Obrzęki nóg i w innych częściach ciała – przyczyny i zapobieganie

Obrzęki nie spowodowane urazem sygnalizują zaburzenia retencji płynów w organizmie.

Nasze ciało składa się w około 70% z wody, która znajduje się wewnątrz i na zewnątrz komórek. Woda utrzymuje wilgoć tkanek, jest w kościach, stawach, mózgu i rdzeniu kręgowym. Niekiedy w wyniku nieprawidłowej retencji zaczyna gromadzić się w tkankach, co prowadzi do obrzęku rąk i nóg tzw obwodowego.

Obrzęki obwodowe 

Przy obrzękach obwodowych kończyny stają się ciężkie, opuchnięte, skóra boleśnie się napręża.

Pojawiają się gdy kapilary naczyń krwionośnych zaczynają przepuszczać płyny do tkanek. Zwykle powstają w kończynach dolnych, gdzie jest największy nacisk. Typowe symptomy to opuchlizna, naprężenie skóry i uczucie ciepła. Obrzęki obwodowe są zależne od ciężaru, więc w pozycji stojącej ciężar wydaje się większy niż w pozycji leżącej z uniesionymi nogami.

Istnieje różnica pomiędzy obrzękami tworzącymi dołki po ucisku, a tymi bez dołka.

Jeżeli po uciśnięciu miejsca z obrzękiem utworzy się i pozostanie dołek jest to obrzęk spowodowany typowym nadmiernym zatrzymaniem wody.  Jeśli po ucisku nie pozostanie dołek oznacza to, że zatrzymywaniu wody towarzyszą poważniejsze schorzenia związane np. z sercem, płucami, wątrobą lub poważną chorobą nerek.

Typowe objawy obrzęku obwodowego:

• Uczucie ciężkości w kończynach
• Obrzęki pozostawiające ślad po ucisku, ból po ucisku
• Napięta i ciepła skóra
• Trudność w poruszaniu stawów w obrębie obrzęków
• Obuwie, odzież i biżuteria stają się za ciasne

Przyczyny wtórne obrzęków 

Obrzęki powstają przy niewłaściwej retencji wody, kiedy płyny zatrzymują się w tkankach. Medycyna wymienia kilka przyczyn w tym:

• Nadmierne spożycie soli (*) 
• Zbyt długie stanie lub siedzenie w jednej pozycji
• Zmiany hormonalne u kobiet
• Toczące się przewlekłe stany zapalne np. stawów, tkanki łącznej
• Zażywanie niektórych leków w tym na nadciśnienie i moczopędnych …czyli błędne koło
• Zbyt niski poziom albumin – białek wytwarzanych przez wątrobę w osoczu, przez co płyny łatwiej uciekają z naczyń krwionośnych
• Niektóre choroby: zastoinowa niewydolność serca, niewydolność żył, żylaki, zakrzepica, choroby nerek, płuc, wątroby wówczas woda gromadzi się w brzuchu. Serce, nerki, wątroba, płuca razem z mózgiem wspólnie regulują poziomu płynów. Jeśli chociaż jeden z tych organów jest zmuszony do cięższej pracy z powodu niewydolności uwalniane są hormony, które mają pomóc utrzymać poziom płynów w określonych obszarach lub dostarczyć ich więcej.

Obrzęki typu limfatycznego są spowodowane zastojem w układzie limfatycznym,  również występują na kończynach, ale po naciśnięciu palcem nie powstają dołki.

Co ciekawe, w gorących krajach wśród ludności tubylczej nigdy nie spotyka się ludzi z obrzękami. Ich porannym pierwszym napojem jest nie kawa, nie herbata ale zwykła woda, najczęściej ciepła  mimo upałów i nie wypita na raz jednym haustem. Mają czas więc wolno łykami nawadniają i oczyszczają organizm, filtrują nerki. Poza tym w ciągu dnia są najczęściej w ruchu.
(*) Kiedy zaś wybierają się na dłuższą wędrówkę do dżungli gdzie powietrze jest gorące i wilgotne, oprócz wody zabierają sól. Wiedzą, że wyprawa bez soli może skończyć się śmiercią.

