Wskazówki jak zrównoważyć vata dosha jesienią

Wraz z nadejściem jesieni wiele osób zauważa zmiany w energii, nastroju, śnie i trawieniu. To nie przypadek. Jesień zaostrza vata dosha w ciele i umyśle. Pojawia się większy niepokój, suchość, skłonność do zaparć, problemy ze snem i uczucie wyczerpania.

Vata dosha to subtelna energia rządząca ruchem – dosłownie tłumaczona jako „wiatr”.  Jej natura jest sucha, zimna, lekka, delikatna, zmienna, niestabilna. Szybko się porusza i zmienia kierunki. Jesienią cechy te dominują w naturze, dlatego zaostrza się łatwo w organizmie. Kiedy tak się dzieje, będziemy odczuwać wyczerpanie, zmęczenie, kruchość, wrażliwość i większą podatność na choroby.

Wzrost vata jesienią

Vata reprezentuje połączenie żywiołu przestrzeni i powietrza, ma naturę wiatru. Rządzi ruchem, aktywnością, krążeniem, oddychaniem i układem nerwowym. Jesień przynosi chłód, suche wiatry i zmienną pogodę, które zaostrzają vata. Czujemy się wtedy przytłoczeni, zdezorientowani mamy trudności z koncentracją i podejmowaniem decyzji. Inne objawy to

• Sucha skóra i włosy
• Zaparcia, wzdęcia, suche stolce, zaburzenia trawienia
• Ból w dole pleców, uszu,
• Bezsenność, lub niespokojny płytki sen
• Sztywność stawów, „strzykanie”
• Lęk, niepokój, niepewność, poczucie osamotnienia, chaotyczne myślenie

Aby zrównoważyć vata, zanim się pogorszy, należy podjąć działania przeciwne. Priorytetem jest sen, odpoczynek, rutyna, uziemienie, odżywienie.

• Zimne, suche, surowe pokarmy zaostrzają vata – posiłki powinny być gotowane, wilgotne (zupy, gulasze), ciepłe, z rozgrzewającymi przyprawami: imbir, cynamon, kumin, koper włoski, aromatyczne zioła. Warzywa korzeniowe dostarczają uziemiającej energii.
• Smak pikantny, gorzki, cierpki zaostrza vata – balansują: słodki, kwaśny i słony.
• Suchy masaż ciała szczotką poprawia przepływ limfy, nakładanie ciepłego oleju sezamowego nawilża ciało
• Ssanie oleju oczyszcza z toksyn, oczyszcza umysł, wspomaga zdrowie jamy ustnej, gardła i zatok – więcej TUTAJ
• Ciepłe mleko ze szczyptą gałki muszkotołowej poprawia sen i nocny wypoczynek.
• Oddech przeponowy, łagodna aktywność fizyczna: spacery joga uspokajają vata. Intensywne treningi, sporty wysiłkowe nasilają.
• Suchość jest charakterystyczną cechą vata, dlatego kluczowe jest utrzymanie nawilżenia. Ciepłą woda i herbatki ziołowe balansują, zimne napoje pogarszają vata.

Zioła balansujące vata dosha

Równowaga vata u każdego to sprawa indywidualna. Ważne by obserwować, jak ciało i umysł reagują na zmiany. Zwrócić uwagę na nawilżenie/suchość  skóry, błon śluzowych, okrężnicy, trawienie, poziom energii, koncentracji, czy poziom lęku rośnie lub maleje. Uważność pozwala wykryć zaburzenia na wczesnym etapie i zapobiegać pogłębianiu nierównowagi.

Zioła pomagające zrównoważyć zmienną naturę vata jesienią, to te które wspierają układ nerwowy. ajurweda zaleca: Ashwagandha, shatavari (nawilża suchość), święta bazylia (uspakaja umysł i oddech), imbir, cynamon, (rozgrzewa, porusza zastój), triphala (poprawia trawienie, nawilża jelita). Słodka, kojąca, nawilżająca lukrecja jest idealna dla vata. Gotu kola – uspokaja umysł, poprawia sen, zmniejsza stany lękowe.

Ajurwedyjska jesienna herbatka równoważąca vata

Kawałek imbiru wielkości kciuka, 1/4 laski cynamonu, 2 ziarenka kardamonu, odrobinę lukrecji gotować 5 minut w 300 ml wody. Dorzucić  łyżeczkę świętej bazylii, zaparzać 10 minut. Po przecedzeniu dosłodzić miodem, można dodać odrobinę ghee.

Lokalne zioła balansujące vata

Osobiście z doświadczenia uważam, że zioła lokalne lepiej się dopasowują do naszych, europejskich organizmów. Mimo, że pod względem składu chemicznego mogą być słabsze, to energetycznie silniej i stabilniej działają.

• Lipa nawilża suche tkanki, rozwesela serce i przegania smutek
• Arcydzięgiel rozgrzewa, rozprasza wiatr, wspiera żołądek i ducha
• Melisa, przynosi radość, rozluźnia, uspakaja, wspiera sen i trawienie.
• Kojący, ciepły rumianek wycisza system nerwowy i układ pokarmowy
• Lawenda zmniejsza napięcia w ciele i umyśle
• Głóg tonizuje serce, układ krwionośny, odżywia krew
• Dziurawiec oddala lęk, rozświetla umysł i przywraca mózg na właściwe tory, polecany przy jesiennej chandrze
• Kozłek jest ciężki, uziemiający, zmniejsza niepokój
• Serdecznik przywraca równowagę emocjonalną
• Anyż biedrzeniec, kminek, koper włoski – ciepłe, oleiste, aromatyczne rozluźniają układ trawienny, usuwają gazy, wzdęcia (wiatr)
• Nagietek, prawoślaz – koją, nawilżają.
• Lebiodka, majeranek, macierzanka rozgrzewają trawienie

Herbatka europejska balansująca vata

1-2 łyżeczki mieszanki: anyż biedrzeniec, koper włoski, kminek (lub kumin) zalać 2 szklankami wody. Zagotować, podgrzewać 2-3 minuty. Zdjąć z ognia dorzucić wybranych części miękkich ziela np. rumianek, dziurawiec, lipa. Zaparzać 10 minut, przecedzić i dosłodzić miodem.

B. della Porta