Kawa odpowiednio parzona chroni wątrobę i buduje florę bakteryjną

Kawa jest najpopularniejszą używką od ponad półtora tysiąca lat.

Wszystko zaczęło się na terenach obecnej Etiopii. Jedna z legend głosi, że jeden z pasterzy zaobserwował owce ze smakiem podjadające owoce kawowca. Po takim „posiłku zwierzęta energicznie brykały. Toteż sam postanowił skosztować tajemniczych ziarenek.

Początkowo żuto niepalone ziarna kawy. Z dodatkiem z masła i soli robiono rodzaj koncentratu przydatnego w czasie długich wędrówek lub wyczerpującej pracy. Palenie nasion i parzenie wymyślili Arabowie około 500 lat później.

Do Europy kawa zawędrowała w XVII wieku. Dwa później trafiła do Polski gdzie stała się obok herbaty ulubionym napojem.

Kawa zdrowa czy nie?

Od lat krążą sprzeczne opinie na temat kawy. Wiele obiegowych informacji jest nieprawdziwych, nie popartych dowodami i rozbieżne z uważną obserwacją. 

Straszy się, że kawa jest rakotwórcza, zakwasza organizm i wypłukuje magnez. Paradoksalnie w krajach gdzie pije się najwięcej kawy ludzie dożywają w zdrowiu do późnych lat.

Słynący z długowieczności mieszkańcy niebieskich stref Korsyki, Sardynii greckiej Ikarii wypijają codziennie ogromne ilości bardzo mocnej kawy. Jakoś nie rujnuje im zdrowia a według niektórych opinii powinna.  Dlaczego tak się nie dzieje? 

Nie od dziś wiadomo, że dobrej jakości kawa niesie sporo korzyści dla zdrowia. Dodaje energii, poprawia pamięć, dotlenia organizm, chroni przed chorobami neurodegeneracyjnymi. Szkodliwe są kawy rozpuszczalne poddawane wielu nienaturalnym procesom. Zawierają bardzo toksyczne trucizny.

Sztukę parzenia kawy do perfekcji opanowali Włosi, którzy do ust nie wezmą napoju nazywanego w wielu krajach kawą. Musi być dobrej jakości, świeżo zmielona ziarnista odpowiednio zaparzona pod ciśnieniem.  

Perfekcyjne espresso wymaga 7 g kawy, 30 ml wody, ciśnienia 7 barów i 25 sekund ekstrakcji. Na bazie espresso robi się latte czy cappuccino. W domu lepiej sprawdzają się „makinetki” bo dobrą kawę uzyskamy z nagrzanego ekspresu, który jest w ciągłym ruchu. Włoscy bariści rano uruchamiając ekspres wylewają pierwszych 10 porcji do zlewu, by jak pojawi się pierwszy klient kawa była na najwyższym poziomie.

Dobrze zaparzona kawa

Wyśmienicie smakuje i zbawiennie działa na ciało i umysł. Ogromna część z około 1200 bioaktywnych składników obecnych w kawie jest odpowiada za walory smakowe, aromat i działanie. Ziarna kawy zawierają kofeinę oraz:

• Białka, tłuszcze, sole mineralne, kwasy organiczne, polifenole, witaminy w tym PP, która powstaje w procesie palenia ziaren.
• Niacyna, potas i magnez zawarte w kawie pozytywnie wypływają na metabolizm glukozy, syntezę kortyzolu, tyroksyny i insuliny.
• Kawa stanowi największe źródło przeciwutleniaczy w zachodniej diecie.
• Małe espresso zawiera 24 mg magnezu, czyli tyle co 15 orzechów laskowych. Mitem jest, że wypłukuje go z organizmu. Bardzo jasne wyjaśnia to pan z kanału Pod Mikroskopem.
• Jest lepszym źródłem potasu niż herbata [1]

Większość z nich ulatnia się wraz z aromatem. W ciągu 2 godzin kawa traci połowę ze swych najlepszych właściwości, po dobie pozostają z niej same fusy. Dlatego najlepiej kupować kawę w ziarnach i mielić na bieżące potrzeby.

