Cynamon cejloński – działanie, zastosowania i garść przepisów

Cynamon cejloński, prawdziwy [Cinnamomum verum] jest jedną z najstarszych przypraw i naturalnych medykamentów.

Nazwa botaniczna od pochodzi z hebrajskiego i arabskiego terminu amomon, co oznacza pachnącą roślinę przyprawową. Po włosku „canella” znaczy „mała rurka”, co trafnie opisuje laski cynamonu.

Dwa tysiące lat temu kosztował 15 razy więcej niż srebro. Pliniusz Starszy zanotował, że 350 gram było równowartością ponad 5 kg srebra. Złotą przyprawę cenili Egipcjanie, Hebrajczycy, Arabowie. Wyrabiali z niej drogie pachnidła, kadzidła, cenili jako lekarstwo i przyprawę. Stary Testament wymienia jako składnik świętego oleju do namaszczania.  W roku 1834 z olejku wyizolowano aldehyd cynamonowy,  który nadaje przyprawie  charakterystyczny aromat.

Cynamon cejloński

Pochodzi z wiecznie zielonego, krzaczastego drzewa występującego na Sri Lance i wybrzeżach Indii. Z wysuszonej kory młodych pędów pozbawionych korka pozyskuje się przyprawę o słodko pikantnym smaku – cynamon cejloński. Na Zachodzie dodaje do słodkich wypieków, ciasteczek, kompotów, kawy,  na Wschodzie również do dań pikantnych, wchodzi w skład curry.

Większość cynamonu sprzedawanego w Europie pozyskuje się z zupełnie innego gatunku krzewu chińskiego [Cinnamomum cassia], o ciemniejszym kolorze, smaku cierpkim, piekącym, drażniącym. Jak je odróżnić Tutaj.

W tradycyjnym zielarstwie

W średniowiecznej Europie cynamon był poszukiwanym lekarstwem. Podawano go chorym na gruźlicę płuc i jelit, posocznicę, dur brzuszny, cholerę, zimnicę, migrenę. Oleje i maści cynamonowe stosowano jako środki odkażające. Św. Hildegarda radziła chorym dotkniętym paraliżem, podagrą lub gorączką, dekokt z wina z cynamonem.

Profil energetyczny
Smak: Aromatyczny, ostry, słodki
Energetyka: Żywioł ognia i powietrza, mocno rozgrzewa, osusza
Działanie: Wprawia w ruch, stymuluje metabolizm, krążenie krwi, otwiera kanały energetyczne, pobudza serce, wątrobę, nerki i śledzionę.

Najdłużej cynamon prawdziwy do celów leczniczych wykorzystuje Ajurweda. Jest składnikiem wielu preparatów i mikstur.  Zwiększa ojas stanowiącą esencję życia wszystkich tkanek, odpowiedzialną za siły i witalność.  Uspokaja Kapha, równoważy Vata, zaostrza Pitta dosha.

Cynamon silnie rozgrzewa, rozprasza chłód, energetyczne zastoje, osusza z nadmiaru zimnej wilgoci. Łagodzi bóle spowodowane stagnacją krążenia krwi i energii, relaksuje system nerwowy. Zmniejsza przekrwienie tkanki płucnej, rozrzedza śluz.

W medycynie wschodniej stosuje się najczęściej

• w nieżytach dróg oddechowych
• osłabieniu energetycznym nerek prowadzącym do bólów dołu pleców, osłabienia kolan, infekcji pęcherza, dróg oddechowych, duszności, astmy, obrzęków, bólów stawów, stanów zapalnych skóry

Cynamon jest najbardziej skuteczny przy pierwszych objawach infekcji: uczucie chłodu, wyczerpania, ból karku, mięśni, kiedy patogeny nie dostały się jeszcze w głębsze warstwy tkanek. Jak już wystąpi gorączka stosujemy w pierwszej fazie zioła napotne np. lipa, malina, czarny bez by wraz z potem powierzchniowo usunąć patogeny i ich metabolity. Następnie zioła odtruwające, usuwające nadmiar wewnętrznego ciepła np. urzet barwierski.

W infekcjach sezonowych

Aromatyczna ostrość rozgrzewa klatkę piersiową, płuca i zmniejsza przekrwienie. Stymuluje krążenie w kończynach (zimne stopy, dłonie), płucach i stawach.  Gdy robimy napar z cynamonem, gęsty, lepki osad osadza się na dnie.  Ta lepka właściwość jest przez zielarzy uważana za łagodzącą, pomaga pozbyć się gęstego śluzu z oskrzeli, a pokrywając gardło łagodzi ból i podrażnienia. Przy kaszlu, bólu gardła bez gorączki skuteczna jest herbatka z 1/4 łyżeczki cynamonu z wyciśniętym sokiem z kawałka cytryny.

Na Trawienie
Jak większość aromatycznych ziół pobudza metabolizm, neutralizuje działanie zaśluzowujące mleka, zmniejsza fermentację w jelitach. Łagodna cierpkość cynamonu pomaga przy  biegunkach spowodowanych „zimnym” trawieniem.

Większość z nas lub cynamonowe ciasta, desery, co wskazuje na wrodzoną mądrość organizmu. Cynamon reguluje poziom cukru we krwi, zatem idealnie nadaje się do ciężkich, słodkich potraw, pomaga również regulować metabolizm tłuszczów. Pobudzający świeży smak tłumi nudności, przydatny przy bólach zębów, stanach zapalnych jamy ustnej i odświeżania oddechu. Usuwa zmęczenie, rozwesela, pobudza apetyt i działa jak afrodyzjak.

