Zespół jelita drażliwego (IBS) jest jednym z częstszych zaburzeń przewodu pokarmowego, w większości przypadków łączy się z nadwrażliwością trzewną.
Główne objawy to wzdęcia, zaparcia lub biegunki i ból, szczególnie w lewej, dolnej części brzucha. Niektórzy zgłaszają uczucie niepełnego wypróżniania, kozie stolce, w postaci mniejszych i większych grudek, przelewanie się w brzuchu, odbijanie.
Objawom tym towarzyszy często przerost flory bakteryjnej jelita cienkiego i przewlekłe zmęczenie. Nieoczekiwane reakcje na niektóre pokarmy powodują frustrację, nerwowość i pogłębiają problem.
Zespół jelita drażliwego
Medycyna alopatyczna traktuje IBS jako przypadłość znacząco wpływającą na komfort życia, na którą nie ma lekarstwa. Uważa, że objawy nie mają konkretnej przyczyny. W podejściu holistycznym jest inaczej, każda dolegliwość ma swoje źródła. Chociaż pojedyncze przypadki rozpatruje się indywidualnie, to we wszystkich można dostrzec pewne podobieństwa.
Nadmierna reakcja układu nerwowego na stres, prowadzi do zaburzeń czynnościowych w układzie trawiennym i niekorzystnych zmian w mikroflorze jelitowej. Codzienny stres, niepokój, lęki mogą zaczynają wywoływać zwiększoną wrażliwość na niektóre pokarmy.
Wyniszczające objawy uniemożliwiają normalne funkcjonowanie, utrudniają codzienne życie i spożywanie posiłków poza domem. Zmiany motoryki pojawiają się nagle, zaparcia naprzemiennie z biegunkami, toteż w obcym otoczeniu pojawiają się obsesyjne myśli lokalizowania najbliższych toalet.
Jelita drugim mózgiem
Nasze ciało jest nierozerwalną całością, gdzie wszystkie organy i układy ze sobą współpracują. Wiodącą rolę pełni w nim układ nerwowy – centrum dowodzenia, dzięki któremu, możemy oddychać, trawić, czuć, widzieć, myśleć, wykonywać najprostsze czynności.
Przewód pokarmowy stanowią narządy trawienne połączone długą rurką, biegnącą od jamy ustnej do odbytu. Obejmuje usta, gardło, przełyk, żołądek, jelito cienkie, grube, okrężnicę i odbytnicę. Mózg, układ nerwowy i przewód pokarmowy odbierają, odczytują, przekazują i reagują na sygnały pochodzące ze środowiska wewnętrznego i zewnętrznego.
Aktywność układu nerwowego, wyrażającą się poprzez zaburzenia trawienia można postrzegać jako nieuwolnione emocje manifestujące się fizycznie w ciele. W przypadku IBS – w jelitach. Wyrażenia: żołądek podchodzi do gardła, motyle w brzuchu, żółć się wylewa, wiążą się z ekspresją emocjonalną odczuwaną w przewodzie pokarmowym. Układ nerwowy jest tak ściśle powiązany z systemem trawiennym, że współczesna medycyna uważa jelita za drugi mózg. Serce również reaguje na sygnały neuroprzekaźników. Ale najbardziej zbadane jest powiazanie emocji z osią jelita-mózg.
Osoby z zespołem jelita drażliwego zwykle cierpią na stany depresyjne, lękowe lub wzmożoną pobudliwość nerwową. Oprócz ziół trawiennych, koniecznie trzeba zająć się systemem nerwowym. Wiele ziół trawiennych ma działanie również relaksujące, łagodzące lęki, depresje, kurację wspomogą ćwiczenia oddechowe.
