Niecierpek na skórę, włosy, alergie, grzybice

Niecierpek [Impatiens] jest bardzo niecierpliwą rośliną, przy delikatnym dotknięciu strąki nasienne od razu pękają a nasionka rozsypują się na odległość.

Stąd łacińska nazwa Impatiens oznaczająca niecierpliwy, Anglicy nadali roślinie przydomek Touch-me-not czyli nie dotykaj mnie.

Niecierpek w Polsce

Do rodzaju niecierpków należy kilkaset gatunków, głównie rosną w strefach subtropikalnych. W Polsce dziko występuje kilka m.in niecierpek pospolity, drobnokwiatowy, gruczołowaty, pomarańczowy. Liczne gatunki uprawia się jako rośliny ozdobne.

Niecierpek pospolity Impatiens noli-tangere

Niecierpki są roślinami jednorocznymi o mięsistych, wilgotnych, płożących się lub wzniesionych łodygach. Liście lancetowate lub ząbkowane, kwiaty o kształcie różyczek są w różnych kolorach. Cechą charakterystyczną jest jeden z pięciu płatków jest większy od pozostałych. Liście zanurzone w wodzie wydają się srebrzyste.

Lubią miejsca zacienione i wilgotne. Spotykane wzdłuż brzegów rzek, jezior, rowów, potoków, na terenach bagiennych i wilgotnych lasach. Często występują obok trującego bluszczu, na którego poparzenie są odtrutką. Wystarczy zmiażdżyć do puszczenia soku, wetrzeć w skórę i zostawić okład. Łagodzi też pieczenie i bąble po pokrzywach.

W tradycyjnym zielarstwie

Niecierpki mają długą historię stosowania, głównie jako środek łagodzący podrażnienia skóry. Plemiona Indian północnoamerykańskich stosowali sok z łodyg i liści do łagodzenia świądu i bólu przy różnego rodzaju pokrzywkach, poparzeniach, owrzodzeniach, ranach i podrażnieniach skóry.

Niecierpek gruczołowaty Impatiens glandulifera

Niecierpek ma naturę chłodzącą, reguluje nawilżenie: osusza bądź nawilża.  W medycynie wschodniej stosowano jako środek przeciwświądowy, przeciwbólowy przy podrażnieniach skóry. Wewnętrznie wspomagający krążenie, przeciw obrzękom, jako antidotum na zatrucie rybami i przy wzorcu nierównowagi, w medycynie chińskiej zwanej „letnim upałem” co oznacza przegrzanie lub udar cieplny.

Niecierpek usuwa nadmiar żywiołu ognia z serca, układu krążenia i jelita cienkiego. Napary stosuje się w leczeniu przegrzania, gorączki, słabego oddawania moczu, skurczów żołądka, gorącej wątroby, żółtaczki, przy bólach, obrzękach

W medycynie współczesnej

Niecierpek jest bogaty w substancje przeciwzapalne, przeciwbakteryjne i przeciwgrzybicze w tym fitoncyd  2-metoksy-naftochinon. Ponadto zawiera flawonoidy, żywice, liczne kwasy organiczne i olejki eteryczne.

Działanie: moczopędne, przeczyszczające, odtruwające, wymiotne, rozkurczowe, antyhistaminowe, przeciwnowotworowe.

• Hamuje autoagresję immunologiczną
• Reguluje ciśnienie krwi
• Chroni miąższ wątroby, serce, nerki i naczynia krwionośne
• Łagodzi stany depresyjne
• Pomaga pozbyć się trucizn, nadmiaru wody i soli.
• Łagodzi choroby skórne, trądzik, wypryski, pokrzywki, ukąszenia, świąd grzybice, łuszczycę, egzemę, AZS

Niecierpek przepisy

W zielarstwie wykorzystuje się części naziemne podczas kwitnienia. Zebrane całe pędy trzeba natychmiast wykorzystać bądź ususzyć, bo roślina bardzo szybko więdnie. W plenerze wystarczy zmiażdżyć ziele i nałożyć miejsca dotknięte podrażnieniem.

Niecierpek drobnokwiatowy Impatiens parviflora

Młode, delikatne soczyste łodygi można pokroić i ugotować jak fasolkę szparagową.

Napar z niecierpka
Łyżkę świeżego ziela lub suszu zalewa się szklanką wrzącej wody lub mleka, parzy pod przykryciem pół godziny. Po przecedzeniu pije 2 razy dziennie szklankę naparu przy zatruciach, alergiach, gorączce, przegrzaniu, nadmiarze ognia. Mocniejszy napar na wodzie stosuje się do przemywania skóry, płukanek do włosów i okładów na oczy przy pieczeniu i uczuciu gorąca.

Kostki lodowe
Szklankę rozdrobnionego ziela zalać dwoma szklankami wody. Gotować na małym ogniu, aż połowa wody odparuje. Odstawić do wystygnięcia, przecedzić i przelać do foremek na lód. Kostki stosuje się na podrażniania skóry i pod oczy. Rozmrożone wykorzystuje się do użytku wewnętrznego.

Olejek
Części naziemne niecierpka pokroić, skropić spirytusem. Zalać oliwą oliwek lub olejem kokosowym. Podgrzewać w kąpieli wodnej godzinę lub do momentu aż tłuszcz będzie miał jasnozielony kolor. Odstawić na dobę, przecedzić i przelać do butelki. Stosuje się na skórę i do olejowania włosów. Likwiduje zmiany chorobowe, świąd i wzmacnia cebulki włosów.