W medycynie współczesnej

Cynamon cejloński ma niski poziom kumaryny w porównaniu z cassia, która w większych ilościach może uszkadzać wątrobę [1].  Działanie:

• Przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwwirusowe, bakteriostatyczne
• Antyoksydacyjne, oczyszczające, przeciwnowotworowe, przeciwcukrzycowe
• Rozgrzewa i poprawia krążenie
• Działa przeciwbólowo na bóle w obrębie stawów
• Zwiększa produkcję progesteron, obniża poziom testosteronu u kobiet
• Równoważy układ hormonalny, relaksuje układ nerwowy
• Łagodzi dolegliwości trawienne, nudności, wzdęcia, biegunki
• Wspomaga pracę wątroby i trzustki,
• Chroni serce, komórki mózgowe i układ krążenia, działa przeciw miażdżycy, zmniejsza krzepliwość krwi
• Kontroluje poziom glukozy we krwi, przeciwdziałała cukrzycy. Jednorazowa dawka 6 g obniża cukier we krwi o 25% do 2 godzin po posiłku. Pomaga efektywniej przetwarzać węglowodany, równoważyć insulinę, działa efektywnie na otyłość brzuszną
• Zewnętrznie działa antyseptycznie, wzmacniająco i poprawia mikrokrążenie. Stosowany w preparatach przeciw cellulitowi

Cynamon cejloński przepisy

Na ból gardła i chrypkę 
Wymieszać łyżkę miodu z 2 szczypty startego cynamonu, odrobioną imbiru i czarnego pieprzu. Bardzo powoli się liże jak lizaka, nie połykając od razu, mieszając ze śliną. Stosuje 3 razy dziennie między posiłkami w początkach infekcji. Zapobiega wnikaniu wirusów, bakterii w głębsze tkanki. Łagodzi kaszel, katar, drapanie w gardle. Miesiąc przed pyleniem kuracja zapobiega katarowi siennemu.

Herbatka cynamonowa
Zagotować w rondelku 250 ml wody, dorzucić połowę pokruszonej laski cynamonu. Pogotować 3 minuty i odstawić do naciągnięcia na 10 minut. Łagodzi wzdęcia, bóle żołądka, poprawia pracę trzustki i wątroby. Pije się 2 razy dziennie w zaburzeniach trawienia, braku apetytu.

Przy infekcjach dróg oddechowych stosuje się 1/4 pokruszonej laski lub ćwiartkę łyżeczki, dodaje odrobinę czarnego pieprzu, imbiru, sok z cytryny i miód. Dla odchudzania – cynamon z liściem laurowym.

Mleko z przyprawami 
Wg Ajurwedy gorące mleko z przyprawami rozgrzewa, usuwa stagnację, rozprasza wilgoć, poprawia ogień trawienny. Pomaga w przeziębieniu i grypie jest łatwe do strawienia. Nie powoduje problemów u osób ze złą tolerancja laktozy.

250 ml naturalnego, pełnotłustego mleka podgrzać w rondelku. Dorzucić 1/3 pokruszonej laski cynamonu, 1/4 łyżeczki kardamonu, opcjonalnie pół łyżeczki masła ghee i łyżeczkę miodu. Doprowadzić do wrzenia i natychmiast zdjąć z ognia. Dodatkowe korzyści przyniosą inne przyprawy.

• Imbir i kurkuma zwiększą działanie przeciwzapalne
• Czarny pieprz pomoże przy silnym kaszlu
• Goździki złagodzą ból mięśni i stawów
• Szczypta gałki muszkatołowej ułatwi zasypianie

Zamiast tabletek przeciwbólowych
Aromatyczna herbatka o działaniu przeciwzapalnym. Łagodzi bóle reumatyczne, artretyzm Przepis

Olejek z cynamonu

Trzy laski cynamonu cejlońskiego rozgnieść w moździerzu. Zalać 100 ml oliwy z oliwek i odstawić na 10 dni. Przefiltrować i przelać do buteleczki z ciemnego szkła.

Stosuje się do masażów z olejkiem bazowym, poprawia krążenie, redukuje cellulit, poprawia stan skóry. Kilka kropli do kąpieli  rozgrzewa, rozluźnia mięśnie, relaksuje. Wacik nasączony kroplą olejku przyłożony do zęba łagodzi ból, powstrzymuje namnażanie się drobnoustrojów. Przy migrenie pomaga masowanie skroni.

Domowe środki zaradcze

Jama ustna 
Czyszczenie zębów raz dziennie mieszanką miodu z cynamonem łagodzi swędzenie, krwawienia, stany zapalne.

Cera 
Pasta z 3 części miodu i jednej cynamonu nałożona na skórę łagodzi trądzik, wysypki, problemy skórne. Można stosować na usta – wygładza, przywraca jędrność, optycznie powiększa i nadaje ładny koloryt. Likwiduje zajady, opryszczkę.

Wypadanie włosów 
Na łysienie pomaga papka z oliwy wymieszanej w równych proporcjach z cynamonem. Nakłada się na skórę głowy na kwadrans.

Odświeżanie oddechu
Płukanie ust wodą z cynamonem i miodem działa antyseptycznie, odświeża oddech.

Infekcje pęcherza
Dwie łyżeczki cynamonu wymieszać z łyżeczką miodu w szklance letniej wody.  Niszczy bakterie w pęcherzu i przewodach moczowych, dezynfekuje.