Obrzęki – pierwotna przyczyna

Wspólną pierwotną przyczyną powstawania obrzęków jest niedoczynność nerek. Osłabione nerki niedostatecznie spełniają funkcję filtracyjną. Zła praca nerek powoduje przedostawanie się zanieczyszczeń, toksyn i zbędnych złogów do krwi. Powoli zatruwa cały organizm. Najgorsze, że choroba może rozwijać się w sposób utajony latami. Początkowo zaczynają powstawać obrzęki, ciało się robi ciastowate a w konsekwencji dochodzą choroby układu krążenia, nadciśnienie itd.

Najczęstszą przyczyną osłabienia funkcji nerek jest utajone odwodnienie organizmu. Inne przyczyny to przebyte choroby nerek, ich wyziębienie, osłabienie funkcji wątroby. Podczas wysokich temperatur organizm jeszcze bardziej się odwadnia, wtedy stara się za wszelką cenę zatrzymać wodę i pojawia się  jeden z objawów niedostatecznego nawodnienia czyli obrzęki.

Słabe nawadnianie organizmu latami powoduje, że wątroba, nerki i cały organizm przechodzą na tryb pracy w warunkach niedoboru wody. Wówczas jedynym sensownym rozwiązaniem jest hydratacja organizmu czyli rozpoczęcie właściwego nawadniania i przywrócenie funkcji filtracyjnej nerkom.

Jeśli występują duże obrzęki, nadciśnienie a nerki zatraciły zdolność pierwotnej filtracji moczu nie ma sensu szybkie zwiększanie objętości wypijanej wody pitnej, która tylko „przecieknie” a organizm wytraci elektrolity.  Jej dobowa ilość musi być zwiększana stopniowo, skrupulatnie dozowana do zdolności filtrującej nerek przy codziennym mierzeniu ilości wydalanego moczu przez pierwsze dni.

• Za wodę pitną można uważać wodę o pH 7 i ogólną mineralizacją poniżej 200 mg/l.
• Woda poddana odwróconej os­mozie, destylacji,  z naturalnych źródeł o niskiej zawartości soli lub woda mineralna o ogólnej mineralizacji powyżej 200 mg/l oraz wszelkie inne płyny typu kawa, herbata, napoje będą powodowały dalsze odwodnienie.
• Ci co spożywają zbyt mało wody i ci co niewłaściwie żłopią po 2 litry dziennie jednakowo narażają się na odwodnienie.

Dlaczego? Bo to dzięki soli organizm utrzymuje na właściwym poziomie wodę w naczyniach krwionośnych, tkankach i komórkach. Pijąc wodę bez zapewnienia odpowiedniej ilości soli odwadniamy się.  By utrzymać wodę potrzeba jest lub 1/4 łyżeczki soli na litr poza posiłkami. O innych korzyściach picia wody z odrobiną soli przeczytasz TUTAJ 

Rola soli w gospodarce wodnej

Woda, sól i potas wspólnymi siłami regulują zawartość wody w organizmie. Woda przenika do każdej komórki, do której jest w stanie dotrzeć. Musi ona wejść do komórki aby ją przepłukać i usunąć toksyczne odchody metabolizmu. Lecz kiedy sama woda trafia do wnętrza komórki, zawarty tam potas wiąże i zatrzymuje ją w ilości, na którą pozwala zawartość potasu. Spożywane owoce i warzywa zawierają dużą ilość potasu, lecz soli w nich brak.

Można powiedzieć, że w organizmie są dwa „oceany” wody: jeden znajduje się wewnątrz komórek, a drugi poza nimi. Dobre zdrowie zależy od utrzymania wyjątkowo delikatnej równowagi pomiędzy tymi dwoma oceanami. Równowaga ta osiągana jest przy pomocy regularnego spożywania wody, soli, bogatych w potas owoców i warzyw, które również zawierają witaminy. Najlepiej wykorzystywać nieoczyszczoną sól kamienną lub morską, która zawiera wiele innych nieodzownych dla organizmu minerałów.

