Oman wielki na żołądek, trawienie, stres i przeziębienie – receptury
Oman wielki [Inula helenium] jest jedną z największych roślin zielnych. Nie bez powodu nazwa, gdyż osiąga wysokość ponad 2 metry.
Starożytni Rzymianie wierzyli, że roślina wyrosła z łez pięknej Heleny. Dekoracyjne kwiaty omanu wplatano w wieńce, robiono z nich mocne wino a smażony w miodzie korzeń był słodką przekąską. Z czasem zaczęto doceniać właściwości lecznicze rośliny.
Tradycja szczególną mocą obdarzyła oman wielki o czym świadczą jego nazwy gwarowe: korzeń bolączkowy, wielkie zioło. Świeże liście omanu przykładano na rany, korzeń stosowano na niestrawność i problemy trawienne. W niektórych regionach do dziś stosuje się oman jako środek na kołtun u ludzi i zwierząt. Na świerzb robi się maść ze startego korzenia zmieszanego ze smalcem.
Oman wielki
Przed wiekami był ozdobą i przysmakiem, dziś jest cennym lekarstwem. Oman wielki jest wieloletnią rośliną o złotożółtych kwiatach, silnych kłączach, korzeniu i wysokiej łodydze. Uprawiany jest w Europie i Azji dla celów spożywczych i farmaceutycznych.
W Polsce rośnie zdziczały na wilgotnych pastwiskach, nadrzecznych zaroślach, przy wiejskich zabudowaniach, płotach, ogrodach.
Surowcem zielarskim jest pozyskiwany jesienią korzeń omanu Radix inulae. Z łacińskiego określenia wywodzi się nazwa inulina – wielocukier o właściwościach probiotycznych, który stymuluje rozwój mikroflory przewodu pokarmowego.
Inulina nie wchłania się ani w żołądku, ani w jelicie cienkim, gdyż ludzki organizm nie wytwarza odpowiedniego enzymu, który mógłby ją rozłożyć. Natomiast w jelicie grubym jest przetwarzana przez bakterie na cenne kwasy tłuszczowe. Chociaż inulina jest rodzajem skrobi, w przewodzie pokarmowych zachowuje się jak błonnik. Nie podnosi stężenia cukru we krwi, trzustka nie musi więc produkować insuliny. Inulina występuje również w topinamburze, pasternaku, cykorii, karczochach, czarnym korzeniu.
Oman wielki właściwości lecznicze
W lecznictwie ludowym oman wielki należy do najbardziej popularnych roślin leczniczych o uniwersalnym działaniu. Jest doskonały prebiotykiem, lepszym niż suplementy
Oman ma działanie:
- Przeciwzapalne, rozkurczowe
- Bakteriobójcze, przeciwgruźlicze [1]
- Wykrztuśne
- Żółciopędne, żółciotwórcze, moczopędne
- Przeciwcukrzycowe
- Przeciwnowotworowe
- Hamuje rozwój grzybów, bakterii, wirusów i pierwotniaków.
- Reguluje metabolizm wątroby, trawienie
- Pobudza wydzielanie soków trawiennych
- Poprawia pracę całego przewodu pokarmowego i układu moczowego
- Podnosi odporność
- Działa lekko uspokajająco, oddala smutki
Św. Hildegarda pisała:
Oman człowieka wdzięcznym, miłym i przyjemnym czyni. Zmartwienia, żal i gniew odpędza. W zapomnienie przywodzi, toteż tęskność oddala i serce rozwesela. Cerę cudną czyni.
Ma naturę ciepłą, suchą, osusza nadmiar flegmy i wilgoci.
Odwary i nalewki z omanu stosuje się
- Wewnętrznie w chorobach dróg oddechowych,
- Infekcjach wirusowych, bakteryjnych, grzybiczych, pasożytniczych
- Nieżytach żołądka i jelit
- Schorzeniach wątroby i dróg żółciowych.
- Zapaleniu nerek i dróg moczowych
- Zewnętrznie służy do przemywania stanów zapalnych skóry, ran,
- Płukanek jamy ustnej i gardła w stanach zapalnych
W Chinach kwiat omanu stosuje się przy astmie, zapaleniu oskrzeli. Badania potwierdziły też działanie przeciwalergiczne, stymulujące układ nerwowy, trawienny, korę nadnerczy i regulujące system odpornościowy [2]
Oman wielki przepisy
Odwar z korzenia omanu
½ łyżki rozdrobnionego korzenia zalać szklanką ciepłej wody. Ogrzewać do wrzenia pod przykryciem. Pogotować 5 minut, odstawić na kwadrans pod przykryciem.
Po przecedzeniu pije się ½ szklanki 2 razy dziennie. Przy niestrawnościach, bólach brzucha, wzdęciach, nudnościach, wymiotach, zatruciach. Kandyzowany korzeń omanu można żuć przy niestrawności, dla ułatwienia trawienia i odświeżenia oddechu.
