Brahmi czyli bakopa drobnolistna będzie doskonałym ziołowym wsparciem współczesnego życia, pełnego napięć i stresów. Jej działanie koncentruje się na obszarze mózgu i systemu nerwowego. Ale również działa na cały organizm, odmładza tkanki, opóźnia procesy starzenia.
Brahmi jest bliską kuzynką gotu kola, o dosyć zbliżonych właściwościach. Niektórzy mylą obydwie rośliny.
Bakopa drobnolistna
Brahmi [Bacopa monnieri] jest rośliną z rodziny babkowatych. Dziko występuje na podmokłych terenach strefy umiarkowanej do tropików. Jest niedużą, wieloletnią rośliną o pełzających, gruboszowatych nagich pędach.
Od gotu kola odróżniają ją mięsiste, soczyste, owalne listki, podobne do portulaki. We Włoszech nazywana hyzopem wodnym. Rośnie najczęściej przy zbiornikach wodnych i na podmokłych terenach. Może rosnąć zanurzona kilka centymetrów w wodzie. Często uprawiana przy oczkach wodnych i stawach. Ale i dla ozdoby w wiszących koszach, musi być obficie podlewana. Najlepiej sobie radzi w pełnym słońcu i półcieniu, na glebach wilgotnych, bagiennych. Bez wystarczającej ilości światła gnije.
Kwitnie od połowy wiosny do jesieni przyciągając małe zapylacze. Wytwarza mnóstwo małych, dzwonkowatych kwiatów, często zabarwionych na niebiesko i różowo. Po przekwitnięciu pojawiają się owoce – podłużne, żółtobrązowe nasionka.
Brahmi w tradycyjnym zielarstwie
Najdłuższą tradycją stosowania może się pochwalić medycyna wschodnia. W filozofii wedyjskiej Brahman to sanskrycka nazwa uniwersalnej świadomości. Od terminu tego pochodzi nazwa brahmi, która dosłownie oznacza „energię uniwersalnej świadomości”.
Ajurweda wymienia jako jedno z najlepszych odmładzających ziół rasayana o jakości sattva. Jej natura jest jasna, lekka, świetlista. Poprawiają funkcje poznawcze, pamięć, koncentrację, kreatywność i jasność myślenia.
Od wieków stosuje się jako środek odmładzający, wspomagający mózg, układ nerwowy, funkcje poznawcze. Starożytne teksty z VI w piszą o szerokim wykorzystywaniu dla poprawy intelektu i leczenia „chorób umysłu”. Brahmi stosowano dla podniesienia świadomości, jak również w zaburzeniach psychicznych, obsesjach, histeriach i epilepsji.
Profil energetyczny:
Smak: gorzki, ostro drażniący, po strawieniu słodki
Energetyka: chłodzi, nawilża
Powinowactwo tkankowe: Płuca, żołądek, wątroba, jelita, osocze, krew, mózg, układ nerwowy, krążeniowy, trawienny, wydalniczy
Działanie: gorycz usuwa nadmiar toksycznego ciepła z krwi, uspokaja. Posmak słodki dodaje siły, tonusu, napięcia tkankom, wzmacnia włosy, skórę, stawy.
Jeśli nasypiemy sproszkowanego ziela do szklanki wody i wstrząśniemy będzie się pienić. A to dzięki saponinom, których w brahmi jest mnóstwo. Próbując pierwsze wrażenie jest mydlaste, prawie gryzące, gorzkawe. Dosyć długo utrzymuje się na podniebieniu, po chwili pojawia się nutka słodyczy.
