Kava kava relaksuje ciało i umysł, oddala lęki bez otępiania

Kava kava czyli pieprz metystynowy [Piper methysticum] jest krzewem dziko rosnącym na wyspach Pacyfiku. Tradycyjnie, od tysięcy lat z jego kłącza przyrządza się napoje ceremonialne przy okazji uroczystości rodzinnych, ważnych spotkań politycznych i obrzędów religijnych. Roślina ma również działanie lecznicze dla ciała, umysłu i ducha.

Pochodzący z Malenazji pieprz metystynowy jest krzewem dorastającym do 4,5 metra wysokości. Wytwarza duże liście w kształcie serca i biało-kremowe kwiaty.  Rośnie na wyspach Salomona, Vanuatu, Fidżi, Tonga, Samoa, Nowej Gwinei i Hawajach. Został „odkryty” w XVIII przez wyprawę kapitana Cooka, który nazwał roślinę „odurzającym pieprzem”. Według jego relacji kłącza przeżuwano, następnie dolewano wody i wytwarzano brązowy, gorzki napój.

Kava kava w tradycyjnym zielarstwie

Mieszkańcy zachodu uważają Polinezyjczyków za spokojnych, zrelaksowanych ludzi, życzących bez stresu, napięcia i pośpiechu. Możliwe, że częściowo to zasługa Piper methysticum , z którego zalet miejscowa ludność nieprzerwanie korzysta od  3 tysięcy lat.

W dzisiejszej Polinezji kava pełni funkcję społeczną i ceremonialną, tak jak na zachodzie alkohol. W trakcie biesiad towarzyskich, uroczystości świątecznych, religijnych i spotkaniach biznesowych tradycją jest popijanie napoju w trakcie rozmów. Ma to bezpośrednie konsekwencje. Alkohol pobudza, przytępia myślenie, skłania do konfliktów . Z kolei kava relaksuje, uspakaja, oddala lęki, pozwala zachować jasność umysłu, tworzy atmosferę pokoju i współpracy.

Tradycyjnie sproszkowany surowiec przeżywali młodzi chłopcy i dziewice. Następnie macerowano w mleku lub wodzie kokosowej, a przefiltrowaniu podawano do picia w temperaturze pokojowej. Europejczycy uważali to za niehigieniczne, stąd dziś większość kultur przed macerowaniem rozbija na kamieniu.

Profil energetyczny
Smak: ostro drażniący, cierpki, gorzki
Energetyka: rozgrzewa, chłodzi umysł, osusza
Tkanki: żołądek, serce, płuca, nerki, ośrodkowy układ nerwowy, trawienny, mięśnie
Działanie: kojące, relaksujące, rozluźnia tkanki, usuwa blokady, flegmę, stymuluje harmonijny przepływ, uwalnia „wiatr”, uspokaja Shen, ożywia serce.

Napój ma wyraźnie ostry smak z gorzkawym posmakiem, który drażni gardło, pozostawiający uczucie mrowienia na języku. Leczniczo miejscowa ludność wykorzystuje go środek nasenny, przeciwbólowy, przeciwzapalny, rozluźniający, relaksujący. Stosuje w  leczeniu zaburzeń żołądka, biegunek, rzeżączki, bólów reumatycznych, trawiennych, dny moczanowej, obrzęków, stanów zapalnych układu moczowo-płciowego, niepokoju, kołatania serca, przeziębień.

By wprowadzić nastrój euforii na wieczornych spotkaniach towarzyskich serwuje się kava chai, zwykle przy akompaniamencie muzyki, której towarzyszą tańce na boso po trawie.

Jak działa kava?

Herbatkę z małą dawką kavy odczuwam jako gorzkawo, cierpką i ostrą. Najpierw rozgrzewającą pikantność, po której następuje odrętwienie – zaczynając od języka po gardło. Od razu przychodzi uspokojenie umysłu i rozluźnienie mięśni od karku po stopy. Po kilku minutach czuję się jak po długiej, relaksującej kąpieli.  Rozgrzana, rozluźniona, spokojna, lecz nie senna. Kava zarówno stymuluje jak i rozluźnia. Większe dawki działają nasennie.

