Babka płesznik nie tylko na zaparcia. Przepis na błonnik witalny

Babka płesznik [Plantago afra] wytwarza łuski, które są jednym z najlepszych, naturalnych środków na przewód pokarmowy. Należy do rodziny babkowatych, w stanie dzikim rośnie w rejonie śródziemnomorskim.

Nazwa rodzajowa Plantago, wywodzi się z łacińskiego „planta” oznaczające podeszwę stopy lub młodą roślinę. Przyrostek -ago odnosi się do leżących płasko na ziemi, jakby „rozdeptanych”  liści babki lancetowatej (P. major).

Babka płesznik

Jest rośliną jednoroczną, dorastającą do 40 cm wysokości. Charakteryzują ją wąskie liście wyprostowane ku grze i gęste skupiska zebranych w kłosy kwiatów koloru-zielono-brązowego. Surowcem zielarskim są maleńkie, Maleńkie 2-3 mm nasiona mają podłużny, owalny kształt. Są błyszczące o barwie od jasno do ciemnobrunatnej, nigdy czarnej.  Ich wygląd przypomina siemię lniane albo.. pchły (łać. Psulla), stąd nazwa Plantago psyllium.

Dosyć trudno je się zbiera. Pod wpływem wilgoci dłoni wytwarzają warstwę śluzu i przylepiają się do skóry.  Po zebraniu nasiona suszy się w suchym, przewiewnym i zacienionym miejscu. Surowcem zielarskim są łuski pokrywające nasiona, od wieków używane w kuchni i lecznictwie.

W Polsce babka płesznik nie rośnie dziko, ale jest uprawiana. Lubi nasłonecznione stanowiska i dobrze nawodnione gleby. Optymalny okres siewu to druga połowa kwietnia, zbioru dokonuje się latem, od początku sierpnia.

W tradycyjnym zielarstwie

Bogate w rozpuszczalny błonnik i kojący śluz łuski nasion babki płesznik jako środek likwidujący zaparcia znane były i stosowane przez Arabów. W Europie popularność zyskały w okresie średniowiecza. Tradycyjnie wykorzystywano  w kuchni do zagęszczania potraw i jako środek przeczyszczający. Do dziś w niektórych krajach np. Francji są powszechnie stosowanym lekiem nawilżającym, śluzującym.

Profil energetyczny
Smak: śluzowaty, słodki, cierpki,
Energetyka: chłodzi, nawilża
Tkanki: mięśnie, osocze, płuca, układ trawienny, wydalniczy
Działanie: usuwa toksyczne zatory i patologiczne ciepło z krwi, jelit i wątroby, nawilża błony śluzowe, koi podrażnienia

Małe nasionka bez smaku i zapachu zawierają śluz, który pęcznieje pod wpływem wilgoci.  Podczas maceracji w wodzie tworzy się kojąca galaretka, która zmiękcza i pokrywa ochronną warstwą błony śluzowe i skórę. Łagodzi podrażnienia, stany zapalne i naprawia uszkodzone tkanki. Wyjątkowa zdolność do wchłaniania wody i tworzenia masy śluzowej pomaga przy zaparciach na skutek suchości i braku „poślizgu”. Nie stosuje się przy „leniwych” jelitach, tu sprawdzają się się zioła gorzkie.

Tradycyjnie wykorzystuje się przy suchych zaparciach, podrażnieniach, stanach zapalnych żołądka, jelit, dróg moczowych, chorobie wrzodowej, suchym kaszlu, biegunkach i czerwonce.  Nasionka, łuski babki można dodawać jako zagęstnik zup, sosów, owsianek, koktajlów, jogurtów, deserów, wypieków.

W medycynie współczesnej

Nasiona babki płesznik składają się głównie z rozpuszczalnego błonnika i śluzu ok. 30%. Są bogate w amiokwasy, polisacharydy śluzowe, glikozydy aukubiny, polifenole, witaminę C, krzemionkę, potas i cynk.  Badania wykazały, że skutecznie działają przeciw różnym gatunkom Entamoeba, wywołującym czerwonkę.

Działanie: przeciwzapalne, nawilżające, odżywcze, łagodzące, powlekające, osłaniające, wykrztuśne, przeciwkaszlowe, regulujące trawienie.