Zespół jelita drażliwego – zioła
Rumianek
Łacińska nazwa Matricaria chamomilla, wywodzi się od słowa matka i wskazuje na uniwersalne, kojące działanie rośliny. Rumianek łagodzi stany zapalne, skurcze i napięcie w przewodzie pokarmowym. Uspokaja mięśnie gładkie, usuwa wzdęcia, gazy, jednocześnie relaksuje system nerwowy, pomaga w leczeniu stanów lękowych i nerwowości. 2-3 łyżeczki koszyczków rumianku zalać wrzątkiem, parzyć 10 minut. Po odcedzeni wcisnąć soku z cytryny, można dosłodzić odrobiną miodu. Pije się 3 razy dziennie.
Mięta pieprzowa
Stymuluje trawienie, łagodzi roztrój żołądka, mdłości, nudności, wzdęcia, skurcze, gazy, kolki, biegunki. Rozprasza wszelkie formy stagnacji w żołądku, krwi, limfie, płucach, pęcherzyku żółciowym i emocjach. Aromat olejków eterycznych bardzo szybko dociera układu limbicznego w mózgu. Rozluźnia mięsnie gładkie, odświeża, inspiruje, pobudza, wnosi radość do serca i duszy. Pomaga osobom wyczerpanym nerwowo, przy nadciśnieniu, bezsenności, migrenach.
Anyż biedrzeniec Pimpinella anisum
Dawna nazwa anyżku Solamen intestinorum znaczy „pocieszyciel jelit”, co wskazuje na podstawowe działanie. Herbatki z anyżku sprawdzają się przy zimnym, powolnym trawieniu z objawami braku apetytu, uczucia ciężkości w żołądku, wzdęciami, bolesnymi skurczami jelit i ogólnym dyskomfortem w okolicach żołądka i splotu słonecznego. Biedrzeniec stymuluje produkcję soków trawiennych, łagodzi niestrawność, nudności, gazy, wzdęcia, skurcze żołądkowo-jelitowe. Działa łagodnie uspokajająco, zmniejsza drażliwość i nerwowość. Normalizując perystaltykę jelit pomaga przy zaparciach i biegunkach, co jest przydatne przy zespole jelita drażliwego. Działanie przeciwgrzybicze hamuje przerost Candida albicans.
Melisa lekarska
Delikatnie oddziałuje na cały system. Łagodzi napięcie w układzie trawiennym, wzdęcia, skurcze, kolki. Uspokaja układ nerwowy, zmniejsza stres, niepokój, drażliwość. Tradycyjnie ziele stosowano dla odprężenia, uspokojenia serca i żołądka, podniesienia na duchu. Przydatna przy depresjach, którym towarzyszy lęk,
ospałość, rezygnacja, przemęczenie.
Koper włoski
To kojący, relaksujący tonik trawienny. Nasiona kopru włoskiego rozgrzewają układ pokarmowy, poprawią trawienie i pracę wątroby. Usuwają zimną wilgoć z żołądka, śledziony i podbrzusza. Wskazane przy zimnej stagnacji w przewodzie pokarmowym, która często jest wynikiem siedzącego trybu życia. Eliminują gazy, wzdęcia, hamują nadprodukcję śluzu w jelitach, regulują wypróżnianie. Pomagają trawić fizyczny pokarm i myśli, idealny dla osób cierpiących na niestrawność, które zbyt dużo myślą, nie potrafią zrelaksować umysłu i brakuje im uziemienia. Przy zespole jelita drażliwego dobrze jest żuć nasionka powoli kwadrans przed posiłkiem.
Korzeń imbiru
Często zalecany przy zespole jelita drażliwego, zmniejsza gazy, wzdęcia, eliminuje nudności, łagodzi stany zapalne i rozluźnia napięcie mięśniowe przewodu pokarmowego. Ostry smak rozgrzewa górny odcinek układu trawiennego, słodki posmak koi odcinek dolny. Wzmacnia ogień trawienny w żołądku,
stymuluje metabolizm i poprawia przyswajanie. Odświeżająca lekkość rozwiewa wilgoć i poprawia nastrój. Ciepłe, stymulujące działanie sprawdzi przy zimnej stagnacji, odczuwaniu chłodu, słabym krążeniu, zimnych dłoniach i stopach, zastoju w przewodzie pokarmowym.
