Piołun na żołądek, wątrobę, pasożyty, zaburzenia trawienia

Piołun znano i ceniono już w tysiące lat temu w Babilonie, Asyrii i Egipcie.

Ziele polecali lekarze greccy i rzymscy. Hipokrates wymienia absynt jako lek przeciw chorobom żołądka i żółtaczce, Avicenna jako remedium przeciw gorączce i środek na wątrobę. Dioskurydes , grecki botanik i lekarz z czasów Nerona wspomina o piołunie jako dodatku do wina i ..tuszu. Wyciągi z piołunu dodawano do atramentu by chronić rękopisy przed myszami.

W izbach zawieszona bukiety piołunu by wypłoszyć muchy, wkładano między bieliznę w skrzyniach na pchły, mole i inne robactwo. Zmielonym na proszek piołunem obsypywano konie i bydło wyprowadzane na pastwiska. W mocnym odwarze kąpano psy tępiąc pchły, ten sam odwar służył do dezynfekcji ran zwierząt i likwidowania gąsienic na ogródkach.

Magiczne ziele

Na całym świecie uważano piołun za roślinę wielkiej mocy. Łacińska nazwa wywodzi się od imienia greckiej Artemidy, bogini płodności, strażniczki kobiecego łona. Piołun był zielem obrzędowym Egipcjan, Ariów, Celtów i Bałtów. Germanie nazwali mugwurz czyli korzeń władzy. Amerykańscy Indianie wierzą, że ziele otwiera dostęp do wyższych sfer świadomości, a tym, którzy szukają wizji lub zwierzęcego ducha opiekuńczego radzą nacierać się zielem.

U Słowian piołun związany był z obchodami święta letniego przesilenia, służył jako lekarstwo i magiczne ziele do zamawiania chorób, odczyniania uroków.  Powszechnie sadzono w przydomowych ogródkach wierząc, że jadowite bestie odgania i swędzenie likwiduje.

Szymon Syreński pisał: „kolerę w żołądek i kiszki wylaną wychędaża, żołądek zimny rozgrzewa, chęć do jedzenia utraconą wzbudza wątrobę oziębłą posila” (ówcześni żółć określali kolera). Posiekane świeże liście piołunu mieszano z białkiem jajka i przykładano na miejsce uderzone. Moczone w wywarze okłady stosowano na choroby oczu. Na problemy z żołądkiem i nieprzyjemny zapach z ust zalecano piołunowe nalewki, a sproszkowanym leczono schorzenia wątroby.

Bylica piołun

Bylica piołun [Artemisia absinthium] zwana piołunem, psią rutą, absyntem jest dziś pospolitym chwastem. Rośnie w ogrodach, na polach i nieużytkach. Rozgałęzione, srebrzysto owłosione łodygi wyrastają do metra wysokości.

Cała roślina wydziela silny zapach i ma bardzo ostry smak. Surowcem zielarskim jest ziele piołunu. Od maja do końca czerwca ścinamy ulistnione pędy i suszymy rozłożone cienką warstwą w miejscach ciemnych i przewiewnych. Po wysuszeniu ziele powinno zachować naturalną barwę, usuwamy zdrewniałe łodygi i przechowujemy w papierowych torbach.

Absynt trunek i lekarstwo

Piołun wraz z anyżem i koprem włoskim posłużył do wyprodukowania słynnego trunku. Recepturę absyntu opracował w XVIII w francuski lekarz Ordinaire. Początkowo uważano nalewkę za lek o szerokim spektrum działania. Stosowano przy problemach z żołądkiem, wątrobą, trzustką, trawieniem, na gorączkę i ból.

Wiek później Absynt stał się popularnym trunkiem artystów. Ponoć największe dzieła Picassa i Van Gogha powstały pod jego wpływem. W początkach XX wieku piołun oskarżono o wywoływanie zaburzeń psychicznych i zakazano sprzedaży. Jednak zła sława absyntu wynikała raczej z braku umiaru w spożyciu i niekontrolowanych warunkach produkcji, niż toksycznych właściwości. Współczesne badania nie wykazały, by absynt pity z umiarem szkodził bardziej niż inne alkohole.

W tradycyjnym zielarstwie

Jest stare powiedzenie „gorzki jak piołun”. Rzeczywiście, psia ruta uważana jest za jedno z najbardziej gorzkich ziół. Tradycyjnie wykorzystywana do wspomagania wątroby i układu pokarmowego, zwalczania pasożytów oraz jako tonik ogólnie poprawiający samopoczucie. Św. Hildegarda mówiła o piołunie „mistrz na wyczerpanie”

Profil energetyczny
Smak: gorzki aromatyczny, cierpki,
Energetyka: Osusza, rozgrzewa
Tkanki: Wątroba, pęcherzyk żółciowy, nerki
Działanie: Poprawia przepływ energii Qi, oczyszcza krew, niszczy pasożyty, tonizuje układ nerwowy

Piołun jest mistrzowskim ziołem  na wątrobę, niestrawność, bóle żołądkowo-jelitowe. Idealny dla osób ze słabym trawieniem, niskim poziomem energii, pomaga w dnie moczanowej i przy kamieniach nerkowych.

Ajurweda wykorzystuje ziele w leczeniu chorób układu nerwowego, oddechowego, malarii, żółtaczki, nowotworów i jako tonik redukujący kapha.

Prof. Rudolf Fritz Weiss polecał jako środek stymulujący centralny układ nerwowy, co dawniej powszechnie nadużywano w postaci absyntu,  ale jak mówił: niskie dawki wywierają raczej działanie równoważące i regulujące.

