Dziki ślaz regeneruje błony śluzowe i skórę – przepisy

Dziki ślaz [Malva sylvestris] jest jednym z najpospolitszych kwiatów polnych. To lubiąca słońce, wytrzymała i odporna na suszę bylina. Pochodzi z tej samej rodziny, co dobrze znana nam malwa.

Aksamitne, miękkie, o misternej budowie ślazy, są w świecie ziół wyrazem absolutnej delikatności i tę cechę przekazują człowiekowi od zarania dziejów. Na cmentarzysku neandertalczyka, wśród kilku leków ziołowych, zidentyfikowano pyłki ślazów.

Dziki ślaz pospolicie rośnie przy drogach, w ogródkach, na łąkach, zrębach leśnych pastwiskach i rumowiskach. Nazywany dziką malwą, ślazem leśnym, zajęczym. Ma gruby palowy korzeń, łodygę owłosioną wyrastającą do metra wysokości i długoogonkowe 3-5 klapowe dłoniaste liście. Kwiaty pięciopłatkowe, purpurowo-różowe z ciemniejszymi smugami.

Jego kuzyn ślaz zaniedbany [Malva neglecta] rośnie przy drogach, murach, osypiskach i drogach, ale tylko w pobliżu domostw.

Malva neglecta, ślaz zaniedbany

Jest rośliną lekko płożącą się, o łodydze nieco zdrewniałej u nasady. Ma długoogonkowe, okrągławe liście o brzegu karbowanym i małe, fioletowe do bladoróżowych kwiaty. Mały, okrągławy owoc dzieci nazywają chlebkiem.

Obydwa gatunki ślazu mają podobne właściwości. Kwitną od końca czerwca do października. Surowcem zielarskim  są kwiaty, liście, ziele i korzenie ślazu.

Ślaz dziki i zaniedbany w tradycyjnym zielarstwie

Pierwsze  pisemne wzmianki pojawiają się w De Materia Medica Dioskurydesa, gdzie medyk określa je greckim moloche, z łaciny malva, czyli łagodny, zmiękczający. Tradycyjnie ślaz wykorzystywano do nawilżania, kojenia tkanek, oczyszczenia układu oddechowego, trawiennego, moczowego, błon śluzowych i skóry.

Stare zielniki piszą, że świeże lub suszone liście najlepiej namoczyć w zimnej wodzie – zachowają najwięcej śluzów. Potem wypić, by uleczyć układ oddechowy, trawienny i moczowy.

Ślazy przydatne dla tych, którzy mają wzorce gorąca (stanów zapalnych) w jelitach i żołądku. Można również sporządzić nalewkę ze świeżego zioła i korzenia, jednak śluzowate działanie będzie znacznie zaburzone. Natomiast trzeba unikać suchych proszków, bo  siła ślazu tkwi w wilgoci.

Profil energetyczny
Smak: śluzowaty, słodki, słony,
Energetyka: neutralna do chłodzącej, nawilża,
Tkanki: pęcherz moczowy, jelito cienkie, jelito grube,
Działanie: łagodzi podrażnienia, odprowadza patologiczną wilgoć z zastojów wraz z moczem, nawilża i odżywia suche tkanki.

Według TCM ślaz rozdziela wilgoć, usuwa zastałe płyny, jednocześnie nawilża suche tkanki. Wilgoć najpierw gromadzi się w kończynach dolnych, gdzie zaburza ruch płynów. Stamtąd niekontrolowana  może przesuwać się w górę i zaburzać trawienie, a ostatecznie układ oddechowy.

Ziele odblokowuje również bolesne spływanie moczu, usuwa piasek, kamienie nerkowe, nawilża, łagodzi drogi moczowe i jelita. Śluzowaty słodki smak spowalnia ostre reakcje odtruwające. Tonizuje, odżywia krew i wzmacnia qi. TCM odradza stosowanie w biegunkach, jeśli jednocześnie śledziona jest osłabiona.

Na poziomie duchowym ślaz energetyzuje czakrę serca, pomaga złagodzić mowę, sposób zwracania się do innych i zrozumienie życia. Pomaga osobom, które czują się niepewnie w związkach, mają trudności w komunikacji z innymi, czują się wyobcowane społecznie.

W medycynie współczesnej

Ślaz zawiera bardzo dużo śluzów osłaniających i powlekających błony śluzowe przewodu pokarmowego, układu oddechowego i naskórek. Zapewnia nawilżenie i miękkość, suchym, zaognionym tkankom. Glikozydy antocyjanu malwidyny nadają kwiatom charakterystyczny kolor.

Działa odżywczo, antyseptycznie, bakteriobójczo, przeciwpasożytniczo, wykrztuśnie, oczyszczająco, przeciwzapalnie, ściągająco, łagodząco, moczopędnie, przeczyszczająco, zmiękczająco. Moduluje stany zapalne, poprawia metabolizm i odtruwa.