Napar z omanu
1-2 rozdrobnionego korzenia zalać szklanką wrzątku. Zaparzać pod przykryciem 20 minut. Po przecedzeniu pije się małymi łykami wielokrotnie cały dzień przy kaszlu i chorobach dróg oddechowych.
Kuracja na dysbakteriozę
Zmielić łyżkę korzenia omanu na proszek, podzielić na 4 dawki. Przyjmuje się 4 razy dziennie godzinę przed posiłkiem. Należy obficie popić wodą. Kurację stosuje się po antybiotykach, przy kandydozie i pasożytach.
Nalewka
Rozdrobniony korzeń zalać alkoholem 40-60% w stosunku 1:10. Ostawić na 2 tygodnie. Odcedzić przez kilkakrotnie złożoną gazę starannie odciskając surowiec. Pije się 3 razy dziennie po 15-20 kropli rozcieńczonych w 100 ml wody.
Winko z omanem przepis św. Hildegardy
Pomaga przy migrenach. 50 g świeżego lub suszonego ziela omanu z korzeniami zalać litrem wina. Przyjmuje się po l łyżce przed i po posiłkach jedynie do czasu polepszenia lub wyzdrowienia.
Herbatka na drogi oddechowe przepis S. Korżawskiej
2 łyżki rozdrobnionego korzenia zalać 3 szklankami wody. Ogrzewać do wrzenia pod przykryciem, gotować 5 minut, przecedzić, przelać do termosu. Popija się ciepły wywar łykami cały dzień. Stosuje przy uporczywym kaszlu, chrapliwym oddechu, nieżytach dróg oddechowych, astmie, gruźlicy, zapaleniu płuc opornym na antybiotyki. Gdyby stan był bardzo ciężki oman gotuje się na energetycznym rosole.
Syrop wykrztuśny
Wymieszać w równych ilościach korzeń omanu, biedrzeńca, liść podbiału, nasiona kopru włoskiego. 40 g mieszanki zalać 500 ml wrzątku, odstawić pod przykryciem na 12 godzin. Po przecedzeniu do naparu wsypać pół szklanki cukru. Ogrzewać na wolnym ogniu do wrzenia. Stosuje się po łyżce 3-4 razy dziennie, dzieci łyżeczkę.
Oman dla kobiet
Łyżeczkę rozdrobnionego korzenia zalać szklanką wrzątku, gotować 15 minut na małym ogniu, naciągać 4 godziny. Stosować po łyżce 3-4 razy dziennie. Zapobiega przedwczesnym porodom, stosuje się przy bolesnych, nieregularnych miesiączek.
Endometrioza
W równych częściach wymieszać korzeń omanu, korę kaliny i wierzby. 2 łyżki mieszanki gotować w 500 ml wody 5 minut. Pije się po 2/3 szklanki odwaru rano i wieczorem.
Mieszanki
Mieszanka na wątrobę
Wymieszać w równych ilościach korzeń omanu, łopianu, ziele dziurawca, krwawnika, rdestu ptasiego, uczepu, kwiat wrotycza, rumianku, owoc dzikiej róży, liść szałwii Łyżkę mieszanki zalać szklanką wrzątku, parzyć 30 minut. Pije się ½ szklanki 3 razy dziennie 20 minut przed jedzeniem przy marskości i przewlekłym zapaleniu wątroby.
Napar na astmę
Ziele tymianku,bratka, liść podbiału, korzeń omanu, kwiat kupalnika, anyż wymieszać w równych ilościach. Łyżkę mieszanki parzy się 10 minut w szklance wrzątku. Stosuje się 2 razy dziennie po ½ szklanki lub popija łykami cały dzień.
Niestrawność połączona z brakiem kwasów żołądkowych lub nadkwasotą
Wymieszać w równych ilościach korzeń omanu, liść bobrka, mięty, kminek, krwawnik, ziele tysiącznika, piołunu. Łyżeczkę mieszanki zalać szklanką wody, ogrzewać do wrzenia, gotować łagodnie pod przykryciem 3 minuty. Odstawić 10 minut do zaparzenia. Popija się ½ szklanki przed jedzeniem.
Zioła przy raku żołądka przepis o. Klimuszki
Wymieszać po 50 g: kory wierzby, ziela jemioły, dziurawca, fiołka trójbarwnego, liści brzozy, borówki czernicy, pokrzywy, kłącza perzu, korzenia omanu i prawoślazu, pączków sosny lub porostu islandzkiego. Kopiastą łyżkę stołową mieszanki zalać szklanką wrzątku. Odstawić na 3 godziny. Pije się 3 razy dziennie po szklance przed posiłkiem. O. Klimuszko zalecał dodatkowo przed snem pić szklankę soku z surowej, słodkiej kapusty.