Jeśli zaparzymy kawę inaczej niż pod ciśnieniem będzie odbierana przez organizm jako syntetyk. Obciąży wątrobę i podrażni układ nerwowy, tłumaczy Beata Miłkowska. Jakość kawy i sposób parzenia decyduje czy kawa wyjdzie nam na zdrowie czy odwrotnie.

Wiemy już jak właściwie parzyć kawę, dowiedzmy się jakie niesie korzyści.

Pozytywne aspekty picia kawy

Kawa chroni i wspiera funkcje wątroby

• Pozytywnie wpływa na enzymy wątrobowe [2],
• Minimalizuje uszkodzenia, zapobiega stłuszczeniu
• Poprawia jej stan u chorych z przewlekłym wirusowym zapaleniem wątroby typu C.
• Chroni przed skutkami działania alkoholu i niektórych leków. [3]
• Obniża podwyższoną aktywność ALT w surowicy u osób z uszkodzoną wątrobą [4]
• Obniża ryzyko marskości wątroby i raka [5]

W Polsce wydana została książka prof. Perlemutera „Nie wątp w wątrobę”. Warto sięgnąć gdyż prostym językiem  światowej sławy hepatolog  wyjaśnia jak dbać o narząd. M.in dlaczego dużo owoców jej szkodzi wątrobie a kawa działa korzystnie.

Kawa jest dobra dla jelit

Dobrze zaparzona kawa wspiera i buduje florę bakteryjną jelit. Jest to niezwykle istotne, ponieważ  probiotyki w kapsułkach zbyt obciążają wątrobę.

• Mikroorganizmy jelitowe z łatwością trawią błonnik z parzonej pod ciśnieniem kawy i generować energię dla wzrostu.
• Szczególnie 2 szczepy dzięki kawie uzyskują 60% wzrost w ciągu doby. [6] 
• Odpady tego trawienia są w stanie niszczyć niektóre bakterie chorobotwórcze.

Obydwa szczepy Bacteroides i Prevotella regulują procesy trawienne.

• Dostarczają niektórych witamin i składników odżywczych, których organizm sam nie jest w stanie wyprodukować.
• Rozkładają kwasy żółciowe i związki uwalniane przez wątrobę potrzebne do wchłaniania tłuszczów.
• Niszczą drobnoustroje chorobotwórcze.
• Obniżają pH jelit, dzięki czemu wiele zarazków nie jest w stanie się tam utrzymać.
• Wydzielają kwas masłowy zapobiegając rakowi okrężnicy.
• Zwiększają zdolność jelit do wchłaniania wapnia i przekształcania beta karotenu w witaminę A.

Kawa podnosi poziom energii i jest dobra dla mózgu

• Naturalna kofeina aktywuje receptory dopaminy.
• Stymuluje wydzielanie neuroprzekaźników
• Pobudza ośrodkowy układ nerwowy i korę mózgową, a przy udziale tłuszczów odbudowuje synapsy. [7]
• Poprawia pamięć i zdolności logicznego myślenia
• Dotlenia mózg i organizm, wydłuża czas koncentracji,  skupiania uwagi.
• Obniża zmęczenie fizyczne i psychiczne, poprawia nastrój.
• Stymuluje wegetatywne: oddechowy, naczynioruchowy i nerwu błędnego.
• Zmniejsza nasilenie i częstotliwość ataków  astmy. [8]
• Regularnie picie kawy zmniejsza ryzyko choroby Alzheimera [10], Parkinsona [9],

Wbrew obiegowym opiniom nasz organizm kofeiny nie magazynuje. Ulega ona szybkiej biotransformacji i jest wydalana wraz z moczem.

Kawa zwiększa metabolizm i przyspiesza spalanie tłuszczu

Kofeina jest składnikiem prawie wszystkich preparatów odchudzających. Jest składników kremów wyszczuplających i na cellulit.