Atutem jest brak skutków ubocznych. Po zioło mogą sięgać osoby w podeszłym wieku i dzieci. Najczęściej stosuje się w roztworach wodnych i syropach.

• przy infekcjach górnych dróg oddechowych, kaszlu, chrypce, zapaleniu jamy ustnej, gardła i migdałków
• nieżytach przewodu pokarmowego, zapaleniu wewnętrznych błon śluzowych, wrzodach żołądka, dwunastnicy
• zaparciach i biegunkach, nerwicy żołądka
• zapaleniu błony śluzowej pęcherza
• zewnętrznie:  w zapaleniu spojówek, dolegliwościach skórnych, suchej skórze, wrzodach, wypryskach, oparzeniach, atopowym zapaleniu skóry, upławach, nadżerkach

Dziki ślaz przepisy lecznicze

Ślaz to powolna, stabilna roślina, której pełne działanie lecznicze odczuwane jest z czasem, dlatego najlepiej jest stosować regularnie. Zewnętrznie okład ze świeżych liści lub namoczonych korzeni doskonale sprawdza się do chłodzenia oparzeń, poparzeń słonecznych, wysypek i innych gorących, suchych schorzeń skóry.  Łagodzi obrzęki, czyraki, ropnie i miejsca ukąszeń owadów,

Zimny macerat
Łyżkę kwiatów lub mieszanki z liśćmi zalać szklanką letniej wody. Pozostawić na noc lub kilka godzin. Lekko podgrzać i przecedzić. Pije się 0,33 szklanki 3 razy dziennie jako środek osłaniający, łagodzący stany zapalne.

Napar ze ślazu

Łyżkę kwiatów lub mieszanki z liśćmi zalać szklanką gorącej wody, zaparzać kwadrans pod przykryciem. Pije się po 0,33 szklanki 3 razy dziennie po posiłkach w suchym kaszlu i chrypce. Naparem można płukać gardło, łagodzić podrażnienia skóry, nakładać na dziąsła niemowlęcia, by złagodzić ból ząbkowania. Świeże kwiaty i liście działają skuteczniej. Suszone zawierają mniej śluzów.

W leczeniu zapalenia jelita grubego, jelita wrażliwego 15 g samych kwiatów zalewa się litrem przegotowanej wody, naciąga 15 minut. P odcedzeniu pije 3–4 szklanki dziennie.

Odwar ze ślazu i prawoślazu
Zalać 400 ml wody 2 łyżki ślazu i jedną prawoślazu, gotować na małym ogniu 3–5 minut i przecedzić. Stosuje się 3 razy dziennie 0,33 lub pół szklanki w zapaleniach żołądka, przełyku, zaparciach oraz jako środek przyspieszający gojenie wrzodów przewodu pokarmowego. Szczególnie polecany starszym, otyłym osobom.

Herbatka ze ślazu zaniedbanego

Kopiastą łyżeczkę ziela zalać 0,25 ml wody, pozostawić na noc. Następnego dnia rano lekko podgrzać. Pije się 3 razy dziennie. Pozostałości zioła po herbatce można wykorzystać: lekko podgrzane z niewielką ilością wody miesza się na papkę z mąką jęczmienną i przykłada na chore miejsca na skórze.

Syrop ze ślazu na gardło, chrypkę PRZEPIS 

Kąpiel na problemy skórne
Garść liści kwiatów ślazu i 3 łyżki kwiatu lipy, krwawnika lub rumianku zalać 2 litrami gorącej wody. Odstawić na godzinę. Podgrzać do wrzenia i wraz ziołami wlać do wanny. Czas kąpieli 20 minut. Kąpiel regeneruje skórę, redukuje świąd i stany zapalne i ma właściwości kosmetyczne.

Ślaz w kuchni

Dziki ślaz jest jadalny. Kwiaty i ziele dawniej powszechnie używano do sałatek i gorących potraw.  Mięsiste korzenie myto, suszono, siekano i prażono na otwartym ogniu jako słodki przysmak dla dzieci. Możemy ich używać do zup i sosu jako zagęstnika.

Liście dzikiego ślazu mają ponad dwukrotnie więcej białka na 100 g niż szpinak i jarmuż. Ta odżywcza roślina zawiera również niezbędne kwasy tłuszczowe, witaminy A, B, C, E, błonnik, wapń, magnez, cynk, selen i potas. Jest dobrym tonikiem mineralnym.

Maria Treben polecała zupę ze ślazu przy wrzodach żołądka i jelit. Najpierw gotuje się jęczmień, studzi i dodaje liście ślazu. Młode strąki nasienne mają pyszny, orzechowy smak.