spotykana przy drogach, w parkach i ogrodach. Drzewo dorasta do wysokości 15 m. Gładkie, miękkie liście morwy są przykładem heterofilii czyli różnorodności. Oznacza, że na jednym drzewie mogą wyrastać listki o zupełnie różnych kształtach.
Wiosną na morwach pojawiają się biało-różowe, niepozorne kwiaty, a latem smaczne owoce, podobne do jeżyn. Surowcem zielarskim są liście, owoce, młode gałązki i kora morwy białej.
Liść morwy białej
Już w starożytności liść morwy białej stosowano jako środek przeciwgorączkowy, regenerujący i regulujący metabolizm. TCM wykorzystuje w leczeniu infekcji układu oddechowego, gorączki, bólu gardła, problemów z oczami, stanów przedcukrzycowych i cukrzycy.
Profil energetyczny
Smak: słodki, gorzki, lekko cierpki
Energetyka: chłodzi, reguluje nawilżenie
Tkanki: Płuca, wątroba, trzustka
Działanie: Wzmacnia Wei Qi – zewnętrzny system obronny. Usuwa nadmiar gorąca z krwi i wątroby, hamuje krwawienie, nawilża wysuszone drogi oddechowe.
Według ajurwedy napar z liści morwy uspakaja pitta dosha i obniża gorączkę. Łagodzi ból i zawroty głowy spowodowane nadmiarem ciepła. Relaksuje zestresowane oczy, wspomaga trawienie cukrów, pomaga oczyścić wątrobę i pobudza krążenie krwi. Główne zastosowania
- Suchość w ustach gorączka, ból głowy, gardła, kaszel z gęstą, żółtą flegmą
- Zestresowane, zaczerwienione, piekące oczy
- Dolegliwości na skutek „gorąca krwi”, krwawe wymioty, zawroty głowy
- Zaburzenia trawienia, metabolizmu węglowodanów, cukrzyca, insulinoporność, nadwaga
- Gałązki morwy: obrzęk i bolesność stawów, kończyn dolnych, reumatyzm. Owoce morwy odżywiają krew
- Nadwrażliwy system nerwowy, bezsenność.
Cierpki smak liścia dodaje działania lekko ściągającego. Może pomóc przy problemach z nieszczelnością jelit, biegunkach i utracie płynów w tkankach.
Co mówi nauka?
Młode, delikatne liście mają wyjątkowo wysoką zawartość białka, stąd są przysmakiem rozwijających się jedwabników. W miarę starzenia liści zmieniają się proporcje składników – zmniejsza się ilość białka na korzyść węglowodanów. Do celów zielarskich najlepsze są młode listki zdrowe listki, o barwie jasnej, soczystej zieleni.
Liście morwy zawierają witaminy z grupy B, C, PP, beta-karoten, tłuszcze flawonoidy, fitosterole, olejki eteryczne, kumaryny, kwas galusowy, cholinę, amylazę, adeninę.
Działanie: przeciwzapalne, przeciwbakteryjne (gronkowiec salmonella), odtruwające, przeciwgorączkowe, moczopędne, przeciwnowotworowe, trawienne, krążeniowe, wzmacniające, przeciwcukrzycowe.
Liść morwy pomaga utrzymać optymalny poziom cukru we krwi. Stymuluje wydzielanie insuliny i zmniejsza wchłanianie glukozy. Część węglowodanów przechodzi przez jelita niestrawiona i ulega wydaleniu. Reguluje pracę wątroby, trzustki i poziom lipidów. Wspomagają odchudzanie, ogranicza odkładanie tkanki tłuszczowej.
Liść morwy białej zastosowania
Herbatki z liściem morwy
2 łyżeczki rozdrobnionego suszu zlać szklanką wrzątku. Dodać szczyptę soli kamiennej, zaparzać parzymy 10 minut. Pije się 2 razy dziennie, pół godziny przed posiłkiem. Pomaga utrzymać stabilny poziom cukru we krwi, reguluje pracę trzustki, układu krążenia i ciśnienie. Zewnętrznie napar stosuje się do okładów na zmęczone oczy, płukania gardła i krwawiących dziąseł.
Przy cukrzycy warto połączyć z cynamonem cejlońskim lub świętą bazylią. W kuracjach odchudzających z pokrzywą i strąkami fasoli.
Herbatka z liścia morwy i kwiatów chryzantemy łagodzi objawy gorączki i bólu gardła. Pomaga na przekrwienie spojówek z objawami suchości oczu, łzawieniem, bólem. Po kilka listków liści morwy i suszonych płatków chryzantemy zalewa się szklanką wrzątku ze szczyptą soli kamiennej. Zaparza 3 minuty.
Odwar na infekcje i wzmocnienie.
1,5 łyżki suszu zalewamy szklanką wrzątku. Podgrzewamy pół godziny i odstawiamy pod przykryciem na kwadrans. Pije się szklankę rano i wieczorem.
Insulinoporność
Do 400 ml wrzątku wsypujemy po łyżeczce liścia morwy białej i zmielonego korzenia żeń-szenia. Gotujemy 5 minut na wolnym ogniu. Pije się w 3 porcjach.
Pasta z liści
Sproszkowane liście lub kory miesza się z ciepłą wodą do uzyskania konsystencji pasty. Nakłada na skórę dotkniętą wysypkami, grzybicą, świerzbem.