Uwalnia od napięć, głęboko rozluźnia umysł i ciało, nie zaburzając koncentracji. Przynosi wewnętrzne ukojenie, odprężenie w mięśniach, układzie nerwowym, i trawiennym.  Jest pomocna w stanach niepokoju, lęku, stresu. Skutecznie uśmierza dolegliwości bólowe spowodowane napięciami, przykurczami, blokadami.

Wywiera silne działanie relaksujące na tkanki całego ciała, szczególnie napięcia i dolegliwości bólowe w dolnej części pleców, w okolicach nerek, nadnerczy. Rozluźnia napięcia w okolicach szyi, szczęk, nadgarstkach dłoniach.

Bardzo pomocna dla osób, które tłumią emocje. Spiętych, poblokowanych, plączących bez powodu lub łapiących się na tym, że bezwiednie zaciskają pięści. Pomaga wydobyć je na zewnątrz, przetransformować, wiele spraw odpuścić.

Na każdego może działać inaczej. Jedni mogą poczuć euforię, lekkość, inni stać się senni. Kava inteligentnie dostosowuje się do potrzeb organizmu, działanie zależy również od dawki.

Co mówi nauka?

Zawartość pieprzu metystynowego to głównie  kawalaktony, w tym kawaina, dihydrokawaina, metystycyna, dihydrometystycyn, które rozluźniają mięśnie szkieletowe i poprawiają nastrój. Kava zawiera też flawonoidy, związki mineralne i sporo skrobi.

Działanie: relaksujące, rozluźniające, uspokajające, przeciwdepresyjne, antyseptyczne, przeciwlękowe, odurzające, przeciwdrgawkowe, trawienne, miejscowo przeciwbakteryjne.

W krajach zachodnich kava była uważana za skuteczny środek w leczeniu stanów lękowych, depresji, psychoz, bezsenności, napięć/bólu mięśni, bez otępiania  i spowalniania czasu reakcji. W wielu przypadkach przynosząca odprężenie, jednocześnie poprawę koncentracji. Badania kliniczne, w których porównano z  lekami psychotropowymi np. diazepam wykazały tę samą skuteczność, bez upośledzania funkcji umysłowych i powodowania uzależnień.

Domniemana hepatotoksyczność
Jedno z badań sugerowało, że wywołuje raka wątroby u gryzoni karmionych ogromnymi ilościami ekstraktu z kavy rozcieńczonymi w oleju kukurydzianym. Szczury i myszy przez dwa lata otrzymywały dawki odpowiadające 17-68 g dziennie dla człowieka o wadze 70kg. Czyli ponad 100 razy więcej, niż normalne dawkowanie. Na świecie jest znanych ok. 100 przypadków uszkodzenia wątroby u człowieka. Jednak związek przyczynowy nie został ustalony ponad wszelką wątpliwość. Mogło być spowodowane  lekami lub alkoholem, ewentualnie zbyt wysokimi dawkami. [1], [2] Niemniej jednak osoby z uszkodzeniem wątroby i nadużywające alkoholu nie powinny spożywać.

Zastosowania

Chociaż roślina nie jest zakazana, w wielu krajach nie jest dostępna w sprzedaży, w innych można nabyć bez problemu. Niemiecka Komisja E  nie zaleca przekraczać 60 – 120 mg dziennie. Ja używam maksymalnie 5-10 g zmielonego suszu na 300 ml ciepłej wody z dodatkiem masła. Aktywne substancje lepiej się ekstrahują w tłuszczu. Ewentualni mleka lub przestygniętego kakao z dodatkiem wanilii.

Nie stosuję codziennie, raczej sporadycznie, gdy potrzebuję rozluźnić ciało i umysł. Należy pamiętać, by każdą roślinę o działaniu psychoaktywnym traktować z wdzięcznością i szacunkiem, nie przekraczając granic. Często mniej znaczy więcej.

B. della Porta