Dąbrówka rozłogowa [Ajuga reptans] jest niewielką, zimozieloną, pospolitą byliną z rodziny jasnowatych. Dziko występuje najobficiej w dąbrowach. Roślinę spotkamy w zacienionych miejscach, lasach liściastych, na wilgotnych łąkach, pastwiskach i przy zbiornikach wodnych.
Pierwszy człon nazwy botanicznej greckie Ajuga „bez jarzma” wywodzi się od łacińskiego abigo oznaczającego rozproszyć, oddalić. Drugi reptans oznacza pełzanie (jak gad). Dąbrówka jest bardzo urokliwa i popularna na skalniaki. Ale w szybkim tempie się rozrasta, zabierając przestrzeń innym roślinom.
Wyglądem przypomina miętę. Osiąga wysokość 10-30 cm, tworząc zwarte, rozrastające się rozłogi naziemne i pod powierzchnią ziemi. Ozdobne liście, wiosną zielone, latem zmieniając kolor na błyszcząco brązowy. Od maja do sierpnia na kwadratowych łodygach pojawiają się urocze granatowoniebieskie kwiaty zebrane w groniaste kwiatostany.
Dąbrówka rozłogowa
W tradycyjnym zielarstwie dąbrówka od wieków była ceniona jako lekarstwo na wiele problemów zdrowotnych. Jest blisko spokrewniona z karbieńcem pospolitym [Lycopus europaeus]. Często te dwa zioła są stosowane zamiennie. W zielarstwie tradycyjnie była stosowana do łagodzenia skutków nadużycia alkoholu i jako zioło hamujące krwawienia.
Odwar z liści i kwiatów w winie rozpuszcza zakrzepłą krew w zmiażdżonych wewnętrznie tkankach przez upadek lub inny sposób. Skuteczny do leczenia wewnętrznych uszkodzeń, ran kłutych, przebicia sztyletem jelit. Także obniża wysokie tętno i wyrównuje krążenie. Pisał w 1652 roku Nicholas Culpeper.
Dąbrówka jest zielem aromatycznym o gorzkim i ostrym smaku, energetycznie lekko ciepła. Osusza tkanki, oddziałuje na serce, płuca, żołądek, wątrobę. Tradycyjnie stosuje się do hamowania krwotoków, przy kaszlu, odpluwaniu krwią i zaburzeniach dróg żółciowych.
Medycyna wschodnia wykorzystuje przy zaburzeniach układu oddechowego, gruźlicy, gorączce, drgawkach halucynacjach. Problemach z wątrobą, trawieniem i tarczycą. Zewnętrznie do płukania gardła i jamy ustnej, przemywania ran.
Działanie lecznicze
Dąbrówka rozłogowa jest bogata witaminę C, antyoksydanty, flawonoidy, irydoidy, fotosterole, kwasy: chinowy, chlorogenowy, kawowy. Działanie: antybakteryjne, przeciwzapalne, ściągające, żółciopędne, odtruwające, przeciwbólowe, antyoksydacyjne, kojące, tonizujące. Eliminuje wolne rodniki, zapobiega mutacjom komórek, ma korzystny wpływ na wiele układów i narządów. [1]
- Usuwa zastoje krwi, pobudza krążenie, uspokaja i wspomaga słabe serce
- Reguluje gospodarkę wodną, działa lekko moczopędnie, redukuje obrzęki.
- Zmniejsza kaszel, także pochodzenia nerwowego.
- Poprawia przemianę materii, pomaga wydalać toksyny, chroni i regeneruje wątrobę.
- Relaksuje, oddala drżenie i napięcie nerwowe, chroniczny stres.
- Reguluje poziom estrogenu u kobiet
Dąbrówka jest silnym, nie narkotycznym środkiem uspokajającym. Relaksuje serce, naczynia krwionośne, układ oddechowy i trawienny.
Wskazana przy wzorcach nierównowagi, które pasują do nadczynności tarczycy lub szoku, nerwowości jak wytrzeszcz oczu. Osoba, która potrzebuje dąbrówki jest wystraszone, jak zwierzę, na które się poluje. Ma szeroko otwarte wytrzeszczone, przerażone oczy, nie jest w stanie się zrelaksować co utrudnia sen.
Niespokojna, zdeterminowana osobowość jest bardziej podatna na rozwój nadczynności tarczycy, ponieważ zawsze jest zdenerwowana i wywiera presję. Dzięki działaniu uspokajającemu roślina może pomóc każdemu, w takim stanie, nawet, gdy nie rozwinęła się nadczynność tarczycy.
Zastosowania dąbrówki
- Krwawienia wewnętrzne i zewnętrzne
- Gorączka, przeziębienie, kaszel, duszności, ból gardła, astma, alergia, gruźlica
- Osłabione serce, arytmia, palpitacje, wysokie ciśnienie
- Zaburzenia pracy tarczycy, choroba Grave’a
- Chroniczny stres, niepokój, depresja, nerwica, bezsenność
- Wrzody wewnętrzne, żołądka, jamy ustnej
- Zaburzenia miesiączkowania, PMS
- Dna moczanowa, reumatyzm, zaburzenia metabolizmu, nadwaga
Dąbrówka rozłogowa przepisy
Herbatka z ziela
Łyżeczkę ziela dąbrówki parzy się kwadrans pod przykryciem w szklance wrzątku. Po przecedzeniu pije 2-3 razy dziennie między posiłkami. Przy problemach z tarczycą i układem nerwowym dąbrówkę można łączyć z melisą. W dolegliwościach układu oddechowego z tymiankiem lub cząbrem, w zaburzeniach miesiączkowania z różą pomarszczoną.
Mocniejszy napar stosuje się do płukania gardła, przemywania ran, odczynów alergicznych skóry, okładów na oczy przy obrzękach, zapaleniu spojówek. Do nasiadówek przy hemoroidach.
Olejek z dąbrówki
Drobno pokrojone ziele z kwiatem, skrapia się spirytusem. Po kilku minutach zalewa się oliwą z oliwek. Maceruje trzy dni. Każdego dnia podgrzewa w kąpieli wodnej około 10. Po przefiltrowaniu stosuje do odżywienia i regeneracji skóry, stanów zapalnych, drobnych ran, odleżyn, odparzeń, odmrożeń. Pomaga przy rozstępach, ujędrnia skórę. Odcedzone ziele można zalać wrzątkiem. Odstawić na kilka godzin, po przecedzeniu używać jako tonik.
Nalewka
Jedną część ziela zalewa się w słoiku pięcioma częściami alkoholu 40-45%. Maceruje dwa tygodniu i filtruje. Stosuje się 1-2 ml dwa, trzy razy dziennie.
Uwaga: Nie poleca się w ciąży i przy karmieniu piersią.