Pomurnik lekarski na nerki, układ moczowy, obrzęki, reumatyzm

Pomurnik lekarski [Parietaria officinalis] jest reliktem dawnych upraw, chwastem z rodziny pokrzywowatych.

Rośnie na przydrożach, przypłociach, rumowiskach, w pobliżu opuszczonych domów, w pęknięciach ścian budynków, chodników, wzdłuż opuszczonych kwietników. Stąd łacińska nazwa oznaczająca mur, ścianę.

Polskie stanowiska są głównie pozostałością po dawnych uprawach, głównie w średniowiecznych klasztorach.  Wiele z nich zanikło ze względu na konserwacje murów, ale roślina pojawia się w nowych miejscach.

Marcin z Urzędowa w Herbarzu z roku 1595 wspominał że pomurnik siano w przydomowych i przyklasztornych ogródkach. Z czasem roślina rozprzestrzeniała się do miast, zasiedlając mury i miejskie bruki. W dawnej Polsce pomurnik stosowano do leczenia chorób układu moczowego, nerek, reumatyzmu oraz zewnętrznie na skórę.

Pomurnik lekarski

Parietaria, pomurnik jest niewielką byliną wieloletnią dorasta do wysokości 80-100 cm. Wyglądem przypomina pokrzywę, ma zwykle pojedyncze łodygi.  Podłużnie, błyszczące jajowate liście o 3 nerwach, bez włosków parzących z obu stron są zaostrzone. Niewielkie, zielonkawe kwiaty skupione w gęste,  kuliste kwiatostany.  Owocem jest drobna niełupka.

Roślina tworzy zwarte kępy lub  łany, w miejscach zacienionych, z małym nasłonecznieniem.  Kwitnie od czerwca do września. Surowcem lekarskim jest ziele pomurnika zbierane w okresie kwitnienia wraz z kwiatostanem oraz korzeń.

Właściwości lecznicze

Pomurnik to zapomniane, ale bardzo wartościowe zioło. Bogaty w sole mineralne – potas, wapń, magnez, flawonoidy, garbniki i kwasy organiczne. Słabo poznany pod względem fitochemicznym ze względu na stosunkowo małe zainteresowanie. Jednak bogate doświadczenie w medycynie ludowej dowodzi, że roślina jest niezwykle pożyteczna w leczeniu wielu dolegliwości.

• Pomurnik działa moczopędnie, oczyszczająco, przeciwzapalnie, zmiękczająco wykrztuśnie, napotnie
• Rozpuszcza kamienie nerkowe i w układzie moczowym
• Wypłukuje złogi reumatyczne
• Łagodzi kaszel, astmę, problemy z oddychaniem
• Bardzo skutecznie redukuje obrzęki pochodzenia nerkowego, krążeniowego, cukrzycowego, limfatycznego

Roślina ma silne właściwości oczyszczające. Po krótkim czasie można zauważyć, że pozbywając się nadmiaru płynów wyeliminujemy zbędne substancje, które nagromadziły się w stawach. Redukuje to i łagodzi bolesne objawy.

Tradycyjnie pomurnik stosuje się

• W leczeniu chorób dróg moczowych, nerek, pęcherza
• Kamicy nerek i dróg moczowych
• Zapalenia pęcherza i dolegliwości towarzyszących
• Zaburzeniach retencji płynów, obrzękach
• Chorobach reumatycznych
• Leczeniu zaburzeń metabolicznych, którym celem jest redukcja płynów ustrojowych otyłość, cukrzyca, cellulit
• Wspomagająco w leczeniu chorób związanych z zatrzymywaniem płynów i obrzęków – słabe krążenie, nadciśnienie, obrzęki
• Zewnętrzne w leczeniu ran, wrzodów, oparzeń.

Pomurnik zastosowania lecznicze

Pomurnik jest szeroko rozpowszechniony na włoskim wybrzeżu morza Śródziemnego i wyspach. Jest tu popularnym dodatkiem w kuchni jako dodatek do zup, nadzień, omletów i środkiem leczniczym sprawdzonym od pokoleń.

• Tradycyjnie służy do okładów na urazy i skręcenia. Utłuczony miesza się z octem i białkiem jajka. Okłada uraz i bandażuje.
• Stłuczone na miazgę liście stosuje się na owrzodzenia, czyraki, rany, podrażnienia i pęknięcia skóry, hemoroidy.
• Świeże listki stosuje się do leczenia zapalenia spojówek i jęczmienia nacierając powieki.
• Jako środek do odrobaczania dzieci stosowano posiekane listki z ząbkiem czosnku i oliwą z oliwek
• Napary z kwitnących kwiatostanów stosuje się do inhalacji przy przeziębieniach i alergiach układu pokarmowego

Herbatka z pomurnika

Łyżkę świeżego ziela (2 łyżki suszu) zalewa się 250 ml wrzątku. Zaparza kwadrans pod przykryciem. Pije 2-3 razy dziennie w zaburzeniach retencji płynów, chorobach dróg moczowych, problemach metabolicznych.

Jako środek na hemoroidy parzy się 2 godziny. Stosuje 2 łyżki co 3-4 godziny. 

Sok z liści i łodygi 
Pomaga w anginach, przewlekłym kaszlu. Miesza się łyżeczkę z wodą, zażywa 3-4 razy dziennie. Sok trzymany w ustach łagodzi ból zębów. Stosowany do płukania gardła łagodzi ból, chrypkę.  Dioscorides pisał, że stosuje się „ w lewatywach, bólach macierzy i kolkach ”.

Wywar z korzenia 
5 g sproszkowanego korzenia gotuje się kilka minut w 250 ml wody. Odstawia do naciągnięcia na godzinę. Pije się szklankę 3 razy dziennie przed posiłkiem przy astmie oskrzelowej. Zewnętrznie robi wywar z 8 g korzenia na 250 ml wody. Stosuje do okładów na skórę, płukanek do włosów, nasiadówek przy hemoroidach.

W starych księgach znalazłam jeszcze jeden przepis.
Należy przygotować napar z pomurnika pozyskanego w odpowiednim rytuale. „Trzeba wyrwać roślinę lewą ręką ze wschodniego muru budynku w noc przy pełni księżyca. Wywar postawić na noc na parapecie, bez wyjmowania rośliny zanurzonej w wodzie. Niestety, autorzy nie wyjaśnili celu postępowania 🙂

W okresie pylenia pomurnik wywołuje alergie. Reakcje krzyżowe wywołuje morwa, bazylia, figi groszek.

Bogusia della Porta