Modrzewie i arabinogalaktany na wzmocnienie odporności

Modrzewie [Larix] z rodziny sosnowatych, są ewenementem wśród drzew iglastych. Ich igiełki zmieniają kolor i opadają na zimę. Wiosną zachwycają soczystą zielenią, latem przybierają niebieskie odcień, a jesienią złocą się żółcią, czerwienią i brązem.

W folklorze modrzewie uważano za siedzibę duchów żeńskich i jako symbol młodości, urody, wytrwałości, odnowy. Uważano, że chronią przed złem. Słowianie sadzili je wokół świętych miejsc. Witki modrzewiowe wieszano nad drzwiami domostw, a umoczonymi w wodzie święconej kropiono bydło pierwszy raz wychodzące na pastwiska.

Z odpornego na wilgoć drzewa modrzewiowego budowano kościoły, kapliczki, dworki, mosty, statki i łodzie. Z żywicy modrzewiowej wyrabia się terpentynę wenecką, zwaną tłustą esencją.

Modrzewie

W strefach klimatu chłodnego i umiarkowanego półkuli północnej występuje kilkanaście gatunków modrzewi. Ich igiełki są ciekawie rozmieszczone, układają się w pęczki. Wiosną w marcu i kwietniu modrzewie zakwitają. Na drzewach pojawiają się osobniki dwupłciowe – żółte męskie i purpurowe żeńskie.

W Europie powszechnie występuje modrzew pospolity Larix decidua. Pierwszy człon został nadany przez Rzymian, którzy przejęli nazwę od plemion galijskich zamieszkujących Alpy. Drugi pochodzi od łacińskiego deciduus -opadanie, nawiązując do zrzucania igieł jesienią.

Wszystkie gatunki o podobnych właściwościach wykorzystywane w zielarstwie. Najsilniejsze działanie wykazują modrzewie syberyjskie i amerykańskie. Surowcem jest kora, igły, żywica, szyszki i młode pędy.

W tradycyjnym zielarstwie

Prawie wszystkie kultury wykorzystywały leczniczo lokalnie rosnące modrzewie. Tradycyjnie wykorzystywano jako środek moczopędny, wykrztuśny, przeczyszczający i przeciwpasożytniczy. Zewnętrznie do gojenia ropnych ran, oparzeń, leczenia egzemy, łuszczycy i przewlekłych dolegliwości skórnych.

Indianie Ameryki Północnej herbatkami z igieł lub kory stosowały na kaszel, bóle gardła i głowy. Parą z gotowanych gałązek oczyszczano powietrze i leczono bolące mięśnie.  Na Syberii tradycyjnie stosowano dla wzmocnienia odporności i zewnętrznie w problemach skórnych, odmrożeniach.

Modrzewie wydzielają lekki zapach. Smak aromatyczny, gorzki, cierpki, igły kwaskowaty, kora słodki. Oddziałuje na meridiany płuc i śledziony. Usuwa gorącą, wilgotną stagnację, stany zapalne, niepokój.

Na głębszym poziomie modrzewie dodają pewności siebie, wskazane dla osób wątpiących we własne możliwości. Przebywanie wśród modrzewi, przytulanie się do pnia, kąpiel w aromatycznym wywarze pozwala oderwać się od spraw przyziemnych.  Energetycznie wzmacnia, pobudza, regeneruje i koi nerwy.

Co mówi nauka ?

Modrzewie są bogate w olejki eteryczne, kwasy żywiczne, garbniki, flawonoidy. Działanie: przeciwzapalne, antyseptyczne, przeciwwirusowe, moczopędne, hemostatyczne, przeciwpasożytnicze. Zwalcza zakażenia E.Coli i patogenne bakterie jelit i układu oddechowego [1]. Zwiększa przepuszczalność naczyń krwionośnych.

W końcu lat osiemdziesiątych odkryto arabinogalaktany. [2].  Rodzaj rozpuszczalnego błonnika zbudowanego z silnie rozgałęzionych, nieskrobiowych polisacharydów o wysokiej masie cząsteczkowej L-arabinozy i D-galaktozy.

Fermentowane w jelitach cząsteczki arabinogalaktanów, umożliwiają bakteriom jelitowym odcinanie bocznych łańcuchów cukru i tworzenie krótkołańcuchowych kwasów tłuszczowych (SCFA). SCFA są wykorzystywane jako źródło energii dla komórek nabłonkowych wyścielających dolny przewód pokarmowy i wątrobę. Badania przedkliniczne wykazały, że arabinogalaktany mogą być absorbowane przez błony komórkowe neuronów, chroniąc wrażliwą tkanki mózgowej.

