Jarzębina, jak mówią legendy, została stworzona dla ozdoby świata i nakarmienia… dzikiej zwierzyny.
Czerwone koraliki to jedno z ważniejszych bogactw leśnej spiżarni. Są przysmakiem wielu ptaków m.in sikorek, jemiołuszek, gilów, orzechówek. Owoce jarzębiny uwielbiają sarny, jelenie, wiewiórki, dziki.
Jarząb pospolity [Sorbus aucuparia] zachwyca dekoracyjnym wyglądem, jego owoce niszczą wirusy i gronkowce.
Kryje w sobie bogactwo witamin, słynie z leczniczych i kosmetycznych wartości, które ceniono od prawieków. Na wzmocnienie przed zimą medycyna ludowa zalecała jedzenie przetworów z jarzębiny w czasie babiego lata. A to dlatego, że jarzębina doskonale uzupełnia niedobory witamin i mikroelementów.
W tradycyjnym zielarstwie
Od starożytności w lecznictwie wykorzystywano owoce, korę i liście. Jagody stosowano w zaburzeniach pracy żołądka, w leczeniu szkorbutu malarii, w płukankach na ból gardła. Amerykańscy Indianie ususzonymi, zmielonymi owocami wzbogacali mąki do wypieku chleba i używali jako zagęszczacza do zup.
Korę wykorzystywano w leczeniu biegunek, z liści wyrabiano lekarstwa na ból oczu, reumatyzm, astmę i przeziębienia. Sok z owoców w leczeniu astmy. Medycyna wschodnia stosuje na mgłę mózgową, upławy, hemoroidy, przy dysfunkcji dróg moczowych, kamicy, zewnętrznie na rany.
Profil energetyczny:
Smak: cierpki, gorzki, kwaśny,
Energetyka: chłodzi, osusza
Tkanki: płuca, nerki, żołądek
Działanie: odprowadza wilgotne ciepło, zmniejsza stan zapalny
wspomaga żołądek, wspomaga oddawanie moczu, zmniejsza stan zapalny, leczy rany
Smak różni się w zależności od drzewa, niektóre jagody mogą być bardziej gorzkie , inne kwaśne lub cierpkie. Przed zebraniem warto spróbować czy odpowiadają kubkom smakowym. Gorzki jest niewątpliwie dobry dla układu pokarmowego, stymuluje trawienie.
W kulturze celtyckiej jarzębina jest świętym Drzewem Życia. Symbolizuje żywotność, determinację, opór, przekorę i siłę do stawiania czoła przeciwnościom losu.
Jarzębina właściwości lecznicze
Owoce jarzębiny są bogatym źródłem przeciwutleniaczy i witamin C, B, A, K, PP. Mają dwukrotnie więcej karotenu, niż marchewka, poprawiają wzrok i przyspieszają regenerację komórek. Wysoki poziom witaminy C stymuluje produkcję białych krwinek.
Są bogate w kwasy organiczne: m.in jabłkowy, winowy, miedź, magnez, wiele cennych mikroelementów i wtórne substancje roślinne. Wysoka zawartość pektyn sprawia, że są dobrym zagęszczaczem do galaretek, dżemów itp.
Jarzębina jest zbawienna przy awitaminozie, osłabionej odporności, podczas rekonwalescencji. Działanie przeciwzapalne, przeciwutleniające, przeciwbakteryjne, przeciwdrobnoustrojowe, przeciwszkorbutowe moczopędne, przeciwnowotworowe. Poprawia pracę serca, wzmacnia naczynia krwionośne, przeciwdziała zakrzepom w żyłach i tętnicach
Jest skuteczna na gronkowca. [1]
- Zastosowania: Przeziębienia, infekcje, nieżyty dróg oddechowych.
- Choroby układu trawiennego, żołądka, jelit, dróg żółciowych, pęcherza , nerek.
- Zapalenie błon śluzowych, bóle stawów
- Cukrzyca, nadciśnienie, słabe naczynia krwionośne, skłonność do zakrzepów
- Niska odporność, awitaminoza.
Czerwone koraliki są doskonałym kosmetykiem, świetnie wpływają na kondycję skóry, nawilżają i ujędrniają.