Piołun wpływa na nastrój i jakość życia lepiej niż jakiekolwiek standardowe leki. Kiedy wąchamy lub rozcieramy w dłoniach ziele, jego zapach ugruntowuje zmysły i wyostrza świadomość ciała. Esencje kwiatowe pomagają w stanach psychicznego odrętwienia, poczucia zamknięcia, odizolowania, relaksują.

W medycynie współczesnej

Liście i kwiaty piołuny są bogate w flawonoidy, garbniki sole mineralne, w tym  dużo potasu. Zawierają związki gorzkie: absytynę, , anabsytynę, acetyleny, terpeny i olejek eteryczny z zawartością 70% tujonu.

Tujon działa jako antagonista neuroprzekaźnika GABA, zmniejsza nadpobudliwość neuronów, redukuje napięcia w ośrodkowym układzie nerwowym, zmniejsza poczucie lęku, relaksuje. Ale w małych dawkach. W większych lub stosowany dłuższy czas jest toksyczny. Może zwiększać agresję, powodować zawroty głowy, halucynacje. Piołunu nie mogą stosować kobiety w ciąży i matki karmiące.

Działanie: żółciotwórcze, żółciopędne, rozkurczowe, antyseptyczne, tonizujące, odkażające, przeciwgorączkowe.

Piołun silnie działa przeciw bakteriom, wirusom, grzybom , pasożytom, owsikom, robakom. Pobudza wydzielanie soków trawiennych, enzymów trzustkowych. Aktywuje procesy metaboliczne, poprawia trawienie i przyswajanie, oczyszcza nerki i przewód pokarmowy. Badania wykazały, że wyciąg z piołunu niszczy komórki nowotworowe [1]. Zastosowania: w chorobach dróg żółciowych, wątroby, trzustki i dróg moczowych, braku łaknienia, anoreksji, anemii, chorobie Crohna [2]

Zastosowania piołunu

W kuchni piołun wykorzystywano do przyprawiania potraw tłustych, z mięsa, gęsi, kaczki. Odrobina nadaje ostrości, lekkości, wytrawności.

Napar z piołunu
Łyżeczkę suszu zalewamy szklanką wrzątku. Zaparzamy pod przykryciem kwadrans Przecedzamy i wlewamy do termosu. Popija się małymi porcjami cały dzień. Zastosowania: brak apetytu, anoreksją, po ostrym zapaleniu trzustki i dysfunkcji narządu. Czas kuracji 7 dni. Chłodny napar stosuje się przy astmie.

Nalewki z piołunu
Szklankę świeżego lub suszonego ziela zalewamy 2 szklankami 70% alkoholu zbożowego. Macerujemy 4-6 tygodni w chłodnym, suchym miejscu i filtrujemy. Stosuje się 20-30 kropli rozcieńczonych na dzień przez okres do dwóch tygodni.

W utracie apetytu, anoreksji 30 minut przed posiłkiem. Przy kiepskim samopoczuciu, nerwicach wegetatywnych, problemach z trawieniem, przyswajaniem 2 razy dziennie po posiłkach 10-15 kropli. Po miesiącu przerwy można wznowić dwutygodniową kurację. Przepisy na inne nalewki piołunowe tutaj.

Ciężkie zatrucie alkoholowe
Garść ziela macierzanki i pół garści piołunu zalewamy litrem wrzątku. Zaparzamy pod przykryciem 2-3 minuty i przelewamy do termosu. Co kwadrans podaje się choremu łyżkę naparu.

Rak żołądka
Szczyptę ziela piołunu zalewamy filiżanką wrzątku na 3 sekundy. Pije się na zimno małymi łykami. Przy dolegliwościach żołądkowych na tle nerwicowym: Pół łyżeczki waleriany gotuje się 3 minuty w szklance wody. Po zdjęciu z ognia na 3 sekundy wrzuca się małą szczyptę piołunu i odcedza. Można stosować w raku wątroby i pęcherzyka żółciowego.

Mieszanki z piołunem

Na trawienie
Po 1/2 łyżeczki liści mięty pieprzowej, kwiatów rumianku, liści piołunu zalewamy szklanką wrzątku. Zaparzamy kwadrans pod przykryciem. Pije się 2 razy dziennie w problemach z wątrobą, trzustką na skutek przejedzenia, niestrawności i w zaburzeniach dróg żółciowych.

Kuracja przeciw pasożytom
Mieszanka z 6 ziół prof. Ożarowskiego. Przepis i dawkowanie Tutaj

Napar na glistnicę
Mieszamy 6 części piołunu, po 2 wrotyczu i koszyczków rumianku. Łyżkę stołową mieszanki parzymy 15 minut w szklance wrzątku. Pije się co godzinę po łyżeczce.

Oczyszczanie krwi, wątroby i dróg żółciowych
Bierzemy w równych ilościach piołun, szałwię, skrzyp polny i kwiat tarniny. Łyżkę stołową ziół zalewamy szklanką wrzątku. Po kwadransie przecedza się, pije ciepły rano i wieczorem.

Maść na reumatyzm
Po 4 łyżki suszonego ziela piołunu i macierzanki wsypujemy do rondelka. Dodajemy 1/2 litra smalcu gęsiego i doprowadzamy do wrzenia. Na małym ogniu ogrzewamy 20 minut. Odstawiamy kilka godzin do naciągnięcia i przecedzamy. Świeżych ziół dajemy po 2 garści, można dołożyć pokrzywy. [S. Korżawska]