Cynamon cejloński
Skuteczny przeciw infekcjom przewodu pokarmowego, zakażeniem grzybicznym i bakteryjnym. Aromatyczna, pobudzająca, rozgrzewająca przyprawa krążenie i nastrój, silnie rozgrzewa, rozprasza zimne zastoje, osusza z nadmiaru zimnej wilgoci. Pobudza serce, wątrobę, nerki i śledzionę; relaksuje splot słoneczny i system nerwowy. Zagotować w rondelku 250 ml wody, dorzucić połowę pokruszonej laski cynamonu. Pogotować 3 min i odstawić do naciągnięcia na 10 min. Tak przygotowany napój pomaga przy zespole jelita drażliwego, łagodzi wzdęcia, bóle brzucha i dyskomfort.
Kumin Cuminum cyminum
W medycynie wschodniej uznawany jest jako środek rozgrzewający układ trawienny, dzięki czemu pokarm jest dobrze strawiony i łatwiej przyswajalny. Ostry smak rozgrzewa, pobudza przepływ krwi do organów trawiennych. Unikalne połączenie ostrego, gorzkiego i aromatycznego smaku stymuluje perystaltykę jelit. Rozprasza zastoje, blokady, przyczyny powolnego trawienia, wzdęć i gazów. Przepisy tutaj.
Kminek zwyczajny
Ma szerokie działanie obejmujące cały przewód pokarmowy, drogi oddechowe, nerki i skórę. Jego smak ogrzewa i pobudza przepływ krwi do narządów układu trawiennego. Unikalne połączenie gorzkich olejków stymuluje perystaltykę jelit, zapobiega gazom, wzdęciom, zaleganiu treści pokarmowych w jelitach i procesom gnilnym. Tradycyjni zielarze twierdzą, że żaden pokarm nie może zaszkodzić, jeśli się regularnie zażywa kminek z majerankiem po połowie.
Lawenda
Lawenda jest silnym środkiem rozkurczającym żołądek, jelita i uspokajającym nerwy. To nie tylko aromat świeżości, jest także gorzka. Mamy tu relaksujące działanie aromatu, który pomaga wejść w stan aktywności przywspółczulnego układu nerwowego uruchamiając tryb „odpoczynek i trawienie”. A także gorzki smak, który stymuluje funkcje trawienne. Herbatka z lawendy jest idealna gdy system nerwowy funkcjonuje w trybie przetrwania. Wystarczy szczypta, by odczuć dobroczynne działanie.
Herbatka ziołowa w zespole jelita drażliwego
Wymieszać w równych ilościach rumianek, miętę, koper włoski, lawendę i wiązówkę. Niepełną łyżkę mieszanki zalać szklanką wrzątku. Zaparzać 10 minut i przecedzić. Lekko gorzka, kojąca, uspokajająca herbatka ma działanie trawienne, przeciwzapalne, przeciwskurczowe, wiatropędne. W zależności od konstytucji, można dodać zioła niosące wsparcie emocjonalne TUTAJ, i TU.
Osoby z zespołem jelita wrażliwego są zwykle niespokojne, ciągle spieszące się, nie są w stanie zadbać o własne potrzeby. Znalezienie czasu na relaks, praktyki oddechowe, medytacyjne jest konieczne by poradzić sobie ze stresem i uwolnić napięcie z tkanek.
Do czasu poprawy konieczne jest wyeliminowanie z diety pokarmów, które podrażniają drażliwy przewód pokarmowy. Lepiej zrezygnować z żywności przetworzonej, potraw smażonych i pikantnych. Mleko, sery, jogurty mogą zaostrzać objawy. W odbudowie jelit pomaga naturalna serwatka, maślanka i masło ghee.