Arabinogalaktany silnie wpływają na układ odpornościowy. Nie tyle stymulują, co regulują działając jako czynnik adaptogenny. Wzmacniają osłabione funkcje i równoważą nadaktywność. W efekcie system odpornościowy zaczyna funkcjonować w sposób zrównoważony, adekwatnie do zagrożeń.

• Zwiększają kolonie bakterii beztlenowych Bifidobacteria i Lactobacillu.
• Aktywują mikrofagi i komórki NK – naturalnych zabójców.
• Regeneruje florę bakteryjną jelit, zmniejszają kolonie bakterii patogennych.
• Wzmacniają pozostałe funkcje układu odpornościowego
• Mogą hamować przerzuty komórek nowotworowych do wątroby.

Modrzewie są najlepszym źródłem arabinogalaktany.  W niewielkim stężeniu występuje w jeżówce, kurkumie, arcydzięglu, grzybach reishi, niektórych warzywach.  Modrzewie syberyjskie zawierają taksyfolinę, jeden z najsilniejszych antyoksydantów, kilkanaście razy silniejszy od witaminy A. Na poziomie komórkowym działa ochronnie na naczynia krwionośne, przewód pokarmowy i wątrobę. Mówi się, że może przedłużyć życie o 20 lat.

Modrzewie przepisy

Jakość flory bakteryjnej odpowiada za trawienie, przyswajanie składników odżywczych i detoks. Bakterie jelitowe produkują niektóre witaminy, regulują pracę hormonów i odpowiadają za odporność. Przetwory zielarskie z modrzewi poprawiają zdrowie jelit, co wywiera ogromny wpływ na układ  odpornościowy.

Modrzew syberyjski

Wewnętrzną korę spod zgrubiałej warstwy zewnętrznej można pozyskiwać cały rok. Trzeba ususzyć i zmielić na proszek. Młode pędy zbiera się pod koniec zimy i wczesną wiosną. Zielone igły i miękkie szyszki w maju i czerwcu. Zastosowania:

• Obniżona odporność [3]
• Nawracające infekcje wirusowe, bakteryjne, grzybicze
• Dolegliwości jelit, słabe trawienie
• Kaszel, ból gardła, krtani, zatok, uszu
• Stany zapalne jamy ustnej, skóry, ropnie, wypryski, krwawienie dziąseł

Nalewka z żywicy modrzewia

100 g surowca zalewa się litrem 90% spirytusu. Odstawia  w ciemne miejsce, codziennie wstrząsając, do całkowitego rozpuszczenia. Po 6-8 tygodniach starannie filtruje. Stosuje łyżeczkę dziennie.

Kora modrzewia 

Ususzoną, sproszkowaną, wewnętrzną korę wymieszaną na papkę z wodą, stosuje się do okładów na ropiejące rany, odmrożenia, oparzenia, ropnie. Herbatka: Łyżeczkę surowca zalewa się szklanką wrzątku. Stosuje pół szklanki 3-4 razy dziennie. Nalewka: 50 gram kory (opcjonalnie wymieszać w równych ilościach z rozdrobnionymi jagodami jałowca). Zalewa się 1/2 litra spirytusu, maceruje 2 tygodnie.

Nalewka z szyszek 

Z niezdrewniałych, zielonych albo czerwonych szyszek modrzewia warto zrobić nalewkę lub syrop. Dwie garście  miękkich szyszek oczyścić, przekroić na połówki. Zalać  ½ litra wódki i 100 ml spirytusu. Odstawić w ciemne miejsce na 3 miesiące co parę dni wstrząsając. Nalewkę przecedzić, dodać kilka łyżek miodu. Odstawić na 2 tygodnie do przegryzienia. Pije się po mały kieliszeczek wieczorem dla wzmocnienia. Nalewka zapobiega grypie, infekcjom wirusowym i bakteryjnym.

Syrop z szyszek modrzewia 

Młode, miękkie szyszki oczyścić, przekroić na połówki. Umieścić w słoju, zasypać cukrem w proporcji 1:1. Odstawić na 2 miesiące w słoneczne miejsce, co parę dni wstrząsnąć. Zlać syrop starannie odciskając. Zażywa się profilaktycznie 1 łyżkę dziennie, leczniczo 2-3. Syrop modrzewiowy ma silniejsze właściwości niż z pędów sosny.

Do celów leczniczych stosuje się nalewkę z żywicy modrzewi i odwar z huby modrzewiowej. Prof. Jan Muszyński opisywał ludowe zastosowania tego ostatniego przy nowotworach przewodu pokarmowego i wątroby.

Odwar z młodych igieł, gałązek modrzewia oczyszcza krew i wzmacnia odporność. Płukanie ust zapobiega krwawieniom dziąseł, zwalcza stany zapalne gardła i jamy ustnej. Obmywanie twarzy oczyszcza i napina skórę.