Jarzębina domowe przepisy
Owoce jarzębiny zbieramy od sierpnia do października. By rozłożyć lekko trujący kwas parasorbinowy musimy je długo suszyć, przemrozić lub zagotować. Kilka dni suszymy w temperaturze pokojowej. Po wysuszeniu przekładamy do lnianego woreczka i przechowujemy w suchym miejscu. Albo mrozimy 24 godziny w zamrażalniku.
Sok z jarzębiny
Owoce jarzębiny oddzielamy od szypułek, starannie umyte zasypujemy cukrem (0,5 kg cukru na 1 kg owoców). Odstawiamy na około 5 godzin. Gotujemy całość 30—40 minut. Po przestudzeniu Sok odcedzamy i przelewamy do butelek. Pije się 1 łyżeczkę soku przed posiłkiem gdy trzustka wydziela za mało enzymów i w niedoborze kwasu żołądkowego.
Konfitura z jarzębiny wg przepisu o. Grande
Na wrzący syrop miodowy z 2 litrów wody i kilograma miodu wrzucamy przemrożone owoce jarzębiny. Przesmażamy przez 3 dni i wekujemy w słoiczkach. Można je mieszać z innymi owocami i konfiturami.
Jarzębiak
0,25 kg przemrożonych owoców zalewamy w słoju litrem spirytusu. Odstawiamy w słoneczne miejsce na tydzień. Nalewkę zlewamy do innego słoja. Pozostałe owoce zalewamy syropem z wody i cukru: 1,25 litra wody i 1,25 kg cukru. Odstawiamy na 10 dni. Odcedzony syrop łączymy i mieszamy z nalewką. Odstawiamy do leżakowania na 6 miesięcy w chłodnym miejscu.
Jarzębina w miodzie na odporność i przeziębienie
Przemrożone owoce wrzucamy na kilka minut do wrzątku i odsączamy. Wsypujemy na blachę i wkładamy do rozgrzanego piekarnika (180°C) na 10 minut. W rondelku podgrzewamy miód, smażymy w nim jarzębinę 3 kwadranse. Przekładamy do słoiczków. Dodaje się do herbaty, napojów, deserów.
Suszone owoce jarzębiny przepisy
Herbatka z jarzębiny na problemy z sercem i krążeniem
2 łyżki suszonych lub przemrożonych owoców jarzębiny zalewamy szklanką wody. Gotujemy na małym ogniu 1/2 godziny. Pije się 2 lub 3 razy dziennie pół szklanki. Pomaga w chorobach serca, miażdżycy, zakrzepicy.
Wywar na drogi moczowe i hemoroidy
Łyżkę rozdrobnionych owoców zalewamy szklanką wody i doprowadzamy do wrzenia. Podgrzewamy 5 minut pod przykryciem i odstawiamy do naciągnięcia 20 minut. Pije się 2-3 razy dziennie 1/2 szklanki.
Proszek z owoców
Ususzone owoce mielimy w młynku. Stosuje się 2 razy dziennie jedną płaską łyżkę po jedzeniu popijając przegotowaną wodą. Kuracja trwa 2 miesiące. Pomaga w przewlekłych niedomaganiach nerek, wątroby, pęcherzyka żółciowego.
Jarzębina na gronkowca
2 razy dziennie płucze się gardło sokiem z jarzębiny rozcieńczonym z wodą. Można dodać łyżeczkę soli.
Jarzębina dla urody
Owoce jarzębiny świetnie wpływają na kondycję skóry.
Odżywcza maseczka do twarzy
Garść umytej jarzębiny starannie rozgniatamy. Dodajemy po łyżce oliwy i mleka. Nakładamy na 15 minut na twarz i dekolt. Spłukujemy letnią wodą. Zabieg przynosi widoczne efekty, dodaje cerze blasku. Świetnie odżywia, poprawia elastyczność i koloryt skóry, wzmacnia naczynka krwionośne.
Kąpiel w jarzębinie
3 garście posiekanych owoców gotujemy w litrze wody 20 minut. Odcedzony wywar dodajemy do kąpieli. Odżywia, ujędrnia skórę i działa opalizująco.