• Kawa stymuluje rozkład tłuszczów w tkance tłuszczowej i wolnej glukozy
• Zwiększa przemianę materii i stymuluje wydzielanie soku żołądkowego co znaczenie przyspiesza proces odchudzania. [11]
• Zmniejsza ryzyko cukrzycy typu 2 [12].
• Dzięki polifenolom ma zdolność do chelatowania jonów metali ciężkich.

Źródło przeciwutleniaczy

• Kawa zawiera najwięcej antyutleniaczy ze wszystkich produktów [13], więcej niż kakao i zielona herbata.
• Razem z niacyną chroni komórki przed obumieraniem spowodowanym stresem oksydacyjnym.
• Dzięki temu opóźnia procesy starzenia
• Obniża ryzyko wystąpienia raka wątroby, prostaty i mózgu [14]
• Po 20 latach badań na kilkaset tysiącach osób udowodniono że regularne picie kawy zmniejsza ryzyko śmierci z powodu chorób kardiologicznych, neurologicznych i samobójstw. [15]

Komu kawa nie służy

Składniki zawarte w ziarenkach kawy współdziałają ze sobą, co w różnoraki sposób wpływa na procesy zachodzące w organizmie. Korzystnie lub nie – to zależy od sposobu parzenia i naszej indywidualnej konsytuacji. Magia kawy polega na tym, że jednocześnie pobudza i rozluźnia. Ale nie każdemu służy.

Kawa lekko przyspiesza czynność serca i na krótko zwiększa pojemność wyrzutową mięśnia sercowego. W efekcie może lekko podwyższyć ciśnienie. Jednocześnie wpływa na rozszerzenie naczyń krwionośnych i lepsze ukrwienie, dotlenienie tkanek.  Zwęża arterie w głowie, co ogranicza skłonność do migren. Ale nie u wszystkich.

Niektóre osoby natura obdarzyła słabym typem genu produkującego enzym metabolizmu kofeiny. [15]  Powinny one unikać kawy i wszystkiego co zawiera kofeinę, gdyż będzie zwiększać uwalnianie hormonu stresu. Słaby żołądek, choroba wrzodowa też są przeciwwskazaniem.

Wszystko może być trucizną lub lekarstwem

Według ajurwedy kawa równoważy nadmiar kapha.

• Kawę zaleca się przy zatrzymywaniu wody, przybieraniu na wadze, przekrwieniu zatok, uczuciu „zamglenia” umysłu.  Gorące, suche, pobudzające właściwości kawy równoważą ciężkie, mokre i spowolnione cechy nadmiaru kapha.
• Bardziej ostrożnie powinny spożywać kawę osoby z nadmiarem pitta i vata. Ktoś przegrzany fizycznie lub emocjonalnie nadmiarem pitta po wypiciu kawy będzie bardziej „gorący”. Objawy nierównowagi pitta – niestrawność, zgaga, refluks, wrzody, wysypki skórne, pobudzenie, rozdrażnienie, krytycyzm i osądzanie.
• Przy nadmiarze vata kawa zaostrzy objawy typu: sucha skóra, włosy, zaparcia bezsenność, niepokój, lęk, zapominanie

• Przy objawach nadmiaru vata ajurweda zaleca  0-1 filiżanki dziennie. Kawa powinna być kremowa z mlekiem i słodka, wtedy ma działanie odżywcze, uziemiające.
• 0-1 filiżanki możemy pić przy nadmiarze pitta. Osłodzona bez mleka.
• Przy nadmiarze kapha kawa czarna, lub z mlekiem gdy nie ma nadwagi.

Obserwując własny organizm wiemy co nam służy, a czego powinniśmy unikać. Kawę jak wszystko pijemy z umiarem by delektując się smakiem i aromatem doznawać wyłącznie przyjemnych wrażeń.

Bogusia della Porta

Ciekawe przepisy z kawą Tu i Tu .
Kawa to również znakomity kosmetyk. Recepty na doskonały peeling kawowy Tu i serum pod oczy Tu