Śluzy działają jak płaszcz ochronny na błony śluzowe przewodu pokarmowego. Przynoszą ulgę przy zapalnych podrażnieniach, przekrwieniu błon śluzowych, dając czas na regenerację i naprawę komórek. Zatrzymują wilgoć podczas pasażu żołądkowo-jelitowego, zmiękczają stolec. Pomagają złagodzić zarówno zaparcia, jak i biegunki. Wchłaniają  i usuwają toksyny z przewodu pokarmowego.

Główne zastosowania:

• Zaburzenia trawienia i pracy jelit, przewlekłe zaparcia spowodowane suchością.
• Otyłość, wysoki poziom cukru, stłuszczona wątroba
• Stany zapalne przewodu pokarmowego: zespół jelita wrażliwego, owrzodzenia, zapalenie uchyłków, okrężnicy, zaparcia, biegunki.
• Suchy kaszel, podrażnienia i przekrwienie układu oddechowego.
• Bolesne oddawanie moczu, stany zapalne błon śluzowych układu moczowego.

Babka płesznik normalizuje pracę jelit, zwiększa populację  dobrych bakterii jest swego rodzaju probiotykiem. Przyspiesza przemianę materii, ogranicza wchłanianie tłuszczu i zmniejsza uczucie głodu. Zapobiega skokom insuliny, niektóre dane mówią, że obniża poziom cukru o 12% .

Babka płesznik przepisy

Chroniczne zaparcia
W zależności od stopnia nasilenia dolegliwości przyjmuje się 1-3 łyżeczki sproszkowanych nasion popijając obficie wodą. Nie należy ich moczyć. Dorośli nie powinni przekraczać 7 łyżeczek dziennie, dzieci dwóch.

Przepis na błonnik witalny
Starannie wymieszać nasiona babki płesznik i jajowatej w proporcji 80:20. Stosuje się 3 łyżeczki dziennie rozpuszczone w wodzie, pijąc dużo wody cały dzień.

Błonnik witalny jest środkiem łagodnie przeczyszczającym, podany doustnie przechodzi do dalszych odcinków jelita pęczniejąc i pobudzając perystaltykę. Wspomaga odchudzanie, reguluje trawienie, likwiduje zaparcia, oczyszcza organizm z toksyn, obniża łagodnie ciśnienie krwi i zapobiega skokom insuliny. Prawdopodobnie nazwa stworzona została w celach marketingowych. Koszt gotowego preparatu jest 10-15 krotnie wyższy od ceny obydwu ziół osobno.

Babka płesznik przy bólach jelitowych i zaparciach
Z 1 łyżeczki rumianku zaparzyć herbatkę. Po przestudzeniu dodać 1 łyżeczkę nasion babki płesznik. Odczekać kilka minut by nasiona pokryły się śluzem. Stosuje się  rano i wieczorem. Działa przeciwzapalnie, rozkurczowo i łagodnie przeczyszczająco. Bezpiecznie dla małych dzieci, kobiet w ciąży i osób w podeszłym wieku.

Leniwe jelita
W tym wypadku nadmiar błonnika może spowolnić trawienie i utrudnić wchłanianie składników odżywczych. Przy jednoczesnej suchości, braku poślizgu i rozleniwionych jelitach łączy się z ziołami o smaku ostrym, aromatycznym, gorzkim. Można ususzyć i zmielić na proszek skórki grejpfruta, gorzkiej pomarańczy i połączyć z nasionami babki płesznik.

Babka płesznik dla skóry i włosów
1-2 łyżeczki nasion zalać szklanką letniej wody, odczekać by nasiona pokryły się śluzem. Połowę wypić, połowę nałożyć na skórę. Nawilża, odżywia, łagodzi podrażnienia i stany zapalne. Zastosowania: skóra sucha, łuszczyca, AZS, egzema, trądzik młodzieńczy i różowaty. Można stosować jako maseczkę do włosów.

UWAGA:
Stosując leczniczo nie należy mocno podgrzewać, w wysokiej temperaturze tracą właściwości. Nasiona z naturalnych upraw można nabyć w naszym sklepiku TUTAJ.