Kiedy wody jest zbyt mało, nie może ona swobodnie przenikać do komórek i musi być ona odfiltrowywana z zewnętrznego słonego „oceanu” i być wtryskiwana do komórek, którym przychodzi wykonywać ogromną pracę bez względu na niedobór wody. Nasz organizm zdolny jest do rozszerzania granic „oceanu” wody pozakomórkowej aby stworzyć jej rezerwę dla filtracji i awaryjnego wtryskiwania do ważnych dla życia komórek. W tym celu mózg wydaje nerkom polecenie zwiększenia ilości zatrzymywanej soli i wody, co powoduje obrzęki przy niewystarczającym spożyciu wody.
Kiedy deficyt wody w organizmie osiągnie krytyczny poziom i jej dostarczanie drogą wtryskiwania staje się głównym sposobem zaspokojenia dla coraz większej ilości komórek, powstaje konieczność zwiększenia ciśnienia wtrysku. Znaczne podwyższenie ciśnienia wymagane do wtryskiwania wody do komórek staje się mierzalną wielkością i nazywa się nadciśnieniem.

Woda reguluje wszystkie procesy w organizmie, włącznie z aktywnością wszystkich rozpuszczonych w niej substancji. Nawodnienie i rozprowadzanie wody to jedyny sposób zapewnienia dostępu do najważniejszych narządów nie tylko wody ale przenoszonych przez nią substancji odżywczych, tlenu, hormonów itd. Ale woda to także najlepszy ze wszystkich istniejących naturalnych środków moczopędnych.  Źródło: Szkoła Zdrowia, Nadieżda Siemionowa

Autorka, jest członkinią Rosyjskiej Akademii Nauk Przyrodniczych i międzynarodowej Academy of Sciences of Nature and Society. Znana w Rosji i na  świecie terapeutka, od wielu lat prowadzi w Soczi ośrodek Nadzieja, w którym przywraca zdrowie w sposób całkowicie naturalny. Radzi by nawadnianie rozpocząć od wody pitnej o ogólnej mineralizacji poniżej 200 mg/l i zawartości krzemu 2 mg/l.

Nawadnianie przy obrzękach

• Należy przygotować naczynie z podziałką na mocz i naczynie do dobowego spożycia wody oraz notatnik do obliczeń.
• 1 dzień – niczego nie zmieniając w diecie zgromadzić mocz, zmierzyć jego ogólną objętość i wylać do muszli klozetowej.
• 2 dzień – wypić powoli łykami 500 ml wody pitnej i zmierzyć wydalony mocz.

Począwszy od pierwszego dnia w szkole zdrowia słuchacze piją 500 ml wody pitnej. Nerki od razu wydzielają więcej moczu niezależnie od codziennego zażywania sauny. Ściśle kontrolując wychodzenie wody przebywającej w jelitach po lewatywach można w ciągu 5-6 dni doprowadzić różnice między objętością wydalanego moczu i objętością wody pitnej do 350-400 ml. Jest to ta różnica objętości przy której można ostrożnie dodawać po 50 ml wody pitnej co 3 dni. Codziennie mierząc objętość moczu, zwiększając objętość wody pitnej można w ciągu 4-5 tygodni uzyskać objętość moczu odpowiadającą pełnej zdolności filtracyjnej nerek.

Na każdy kilogram wagi organizm potrzebuje 50 ml wody pitnej na dobę w celu pełnego odbudowania zdolności flirtującej nerek. U ludzi długo przebywających na diecie bezsolnej podczas hydratacji nerki bardzo nasilają wydalanie brudnej wody. U ludzi odżywiających się normalnie i używających bez ograniczeń soli codzienny przyrost zdolności flirtującej nerek stanowi 30-50 ml. Dla człowieka mierzącego 170 cm wzrostu w wieku 33 lat powinno być (170-100) x 50= 3500 ml (moczu)
Z reguły u większości Europejczyków ilość moczu dobowego jest kilkakrotnie mniejsza od wyliczonej.

By doraźnie zmniejszyć obrzęki można:

• Wypić herbatkę ziołową np. z pietruszki, gwiazdnicy, mniszka, pokrzywy lub innego zioła o działaniu moczopędnym
• Położyć się na pół godziny ze nogami uniesionymi powyżej wysokości serca, podkładając pod stopy i kolana 2 poduszki.
• Dobre efekty przynosi masaż limfatyczny, uciskowy dolnych części kończyn z dodatkiem olejku eterycznego np. grejpfruta
• Moczyć stopy naprzemiennie w 2 miskach w gorącej z solą lub olejkiem eterycznym i zimną wodą,
• By obniżyć ciśnienie krwi – szybki sposób TUTAJ