Tradycyjnie na całym świecie właściwości roślin odczytywano po ich bezpośrednim oddziaływaniu na zmysły. Brahmi odmładza umysł, podnosi na duchu i wspiera funkcje poznawcze. Część działania polega na hamowaniu procesów starzenia i stanów zapalnych obszaru mózgu. Współczesne badania wskazują na korzystne działanie w zakresie wewnętrznych mechanizmów antyoksydacyjnych szlaków Nrf2. [1]
Ajurweda wykorzystuje brahmi dla uspokojenia pitta dosha i nadmiaru gorąca we krwi. Stosuje przy stanach zapalnych żołądka, jelit, guzom, wrzodom, chorobom skórnym, niedokrwistości. Jako tonik odmładzający, chłodzący gorące emocje, poprawiający pamięć i koncentrację. Również dla wzmocnienia w stanach wyczerpania, stresu, osłabieniu po chorobach.
Co mówi nauka?
Brahmi zawiera saponiny sterydowe bakozydy A i B, triterpeny jak bakozyna, flawonoidy, alkaloidy bramin i herpestyna. Większość danych z badań klinicznych wskazuje na najbardziej widoczny wpływ na funkcje poznawcze i pamięć. Lepsze zapamiętywanie, mniejsze rozpraszanie, a także łagodzenie depresji i lęków. Roślina poprawia wydajność pamięci przestrzennej i roboczej, oraz przetwarzania informacji wizualnych i werbalnych.
Działanie: przeciwlękowe, łagodzące stres, przeciwbólowe, rozkurczowe, moczopędne, adaptogenne, immunomodulujące, przeciwdepresyjne, przeciwutleniające, neuroprotekcyjne. Zastosowania:
- Osłabienie psychiczne i fizyczne, szybkie oznaki starzenia
- Mgła mózgowa, rozproszenie, słaba pamięć, koncentracja
- Wewnętrzny niepokój, nierównowaga emocjonalna, depresja, stany lękowe
- Bezsenność na skutek stresu
- Osłabione stawy, skóra, włosy.
- Wspomagająco: wrzody żołądka, powiększenie śledziony, stan zapalny błon śluzowych jelit, miażdżyca, choroby neurodegeneracyjne
Badania na zwierzętach wykazały zwiększenie ilości neuronów i połączeń neuronowych. Stwierdzono, że chroni przed chorobami neurodegradacyjnymi, zwiększa przepływ krwi w mózgu i aktywuje przekaźniki cholinowe [2]. Dlaczego to ważne?
Acetylocholina jest neuroprzekaźnikiem uwalnianym przez nerwy przywspółczulne poruszające się w obrębie nerwu błędnego. Syntetyzowana z choliny i reszty kwasu octowego. Aktywuje układ przywspółczulny i wycisza współczulny. Reakcja ta spowalnia tętno, oddech, stymuluje trawienie, wprowadza poczucie spokoju, wpływa na aktywność komórek układu odpornościowego i jest głównym hamulcem procesów zapalnych.
Do produkcji acetylocholiny niezbędna jest cholina. Najbogatszym źródłem są żółtka jaj, wątróbka i podroby. Lecz synteza i uwalnianie zależy od siły reakcji nerwu błędnego i aktywnych przekaźników. Oznacza to, że organizm może mieć pod dostatkiem choliny, ale z niej nie skorzysta, jeśli zabraknie tej siły reakcji. Tak jak w fabryce. Magazyny mogą być pełne surowców, ale bez prądu zasilającego maszyny produkcja staje.
Zastosowania bakopy drobnolistnej
Z hodowanej brahmi nawet w domowych warunkach można wycisnąć sok. Stosuje się 2-3 łyżeczki dziennie. Sok wymieszany z wodą w stosunku 1: 2 jest świetnym tonikiem do włosów. Wzmacnia je, rozświetla, hamuje wypadanie.
W Indiach spożywa się świeżo zerwane listki na surowo lub w naparach.
Herbatka: 5-15 g ususzonych, sproszkowanych części naziemnych zalać szklanką gorącej wody. Zaparzać maksymalnie 10 minut. Herbatkę często stosuje się w połączeniu z gotu kola. Obydwie rośliny świetnie się uzupełniają.